Prezentowany dobór to lektura obowiązkowa dla wszelkich zainteresowanych teatrem.
Autorzy tekstów skatalogowanych w publikacji prezentują kompletnie świeże spojrzenie na tę historyczną formę widowiska i obalają mity, jakimi obrosło ono przez stulecia. Burzą skostniałe przekonania i piszą jego nową historię. Dowodzą, że nasze wyobrażenie o nim jest zapisem sentymentalnej pamięci, efektem mitologizacji i przeszłości kulturowej.
Kiedy mowa o komedii dell'arte zauważa Ferdinando Taviani trzeba zawsze pamiętać, by oddzielić to, co jest jej mitologią, od tego, co wie o niej historia. Mit mówi, iż był to teatr popularny, spontaniczny, oparty na improwizacji i niczym nieskrępowanej wyobraźni, wystawiany na świeżym powietrzu, grany na targach, placach, ulicach, który przykuwał uwagę przypadkowych przechodniów. Tak rozumiana komedia dell'arte rozpalała wyobraźnię artystów romantycznych (Jean Starobinski) i modernistycznych (J. Douglas Clayton). Według tych wyobrażeń aktor dell'arte był nierozerwalnie zrośnięty ze swoją postacią maską". Wiedza historyczna wprowadza do tego obrazu zasadnicze korekty. Już teatr Giorgia Goldoniego, opisany przez Jamesa H. Johnsona, gra z mitem komedii dell'arte, tworzyjąc go i przekraczając zarazem.
Podążając więc za myślą Tavianiego, trzeba założyć, że komedia dell'arte nie powinna być rozumiana jako ściśle określony gatunek teatru europejskiego, a przynajmniej nie tylko w ten sposób. W swoim źródłowym kulturowym kontekście komedia jest po prostu synonimem teatru, a arte oznacza kunszt w najrozmaitszych dziedzinach publicznej ekspresji, poczynając od poezji, poprzez muzykę, taniec, aż do popisów akrobatycznych, które ją powołały do życia, zapowiada heterogeniczność form teatru europejskiego.
Siro Ferrone, przyglądając się metodom kompozycyjnym w teatrze dell'arte, także wskazuje na heterogeniczny i złożony charakter zjawiska, postulując w związku z tym świeże podejście metodologiczne.
Robert Henke widzi w teatrze dell'arte historyczne napięcie pomiędzy oralnością a piśmiennością, które odciska piętno nie tylko na samym spektaklu, lecz także na formalnym kontekście jego funkcjonowania w społeczeństwie.
Anne MacNeil, śledząc muzyczne aspekty przedstawień dell'arte, ukazuje ścisły związek zachodzący pomiędzy sztuką śpiewających i komponujących aktorek a narodzinami opery.
Enrico Fulchignoni zaś, przyglądając się raz jeszcze historycznym źródłom komedii dell'arte, każe zakwestionować jej mityczne włoskie korzenie. Teatr dell'arte rodzi się nie tylko na przecięciu oralności i piśmienności, muzyki i teatralnej gry, rodzi się także w przecięciu kultur, wzajemnym przenikaniu wschodu i zachodu, w miejscu, gdzie mnogość, dialog i wymiana stają się źródłem nowych form kulturowych.
Tytuł Teatr dell'arte Autor Dorota Sosnowska Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego EAN 9788323525585 ISBN 9788323525585 Kategoria Literatura, Nauki humanistyczne ilość stron 336 Format 210x135 mm Rok wydania 2016 Oprawa broszurowa