Bitwa pod Iłżą (miasteczko leżące między Kielcami a Radomiem) stoczona 17 stycznia 1864 roku była jednym z największych polskich zwycięstw w powstaniu styczniowym. Powstańcy z 3. Stopnickiego pułku piechoty pod komendą słynnego podpułkownika Karola Kality ps. Rębajło (jednego z najkorzystniejszych dowódców zrywu z 1863/1864 roku) zatrzymali i zmusili do odwrotu do Iłży oddział rosyjski. Potem przypuścili atak na miasto i zadali Rosjanom pokaźne straty (z ran zmarł później dowodzacy siłami rosyjskimi płk Suchonin). Starcie pod Iłżą zapoczątkowało niedługi okres ofensywnej aktywności powstańczego II Korpusu gen. Józefa Hauke-Bosaka, co wprawiło w zdumienie i wściekłość dowódców rosyjskich, przekonanych o uśmierzeniu polskiego „buntu". Udowodniło też, iż można było wyszkolić powstańców do poziomu wojska regularnego. Podkomendni ppłk. „Rębajły" zdali żołnierski egzamin, walcząc poprzez niemało godzin nie tylko z wrogiem, lecz też z zimnem i zmęczeniem.
Autor jest oficerem Straży Granicznej, absolwentem Akademii Obrony Narodowej, specjalizuje się w historii wojskowości, zwłaszcza okresu powstania styczniowego