Mitologia grecka i rzymska (Wydawnictwo Naukowe PWN)

nowe, zaktualizowane i uzupełnione wydanie uhonorowanej prestiżową Nagrodą Klio Mitologii greckiej i rzymskiej prof. Katarzyny Marciniak. Autorka przybliża postaci i wydarzenia z mitologii, bez których nie sposób zrozumieć współczesnej kultury.

Poznamy zróżnicowane oblicza Meduzy, dowiemy się, czy bóg wina Bachus chorował na żółtaczkę, dotrzymamy towarzystwa Arnoldowi Schwarzeneggerowi, gdy jako Herkules będzie przemierzał ulice Nowego Jorku. Książka demonstruje treści na zasadzie leksykonu, co ułatwia poruszanie się w gąszczu mitologicznych postaci i wydarzeń.

zawiera liczne ilustracje i ciekawostki, a także dane o funkcjonowaniu motywów związanych z daną postacią w literaturze, filmie, sztukach plastycznych czy muzycznych, co uatrakcyjnia lekturę, a także poszerza wiedzę.

Autorka zagłębia się w niuanse, których nie sposób znaleźć w tradycyjnych opracowaniach mitologii. Zabiera czytelnika w fascynującą podróż po kulturowych nawiązaniach do mitologii. Katarzyna Marciniak przedstawia recepcję kultury – równocześnie wytwornej, jak i modnej – pamiętając o tym, iż mitologia jest obecna niemal w każdej dziedzinie życia.

Autorka rozumie, iż odniesienia do mitologii odgrywają pokaźną rolę społeczną. Traktuje antyk nie jako zamierzchłą przeszłość, ale jako składnik naszej współczesności, który podlega ciągłym przemianom, odzwierciedlającym transformacje obyczajowe, polityczne i kulturowe.

Bada pomiędzy innymi recepcję bajek Ezopa w różnorodnych regionach świata, odniesienia mitologiczne w serii przygód Harry’ego Pottera i nawiązania do historii starożytnej w grach komputerowych w kontekście kształtowania tożsamości młodych ludzi.

Kolejne rozdziały książki dotyczą poszczególnych bogów i bohaterów, poczynając od Achillesa i Afrodyty, a na Prometeuszu, Tezeuszu i Zeusie kończąc. Autorka ukazuje plejadę mitologicznych sław, lecz nie zapomina także o innych bohaterach antycznych wierzeń.

Na przykład w rozdziale poświęconym Erosowi przeczytamy o jego mniej znanym bracie, Anterosie – bogu ze skrzydłami motyla, symbolizującym miłość odwzajemnioną. Przeczytamy nie tylko o dwunastu pracach Heraklesa, lecz też o modnym kiedyś serialu z Kevinem Sorbo w roli głównej.

O Medei dowiemy się, iż była barbarzyńską czarodziejką, ale też inspiracją dla XIX-wiecznej sztuki Catulle’a Mendesa (1898) z najsłynniejszą aktorką tamtych czasów, Sarą Bernhardt, w roli głównej. Narcyza poznamy jednocześnie w wersji „oryginalnej", jak i w licznych wizualizacjach tej postaci powstających w ciągu stuleci, aż po obraz Salvadora Dalego i przedstawienia teatralne z końca XX wieku.

Odyseusz pojawia się w roli zagubionego podróżnika, ale także… samuraja, gdy autorka pisze o projekcie artystycznym Andrzeja Pellera z 2004 roku. Liczba tych kulturowych, a nieraz także popkulturowych nawiązań imponuje.