Ludzie stamtąd

Zanim przeczytasz Noce i dnie, poznaj Ludzi stamtąd - cykl opowiadań Marii Dąbrowskiej, jednej z najwybitniejszych polskich powieściopisarek. Żona, która nie może się pogodzić ze śmiercią ukochanego, kobieta borykająca się z alkoholizmem męża i syna, niechciana ciąża - problemy, z którymi mierzą się postaci, okazują się zaskakująco aktualne.

Akcja wszystkich opowiadań rozgrywa się w posiadajątku Rusocin, a bohaterami są w głównej mierze chłopi i służba. Opisując ich losy, autorka bazowała na swoich wspomnieniach z dzieciństwa. Ludzie stamtąd korespondują ze światem wydanego kilka lat później arcydzieła Dąbrowskiej -powieści Noce i dnie.

Zbiór spotkał z się życzliwym przyjęciem krytyki i do dziś - choć nieco zapomniany - jest ceniony przez czytelników. Empatia narratorki posłuży za przewodniczkę po tym świecie, który na mapie fizycznej zająłby nieznaczny skrawek Ziemi.

Na mapie niedużo, ale w życiu osób mieszkających wśród tamtych ogrodów, pól i zagród niemal wszystko. Cały świat przy jednej niewybrukowanej drodze. Ale nie jest to świat ubogi w przeżycia. Te są przejmujące, intensywne.

Ze wstępu Sylwii Chwedorczuk Maria Dąbrowska (1889-1965) - urodziła się w Russowie koło Kalisza. Studiowała nauki przyrodnicze i socjologię i ekonomię w Lozannie i Brukseli. Ochoczo angażowała się w sprawy publiczne, z zasady związane z oświatą i obroną swobód obywatelskich, w publicystyce dużo miejsca poświęcała problemom wsi i spółdzielczości.

Od 1918 roku pracowała w Ministerstwie Rolnictwa. Debiutowała w 1913 roku opowiadaniem We Francji - ziemi cudzej. W połowie lat dwudziestych zajęła się wyłącznie twórczością literacką, która szybko przyniosła jej zachwyt.

Wydała tomy opowiadań: Uśmiech dzieciństwa (1923) i Ludzie stamtąd (1925). Szczególnym powodzeniem cieszyła się napisana z epickim rozmachem powieść Noce i dnie (1932-1934). Po wojnie Dąbrowska wydała tom opowiadań o tematyce współczesnej Gwiazda zaranna (1955).

Zmarła w 1965 roku w Warszawie. Po jej śmierci opublikowano jeszcze niedokończoną powieść Przygody człowieka myślącego oraz Dzienniki, które prowadziła poprzez blisko pół wieku.