Podwójna perspektywa

Podwójna perspektywa to książka o subiektywizacji? o myślach, emocjach i odczuciach bohaterów wyrażanych przez wieloznaczną i często zaskakującą formę filmową. Przedmiotem badań są filmy, w których zabiegi audiowizualne tworzą rozmaite wariacje dotyczące stanów psychicznych postaci.

Wewnętrzna perspektywa bohaterów i zewnętrzna perspektywa narracyjna nakładają się na siebie i wchodzą w zróżnicowane relacje, angażując widza emocjonalnie i zachęcając do interpretacji. Autor przedstawia, jak za pomocą nad wyraz złożonych środków stylistycznych twórcy filmowi kreują wielowymiarowy świat wewnętrzny.

nieprzeciętne filmy – Palacz zwłok Juraja Herza, Konformista Bernarda Bertolucciego, Tańczący jastrząb Grzegorza Królikiewicza, Urodzeni mordercy Olivera Stone’a i Requiem dla snu Darrena Aronofsky’ego – stają się polem badań subiektywizacji zapośredniczonej.

Figura ta pozwala odbiorcy niemal dotknąć doświadczeń bohatera – jego nieświadomych pragnień, emocji, doświadczeń społecznych, wgranych w umysł schematów kulturowych i doznań cielesnych. Publikacja ta nie tylko przynosi świeże teoretyczne rozpoznania dotyczące subiektywizacji, ale także dostarcza funkcjonalnych narzędzi do analizy filmów, w których narracja została oczyszczana przez perspektywę postaci.

„Książka Roberta Birkholca posiada wszystkie zalety, które powinny charakteryzować inspirującą intelektualnie naukową rozprawę z humanistyki: optymalne znalezienie nieopisanego dotąd szerzej obszaru badań, intelektualny horyzont, wyrażający się nawet w bogatej literaturze i umiejętnym jej używaniu, pojęciową precyzję, ciekawość poznawczą, logiczną krystaliczność i stylistyczną elegancję wywodu.

(…) Analizy są wyśmienite i naprawdę odkrywcze, odsłaniając, nazywając i interpretując aspekty raczej tylko intuicyjnie i powierzchownie odczuwane przy «normalnym» oglądzie owych filmów”. Dr hab. Tomasz Kłys, prof.

uczelni, Uniwersytet Łódzki „Terenem badań autora jest obszar narracji filmowej, rozumianej z zasady jako złożona forma wyrazu artystycznego, umożliwiająca artykulację różnych (percepcyjnych, psychicznych, cielesnych), a przy tym często ambiwalentnych doznań, które najczęściej opierają się logicznemu uspójnieniu czy werbalizacji.

(…) Książka budzi uznanie ze względu na precyzję metodologiczną, intelektualną przenikliwość i zniuansowanie analiz. Jest dokonaniem rzetelnym i odkrywczym, początkującym na polskim gruncie naukowym pogłębione studia komparatystyczne nad poetyką i możliwościami poznawczymi wielosemiotycznej narracji filmowej jako medium reprezentacji doświadczeń antropologicznych”.

dr hab. Brygida Pawłowska-Jądrzyk, prof. Uczelni Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego