Od autora Zamysł napisania tej książki zrodził się po opublikowaniu w miesięczniku "IZOLACJE" serii moich artykułów dotyczących płyt warstwowych w niesprężystych okładzinach metalowych. Przy ich opracowaniu przekonałem się, iż literatura mistrzowska dotycząca tej problematyki znajduje się w wielkim rozproszeniu. Podstawowym źródłem wiedzy o tym materiale budowlanym, zwłaszcza o jego charakterystyce, zasadach projektowania i regułach wykonawstwa, są aprobaty techniczne oraz dane techniczno- -naukowe opracowane przez producentów płyt warstwowych. Normy techniczne dotyczą wymagań użytkowych, ogólnych zasad projektowania i montażu. Zakres ich regulacji obejmuje m.in.: warunki BHP, wymogi konstrukcyjne, izolacyjność cieplną, nieprzepuszczalność powietrza, wodoszczelność, wydajność energetyczną, niepodatność ogniową, izolacyjność akustyczną, ochronę odgromową i kwestie zdrowia i higieny, a także wpływu na środowisko. W 2008 r. Nakładem ITB w procesu "Warunki technologiczne wykonania i odbioru robót budowlanych" ukazał się zeszyt nr 9 "Lekka obudowa z płyt warstwowych" z kolekcji "Instrukcje, wytyczne, poradniki" [1]. Zawarto w nim najważniejsze przesłania obowiązującej już od pewnego czasu normy PN-EN 14509:2007, "Samonośne płyty warstwowe z rdzeniem z materiału termoizolacyjnego w obustronnej okładzinie z blachy. Wyroby produkowane fabrycznie. Parametry" [2]. Przywołana norma pod koniec października 2009 r. Znajdowała się jeszcze na etapie tłumaczenia na język polski. Brak jej polskiej wersji w pewnym stopniu do niedawna rekompensowały poradniki ITB z kolekcji "Aprobaty techniczne" pt. "Zalecenia udzielania aprobat technologicznych" (ZUAT): "Płyty warstwowe z rdzeniem ze nieelastycznej pianki poliuretanowej w okładzinach z blach metalowych", ZUAT 15/ II.04/2003 [3] oraz "Płyty warstwowe z rdzeniem ze styropianu w okładzinach z blach metalowych", ZUAT-15/II.09/2005 [4]. Wynikiem wprowadzenia tej normy będzie, począwszy od października 2010 r., zaprzestanie wydawania aprobat technologicznych na płyty warstwowe poprzez notyfikowane jednostki badawcze i zastąpienie ich procedurami oceny zgodności wyrobów z normą w nowoczesnaniu na oznakowanie symbolem CE, zgodnie z którymi producent po spełnieniu wszystkich przewidzianych wymagań będzie mógł wystawiać deklarację zgodności na wyroby i sygnować znakiem CE. Widoczne informacje zawarte są w przepisach Prawa budowlanego [5], rozporządzenia w sprawie warunków technologicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [6, 26], i rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie [7]. Z zagranicznych wydawnictw książkowych zwraca uwagę pozycja "Sandwich Panel Construction" Rolfa Koschade'a [8], wydana także w wersji niemieckiej ("Die Sandwichbauweise"). Niestety, cytowana książka została zredagowana tylko pod kątem jednego typu rdzenia - z poliuretanu, tymczasem, jak wiadomo, na rynku polskim przystępne są również płyty warstwowe z rdzeniem z wełny 8 Płyty warstwowe w niesprężystych okładzinach metalowych mineralnej i styropianu, a w normie [2] przywołuje się dodatkowo polistyren ekstrudowany (XPS), pianki fenolowe (PF) oraz szkło piankowe (CS). Ponadto jej pokaźną objętość zajmują szczegółowe opisy towarów tworzonych przez sponsorujących tę książkę producentów, którzy są nieobecni na polskim rynku. W literaturze polskiej szerzej o płycie warstwowej w budownictwie traktują: książka "komponenty lekkich przekryć i ścian budynków przemysłowych", wydana w 1974 i 1982 r. [9], oraz katalog "Lekka obudowa z płyt warstwowych", wydany nakładem Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego BISTYP [10]. Obie publikacje pozostały przywołane poprzez Jerzego Kurzycę w referacie "Rozwój konstrukcji i technice produkcji płyt warstwowych w Polsce z przeglądem obiektów realizowanych w tej technice poprzez »Metalplast« w Obornikach", zamieszczonym w materiałach konferencji naukowo-technologicznej "wykorzystanie płyt warstwowych w budownictwie", zorganizowanej w 1995 r. W Poznaniu [11]. Warto w ślad za referującym wymienić nazwiska autorów książki "elementy lekkich przekryć i ścian budynków przemysłowych" [9]: Władysław Meuś, Włodzimierz Domińczyk, Olgierd Korycki, Władysław Płoński, Jerzy Pogorzelski i do tego grona dołączyć współtwórców katalogu "Lekka pokrywa z płyt warstwowych" [10]: Mariusza Wierzbieńca i Ryszarda Rudzińskiego (w redakcji brał udział na dodatek Włodzimierz Meuś). Ludzie ci, jak twierdzi Jerzy Kurzyca, stworzyli podstawy teoretyczne i poręczne systemu lekkich przekryć i ścian w Polsce, w tym, moim zdaniem, także systemu budownictwa z płyt warstwowych. Należałoby do tego grona dołączyć także organizatorów poznańskiej konferencji, w tym skład komitetów naukowego i organizacyjnego. Wymienione publikacje, choć w sposób oczywisty uległy dezaktualizacji, wciąż pozostają cennym źródłem informacji i inspiracji. Opracowana przeze mnie książka adresowana jest przeważnie do czytelnika posiadającego ogólne przygotowanie z dziedziny budownictwa. Jej celem jest przedstawienie płyty warstwowej jako wyrobu budowlanego o zwyczajnych i zarazem niezwykłych właściwościach, który w projektowaniu i wykonawstwie traktuje się według schematów odbiegających od tradycyjnego budownictwa murowego. Publikacja - w zamyśle popularno-naukowa - gromadzi elementarne dane, które mogą być pomocne dla inwestorów, architektów i wykonawców planujących wykorzystywanie tego materiału, inspektorów budowlanych, rzeczoznawców, młodzież zawodowych, przeciętnych i pomaturalnych szkół budowlanych, studiujących na uczelniach technologicznych kierunki budownictwa i architektury i osób zainteresowanych budownictwem. W trakcie kompletowania materiału do książki korzystałem z uwag specjalistów z branży, co niewątpliwie podniosło jej wartość merytoryczną. Za tę cenną pomoc im wszystkim serdecznie dziękuję. Oddając do rąk Czytelnika tę publikację, mam nadzieję, że w pewnym stopniu przyczyni się ona do podniesienia poziomu wiedzy dotyczącej lekkiego budownictwa wykorzystującego płyty warstwowe w sztywnych okładzinach metalowych. Jacek Sawicki