Jak w witrażach Borowik Irena

Tytuł Jak w witrażach. Tożsamość a religia w biografiach Tatarów Krymskich, Rosjan i Polaków na Krymie Podtytuł Tożamość a religia w biografiach Tatarów Krymskich, Rosjan i Polaków na Krymie Autor Irena Borowik Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-7383-675-4 Rok wydania 2014 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 374 Format pdf Spis treści Podziękowania 11
Wstęp. O celach i przebiegu badań 13
Część I
Najważniejsze pojęcia i wprowadzenie w teren badań
Rozdział 1
Tożsamość, religia i biografia. Podstawowe rozróżnienia 21
1. O tożsamości 22
2. Jak rozumieć religię? 28
3. Kilka refleksji o wyraźnych cechach rzymskiego katolicyzmu,
prawosławia i islamu 30
4. Koncepcje tożsamości na gruncie socjologii religii 33
5. Funkcje religii a tożsamość 36
6. Tożsamość i religia w biografii 44
7. Podsumowanie 48
Rozdział 2
Pluralizm etniczny i religijny Krymu… –
Rosjanie, Tatarzy Krymscy i Polacy wśród innych narodów 50
1. Wstęp. Trochę historii 50
2. Zróżnicowanie narodowo-etniczne w świetle współczesnych informacji 53
3. Zróżnicowanie religijne 58
3.1. Wstęp. Trochę statystyki 58
3.2. Tradycje prawosławia, islamu i katolicyzmu 63
3.3. Religia w przestrzeni publicznej współczesnego Krymu 68
3.4. Wymiar subiektywny – religijność 70
4. Podsumowanie 72
Część II
Tożsamości osobiste
Rozdział 3
Religia a tożsamość osobista Rosjan 78
1. Kim się jest? 78
2. Zmiana tożsamości – rola doświadczenia cudu w konwersji
„ku religii" 83
3. Tożsamość osobista, czyli jaki/a jestem 85
4. Rytuały i praktyki religijne jako wyraz i podtrzymanie osobistej
tożsamości 89
5. Przekaz rodzinny i stanowczy Inni 93
6. Religia a bezprecedensowe wydarzenia 97
7. Tożsamość osobista osób o słabym zaangażowaniu religijnym 97
8. Podsumowanie 103
Rozdział 4
Tożsamość osobista Tatarów Krymskich i islam 105
1. Kontekst: kim się jest, jakim się jest –
czy i jak zespaja się to z religią? 105
2. Moje miejsce: „tam" i „tu" 106
3. Powrót na Krym – zagrożenia dla osobistej tożsamości 110
4. Jaki/a miałem/am być, czego ode mnie oczekiwano 114
5. Stanowczy Inni 115
6. Religia jako składnik tożsamości 119
6.1. Odniesienia do Allacha 119
6.2. Allach jako źródło norm moralnych  121
6.3. Modlitwa codzienna 122
6.4. Obrzędy przejścia – ślub i pogrzeb 127
6.5. Post  134
6.6. Święty dzień piątek i święta doroczne  135
6.7. Jednostkowe doświadczenia a funkcje religii  138
6.8. Na marginesie main streamu: indywidualizacja wiary,
niewiara  144
7. Podsumowanie 146
Rozdział 5
Tożsamość osobista osób polskiego pochodzenia.…
pomiędzy katolicyzmem i prawosławiem 149
1. „Ja" i moi przodkowie 149
2. Kim jestem? Jaki/a jestem? Kim są moje dzieci?
Problematyczna tożsamość narodowa 157
3. O tym, co jest w życiu najważniejsze,
czyli centralne parametry tożsamości 160
3.1. Tożsamość oparta na kontynuacji wartości podanych
w rodzinie  161
3.2. Orientacja na siebie i własny rozwój
jako podstawowe źródło sensu – przykład 24-letniego Ilji  164
3.3. Orientacja na innych – rodzina 166
3.4. Tożsamość zorientowana na rolę zawodową 168
4. Religia w konstruowaniu, podtrzymywaniu i zmianie tożsamości 173
4.1. Konstruowanie tożsamości osobistej –
chrzest i socjalizacja do religii 174
4.2. Religia a podtrzymanie tożsamości  178
4.3. Religia a zmiana tożsamości osobistej  184
5. Podsumowanie 189
Część III
Tożsamości zbiorowe
Wstęp. O tożsamości zbiorowej 193
Rozdział 6
Tożsamość zbiorowa Rosjan i religia 196
1. Kim jesteśmy i skąd 196
2. Rozmiar polityczny tożsamości – między Rosją i Ukrainą 196
3. Konstruowanie granic – Tatarzy Krymscy jako Obcy? 200
4. Tożsamość, prawosławie i religijni Inni 213
4.1. My prawosławni chrześcijanie i nasza Cerkiew 214
4.2. Tożsamość na linii czasu:
(nie)komunistyczna przeszłość i przyszłość 221
4.3. Religijni Inni  226
5. Religia a zmiana tożsamości 230
6. Podsumowanie 233
Rozdział 7
Kategoryzacje zbiorowe Tatarów Krymskich:
dystans, bliskość i ambiwalencja 235
1. Kim jesteśmy, jacy jesteśmy i skąd 235
2. Grupy i układy odniesienia 237
2.1. Uzbecy i Uzbekistan  238
2.2. Narastanie obcości –
rzeź Turków Meschetyńskich w Dolinie Fergańskiej  243
2.3. „Ruscy" i „oni" jako grupa odniesienia po powrocie na Krym 247
3. Wobec islamu i chrześcijaństwa: religia w tożsamości zbiorowej 254
3.1. Ambiwaletna pozycja Uzbeków. Dystans i bliskość –
„oni też muzułmanie"  255
4. Religia własna wobec innych na Krymie 258
4.1. Obrzędy i obyczaje w określaniu tożsamości zbiorowej 260
5. Religia i antycypowane zmiany tożsamości 264
6. Podsumowanie 270
Rozdział 8
Tatarzy Krymscy w trajektorii deportacji i powrotu 272
1. Inicjacja trajektorii – przybycie żołnierzy 274
2. Ciąg dalszy trajektorii – podróż 276
3. Przybycie na miejsce 277
4. Przepracowanie trajektorii. Teoretyczne i pragmatyczne strategie 279
4.1. Strategie ad hoc  279
4.2. Strategie długotrwałe 284
5. Odtworzenie i zamknięcie trajektorii: powrót na Krym 292
6. Podsumowanie: trajektoria i tożsamość 298
Rozdział 9
Tożsamości zbiorowe Polaków. Znaczenie religii 302
1. Wspólnotowe manifestacje występowaniu Polaków na Krymie 302
2. Polskie drogi na Krym – represje, rozpad ZSRR i nowe perspektywy 308
3. Kategoryzacje zbiorowe – my i Inni 316
3.1. Tatarzy Krymscy jako Inni  316
3.2. Rosjanie i Polacy: ambiwalencja kategorii 322
4. Tożsamość i religia: ambiwalencja prawosławia 326
4.1. Przynależność wyznaniowa –
między katolicyzmem i prawosławiem  327
4.2. Świętowanie – Boże Narodzenie i pokaźnanoc  332
4.3. Religia i polskość 333
5. Podsumowanie 335
Zakończenie.
Religia w konstruowaniu, podtrzymywaniu i zmianie tożsamości 338
1. Religia i tożsamość osobista 338
1.1. Konwersja jako zmiana standardu tożsamości 339
1.2. Tożsamość konwencjonalnie religijna  341
1.3. Tożsamość oparta na sprywatyzowanej formie religii  343
1.4. Tożsamość nominalnie religijna – religia rozproszona 344
2. Religia w tożsamościach zbiorowych 345
2.1. Konstruowanie tożsamości zbiorowej  347
2.2. Podtrzymywanie tożsamości  349
2.3. Zmiana tożsamości 350
3. Kilka słów podsumowania 351
Bibliografia 355
Indeks osobowy 370