„ Pan Wołodyjowski ” to trzecia z trzech powieści historycznych będących częścią „Trylogii” Henryka Sienkiewicza. Akcja utworu rozgrywa się w latach 1668–1673 w okresie wojen z Turcją.
Po śmierci narzeczonej pułkownik Michał Wołodyjowski z rozpaczy wstępuje do zakonu. Pan Zagłoba znajduje jednak sposób, by „drobny żołnierz” znów wrócił do służby. Przypadkowo na leśnej drodze rycerze spotykają siostrę pana Michała i jej dwie podopieczne – Krzysię i Basię. Wołodyjowski zabiera panie do domu, który Ketling przed wyjazdem powierzył jego opiece. Powrót gospodarza burzy nadzieję Michała na szczęście u boku Krzysi. Jednak druga z panien nie będzie miała wątpliwości co do wyboru swego serca...