Kalwarie polskie perspektywa komunikacyjna (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego)

Praca jest próbą opisu naukowego najważniejszych i najbardziej reprezentatywnych kalwarii w ich rozwoju czasowym, znajdujących się aktualnie na terenie Polski. I tak obok powszechnie znanych obiektów pochodzących z XVII wieku, takich jak Kalwaria Zebrzydowska, Pakoska, Wejherowska, Pacławska, Krzeszowska czy Wambierzycka, oraz kalwarii z XVIII wieku, takich jak Kalwaria Annogórska, opisowi poddane zostały również mniej znane obiekty architektoniczno-krajobrazowe, XIX-wieczne i z I połowy XX wieku, np.

Kalwaria Piekarska, Głotowska, Ujska, tzw. Niewiele znaczące kalwarie słupowe na Dolnym Śląsku, Kalwarie Wielewska, Panewnicka, oraz te całkiem współczesne, z końcówki wieku XX i XXI, jak Kalwaria Gietrzwałdzka, Kodeńska, Golgota Beskidów, Kalwaria w Wąsoszu Górnym, w Wierszach na obrzeżach Puszczy Kampinoskiej, w Pratulinie na Podlasiu czy też w Kurzętniku na Pojezierzu Brodnickim.

Uwzględnienie tych najnowszych założeń na równych prawach i z jednorodną skrupulatnością, jak w sytuacji ich utytułowanych barokowych poprzedniczek, umożliwiło całościowy ogląd fenomenu polskich kalwarii, ich rangi artystycznej i miejsca w dziedzictwie kulturowym, formującym naszą narodową tożsamość.

Przy czym wykorzystanie aparatury teorii komunikacji pozwoliło wykazać, jak nieprzystępnym i wielopiętrowym są one tekstem kultury. Komunikują się językiem przestrzeni, będąc systemem „przestrzennych podpór" pamięci kulturowej (Assmann), językiem dekoracji plastycznej i towarzyszących im napisów, dzięki konsekwentnej teatralizacji i oralizacji programów treściowych, też językiem gestu i ciała, przez właściwe im praktyki cielesne (Connerton).

Całość wzbogaca oryginalny autorski materiał fotograficzny, będący konsekwencją wielu lat pracy „w terenie" i stanowiący organiczny składnik samego wywodu. ********* Polish Calvaries. A Communicative Perspective The author attempts to describe scientifically the most important and representative calvaries located in Poland.

Apart from the well-known, seventeenth-century places such as Kalwaria Zebrzydowska, Pakoska, Wejherowska, Pacławska, Krzeszowska, Wambierzycka or the eighteenth-century ones such as Kalwaria Annogórska, he also writes about less known architectural and landscape objects from the 19th century and the first half of the 20th century and describes the modern ones from the end of the 20th and 21st centuries.

********* Prof. Marek Prejs (ORCID 0000-0002-9368-7002) – bada zjawiska kultury i literatury przeważnie w zakresie epok dawnych. Wykłada na Uniwersytecie Warszawskim w Instytucie Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki.

Prowadzi seminaria, wykłady, a także konwersatoria z zakresu historii kultury staropolskiej, tradycji biblijnych w kulturze oraz metodologii badań związanych z teorią komunikacji. Opublikował m.in. Książki: "Poezja późnego baroku.

Główne kierunki przemian" (1989), "Egzotyzm w literaturze staropolskiej" (1999), "Staropolskie kręgi inspiracji" (2004) oraz w serii „Communicare" "Oralność i mnemonika. Późny barok w kulturze polskiej" (2009), współredaguje półrocznik „Barok.

Historia – Literatura – Sztuka".