"Autor przygląda się najnowszej prozie amerykańskiej w rozmaitych kontekstach, z których ona wyrasta i do których się odnosi: społecznych, historycznych, geograficznych, politycznych. Każde wydarzenie albo zjawisko odciskające trwały ślad w świadomości i wrażliwości ludzi spotyka się w obfitej skali z odzewem na amerykańskim rynku książki – jako przykłady można podać 11 września 2001 roku, kryzys ekonomiczny z roku 2008 czy ekspansję Internetu. Prezydentura Donalda Trumpa, która solidnie porusza intelektualne kręgi społeczeństwa Stanów Zjednoczonych, też przypuszczalnie zaowocuje dość wyraźnie na polu literatury. Miarą zakorzenienia współczesnej prozy amerykańskiej w kulturze jest wszak nie tylko wyczulenie pisarzy na osiągalne implikacje aktualnych okoliczności, ale też stopień odzwierciedlenia świadomości historycznej w ich utworach. Przeszłość bezustannie powraca w literaturze tworzonej za oceanem, Amerykanie chyba najlepiej spośród wszystkich nacji opanowali sztukę przepracowywania zaszłości dziejowych przy pomocy form narracyjnych. Literatura amerykańska jest też (za każdym razem była) zakorzeniona w przestrzeni i na jej przykładzie wspaniale widać kulturotwórczą rolę pisarstwa regionalnego. W najnowszej prozie amerykańskiej nie zanikła tradycja eskapistyczna, mająca kluczowe znaczenie od czasów romantyzmu. Ucieczka pozostaje przewodnim tematyką tematycznym, lecz eskapizm maniebanalne przejawy formalne. Nie przedawniła się istota lekcji Nathaniela Hawthorne’a, który przeszło sto pięćdziesiąt lat temu w przedmowie do Domu o siedmiu szczytach zdefiniował romans jako gatunek amerykański i napisał o potrzebie szukania obszarów, gdzie wyobraźnia uwolniłaby się z rygorów realności.
******
Literature of rootedness, literature of escape. Essays on American fiction after 2000
The author explores contemporary American fiction in its various contexts: social, historical, geographical, political. Every event or phenomenon that leaves an imprint in people's consciousness – to mention 9/11, the recession of 2008, or the expansion of the Internet - has a complex representation in literature. Keywords: American fiction, ethnic writing, genre, context, canon"