Tytuł Odkrywanie socjologii Podtytuł Podręcznik dla ekonomistów Język polski Wydawnictwo Wydawnictwo Naukowe PWN ISBN 978-83-01-16869-8 Rok wydania 2008 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 268 Format mobi, epub Spis treści Wprowadzenie (Anna Karwińska) 9 Dlaczego socjologia? 9 Dlaczego i dla kogo napisaliśmy ten podręcznik? 13 Problemy do rozważenia 14 Rozdział 1. Socjologia jako dyscyplina naukowa 15 1.1. Konwencjonalne teorie socjologiczne (Andrzej Słaboń) 15 1.2. Socjologia a inne nauki społeczne (Anna Karwińska) 24 Przykład 1. Podejmowanie decyzji o studiowaniu (Anna Karwińska) 29 1.3. Typy wiedzy o społeczeństwie. Wiedza zdroworozsądkowa a wiedza socjologiczna (Ewa Cierniak-Szóstak) 29 Przykład 2. Bieda i bogactwo w ujęciu zdroworozsądkowym, teoretycznym i empirycznym (Ewa Cierniak-Szóstak) 33 Problemy do rozważenia 35 Wskazówki co do dalszych lektur 35 Rozdział 2. Socjologiczne badanie rzeczywistości. Możliwości i ograniczenia (Anna Karwińska) 36 2.1. Perspektywa socjologiczna w ujmowaniu zjawisk i procesów 36 Przykład 3. Ważność wzorów kulturowych i społecznego usytuowania dla wyjaśniania zachowań i opinii 42 2.2. Założenia dotyczące badanej rzeczywistości 42 Problemy do rozważenia 46 Wskazówki co do dalszych lektur 47 Rozdział 3. Narzędzia socjologii. Metody i techniki badawcze (Przemysław Kisiel) 48 3.1. Trochę metodologii 49 3.2. Ogólny przebieg cyklu badawczego 51 3.3. Metody i techniki badań socjologicznych 54 3.4. Etyka badacza społecznego 56 Przykład 4. Wykorzystanie narzędzi socjologicznych w badaniach nad bezrobociem 58 Problemy do rozważenia 60 Wskazówki co do dalszych lektur 60 Rozdział 4. Kultura i jej społeczne znaczenie 61 4.1. Antropologiczne i socjologiczne ujęcie kultury (Andrzej Słaboń) 61 4.2. Elementy kultury i ich historyczna zmienność (Przemysław Kisiel) 65 4.3. Społeczne funkcje kultury (Anna Karwińska) 71 Przykład 5. O niektórych zmianach kulturowych w następstwie transformacji gospodarczej (Ewa Cierniak-Szóstak) 80 Problemy do rozważenia 83 Wskazówki co do dalszych lektur 84 Rozdział 5. Poziom mikrospołeczny 85 5.1. Działania społeczne (Andrzej Słaboń) 85 5.1.1. Zachowania a działania społeczne 85 5.1.2. Typy działań społecznych 87 5.1.3. Działanie społeczne a wyjaśnianie 88 5.1.4. Koncepcja definicji sytuacji 90 5.2. Interakcje. Tworzenie się powiązań społecznych i sieci (Andrzej Słaboń) 91 5.2.1. Interakcje społeczne i ich typy 91 5.3.2. Patologie ról zawodowych 101 5.3.3. Rola społeczna a osobowość 102 Przykład 7. Role żebracze (Ewa Cierniak-Szóstak) 103 5.4. Nieduże grupy społeczne (Ewa Cierniak-Szóstak) 104 5.4.1. Znaczenie śladowych grup 104 5.4.2. Problemy definicyjne 106 5.4.3. Struktury w środkugrupowe 107 5.4.4. Wpływ społeczny 111 Przykład 8. Zespół w organizacji (Ewa Cierniak-Szóstak) 113 Problemy do rozważenia 114 Wskazówki co do dalszych lektur 115 Rozdział 6. Poziom mezospołeczny (Anna Karwińska) 116 6.1. Wspólnoty. Społeczności lokalne. Grupy etniczne 116 6.1.1. Rozumienie wspólnoty. Procesy przekształcania się wspólnot kulturowych 116 6.1.2. Dawne i współczesne społeczności lokalne 118 6.1.3. Lokalne zasoby rozwojowe i możliwości ich wzbogacania 122 6.1.4. Zbiorowości etniczne na poziomie mezospołecznym. Podstawy wyodrębnienia 125 6.1.5. Tożsamość etniczna i jej kształtowanie 129 6.1.6. Pejzaż etniczny w społeczeństwach współczesnych. Problemy relacji wzajemnych 132 Przykład 9. Związki pomiędzy tożsamością etniczną, przynależnością do grup etnicznych a przedsiębiorczością 135 6.2. Organizacje 137 Problemy do rozważenia 141 Wskazówki co do dalszych lektur 141 Rozdział 7. Poziom makrospołeczny 142 7.1. Typy ładu społecznego a charakter systemu gospodarczego (Andrzej Słaboń) 142 7.2. Dawne i świeże płaszczyzny zróżnicowania społecznego w makroskali (Andrzej Słaboń) 147 7.2.1. Typy ujęć struktury społecznej 147 7.2.2. Problem podziałów klasowych 149 7.2.3. Przemiany struktury współczesnego społeczeństwa polskiego 151 7.3. Przemiany struktury zawodowej (Andrzej Słaboń) 155 7.4. Marginalizacja i wykluczenie społeczne (Anna Karwińska) 158 7.4.1. Problemy definicyjne 158 7.4.2. Bieda jako czynnik sprzyjający marginalizacji społecznej w Polsce 161 7.4.3. Możliwości przeciwdziałania procesom marginalizacji i wykluczenia społecznego 164 Przykład 10. Nierówności globalne (Anna Karwińska) 166 7.5. Znaczne całości społeczne (Ryszard Dyoniziak) 167 7.5.1. Naród jako wspólnota kulturowa 167 7.5.2. Państwo jako organizacja prawno-polityczna 171 Przykład 11. Nowe rozumienie suwerenności państwa (Anna Karwińska) 175 Problemy do rozważenia 176 Wskazówki co do dalszych lektur 176 Rozdział 8. Procesy społeczne 177 8.1. Czynniki zmiany społecznej (Przemysław Kisiel) 177 8.2. Zmiana, rozwój, modernizacja (Przemysław Kisiel) 179 8.3. Teorie zmian (Przemysław Kisiel) 180 8.3.1. Model cykliczny 180 8.3.2. Model ewolucyjny 182 8.3.3. Model konfliktowy 186 8.4. Współczesne procesy zmieniające życie społeczne i kulturę (Przemysław Kisiel) 188 Przykład 12. Reprywatyzacja i prywatyzacja a zmiany w funkcjonowaniu miasta w Polsce (Anna Karwińska) 190 8.5. Socjalizacja w perspektywie jednostkowej i społecznej (Anna Karwińska) 192 8.5.1. Pojęcie socjalizacji i jej rodzaje 192 8.5.2. Instytucje socjalizujące 196 8.5.3. Wyzwania dla socjalizacji we współczesnej Polsce 198 Przykład 13. Socjalizacja do roli konsumenta i posiadacza (Anna Karwińska) 201 8.6. Aktywność zbiorowa (Ewa Cierniak-Szóstak) 203 8.6.1. Specyfika aktywności zbiorowej i jej typy 203 8.6.2. Działania masowe 204 8.6.3. Zachowania zbiorowe 207 8.6.4. Działania zbiorowe: ruchy społeczne 208 Przykład 14. Ruch antyglobalistyczny (Ewa Cierniak-Szóstak) 211 Problemy do rozważenia 212 Wskazówki co do dalszych lektur 212 Rozdział 9. Gospodarka w perspektywie socjologicznej 213 9.1. Homo oeconomicus czy homo socius. Człowiek jako producent, konsument i posiadacz (Ewa Cierniak-Szóstak) 213 9.2. Społeczny wymiar gospodarowania (Ewa Cierniak-Szóstak) 220 9.2.1. Socjologia gospodarki 220 9.2.2. Kultura a gospodarka 222 Przykład 15. Wielowymiarowość analizy socjologicznej: narodziny kapitalizmu (Ewa Cierniak-Szóstak) 225 9.3. Socjologiczne aspekty pracy (Andrzej Słaboń) 226 9.4. Style życia i style konsumpcji (Ewa Cierniak-Szóstak) 230 9.4.1. Typologie stylów życia 232 9.4.2. Społeczeństwo konsumpcyjne 233 9.4.3. Style życia jako narzędzie marketingowe 235 Przykład 16. Szlachta i mieszczaństwo: dwa style życia (Ewa Cierniak-Szóstak) 235 Problemy do rozważenia 236 Wskazówki co do dalszych lektur 237 Rozdział 10. Problemy społeczne 238 10.1. Powstawanie problemów społecznych i sposoby ich rozwiązywania (Andrzej Słaboń) 238 10.2. Bezrobocie jako problem społeczny i jako przedmiot rozważań socjologii (Andrzej Słaboń) 241 Przykład 17. Ekonomiczne i socjologiczne podejście do bezrobocia (Anna Karwińska) 245 10.3. Zjawiska patologii społecznej i ich socjologiczne interpretacje (Andrzej Słaboń) 248 Przykład 18. Przestępstwa,,białych kołnierzyków’’ i korupcja – plagi życia gospodarczego (Andrzej Słaboń) 252 Problemy do rozważenia 253 Wskazówki co do dalszych lektur 253 Zakończenie. Społeczne funkcje wiedzy socjologicznej (Przemysław Kisiel) 254 Bibliografia 256 Indeks 266