Adam Chmara (1720—1805) — ostatni wojewoda miński w świecie polityki czasów stanisławowskich i jego archiwum (Uniwersytet Śląski)

Praca ma charakter biograficzny, skupia się na pokazaniu kariery politycznej ostatniego wojewody mińskiego w dziejach Rzeczypospolitej Adama Chmary. Jest ona sama w sobie interesująca,typowo robi wrażenie skalą awansu, od łowczego mińskiego do wojewody mińskiego, dodajmy co nie jest bez znaczenia pierwszego senatorstwa w rodzinie Chmarów.

Jakkolwiek kariera polityczna bohatera stanowi szkielet tego studium, to obejmuje ma ona wyraźnie szerszy zakres problemów. Prezentuje funkcjonowanie i mechanizmy tworzenia elit w czasach stanisławowskich, przedstawia obraz polityczny prowincji litewskiej, a w tej przestrzeni, przejście od politycznych rozgrywek województwa mińskiego do polityki państwowej państwa polsko-litewskiego.

Prezentowane w rozprawie są rozmaite podejścia obywateli – nie tylko A. Chmary – do najmocniejszych kwestii związanych z istnieniem Rzeczypospolitej i ogólnie odrysowane są codzienne sprawy w życiu elit stanisławowskich.

Sfera polityczna to tylko jedna z nich i to nie zawsze najważniejsza. Na takiej szerokiej płaszczyźnie pokazano także sposoby osiągania sukcesu na drodze publicznej posługi, lecz też polityczne meandry życia publicznego na Litwie i słabnącą rolę pokaźnych litewskich rodów.