Ogniem i mieczem (i część trylogii) (Henryk Sienkiewicz)

Pierwsza część wielkiej Trylogii Henryka Sienkiewicza. Akcja powieści toczy się w XVII wieku, w trakcie powstania Chmielnickiego na Ukrainie. Sienkiewicz demonstruje walki Rzeczpospolitej z Kozakami zaporoskimi i Tatarami.

To pierwsza od czasów romantycznych powieść opiewająca siłę i męstwo Rzeczpospolitej, która błyskawicznie zyskała sukces i popularność. Na tle konfliktu politycznego rozgrywa się tragiczna historia miłosna Jana Skrzetuskiego i Heleny Kurcewiczównej rozdzielonych przez wojnę.

O względy Heleny zabiega także Bohun, który nie cofnie się przed niczym, żeby zdobyć ukochaną. Humoru dodaje postać Jana Onufrego Zagłoby i naiwnego Litwina Longinusa Podbipięty. Na tle fikcyjnych postaci pojawiają się także dwaj historyczni bohaterowie: Bohdan Chmielnicki i Jeremi Wiśniowiecki.

"Ogniem i mieczem" wraz z "Potopem" i "Panem Wołodyjowskim" tworzą proces najmocniej znanej polskiej trylogii, pisanek ku pokrzepieniu serc.-