Paradoksy maski. Antologia - Wojciech Dudzik

Antologia tekstów poświęconych teorii maski i studiów ukazujących posługiwanie się maską w obrzędzie, karnawale, teatrze, zabawie, sztuce. Książka ukazuje szkice równocześnie klasyków myśli humanistycznej, takich jak: Claude Lévi-Strauss, Henry Pernet, Jean Starobinski, Jean-Thierry Maertens, Jean-Luc Nancy, jak i współczesnych badaczy zagranicznych zajmujących się tą problematyką, wśród których znaleźli się Richard Weihe, David Napier, Cesare Poppi czy Cara McCarty.

Antologia ukazuje wybrane aspekty współczesnych badań nad obecnością maski w kulturze, niezwykle w kulturze europejskiej. Wszystkie publikowane tu teksty podzielono na trzy części: Teorie (omawiające problemy teoretyczne postrzegane z perspektywy różnych dyscyplin naukowych), Terytoria (demonstrujące tematyczne obszary występowania maski - w obrzędzie, teatrze, proteście politycznym czy w funkcji ochronnej), Studia (przynoszące analizę konkretnych przypadków użycia maski w praktyce - od maski karnawałowej przez maskę gazową po maskę w funkcji eksponatu muzealnego lub fetyszu).

Tom otwierają dwa krótkie teksty klasyków tej problematyki, Claude'a Lévi-Straussa i Rogera Caillois,rewelacyjna większość artykułów pochodzi z ostatnich kilkunastu lat. Autorzy dokładnie wybrali teksty omawiające aspekty teoretyczne problematyki maski i obszary wykorzystywania maski w działaniach obrzędowych, artystycznych, politycznych, użytkowych i innych (maska jako narzędzie sportowca, terrorysty, strażaka).Wszystkie szkice zostały przetłumaczone specjalnie do niniejszego tomu.

Czytelnicy znajdą w książce najnowszą wiedzę z zakresu badań nad maską. Antologia obejmuje artykuły autorów zagranicznych, które wcześniej nie były tłumaczone na język polski. Zaletą książki jest wprowadzenie do rodzimego obiegu naukowego współczesnej refleksji na temat maski, za granicą bogatej i nieustannie rozwijanej - przez archeologów, etnologów i etnografów, antropologów, socjologów, kulturoznawców, teatrologów, literaturoznawców, historyków sztuki etc., u nas zaś prawie nieobecnej.

Drugim kryterium doboru tekstów jest ich interdyscyplinarność. Wśród autorów tekstów prezentowanych w antologii są etnolodzy, lecz tym razem znaleźli się tu w mniejszości - i reprezentują zwykle etnologię europejską.

Inne teksty napisano z perspektywy filozofii, teatrologii, archeologii, historii sztuki, nauk społecznych - albo łączą rozmaite punkty widzenia. Trzecim kryterium jest status nowości. Poszczególne artykuły mają stanowić przykłady aktualnych i różnorodnych badań nad maską, w większości niepodejmowanych jeszcze w Polsce.

Odbiorcami książki są pracownicy naukowi wykładający antropologię, kulturoznawstwo, teatrologię, socjologię i inne kierunki humanistyczne, jak także studenci tych kierunków. Planowana antologia będzie używana na zajęciach z antropologii i kulturoznawstwa na wielu uczelniach.

Po książkę sięgną także wszyscy zainteresowani fenomenem maski nie tylko w ujęciu antropologicznym i kulturowym, ale także społecznym, politycznym.