Historisus Uniwersytet śląski (Uniwersytet Śląski)

Tom "HistoRisus. Historie śmiechu / śmiech [w] historii" jest zbiorem tekstów wynikających z fascynacji mnogością i wagą ról śmiechu w kulturze. W artykułach zawartych w niniejszym zbiorze spotykają się zróżnicowane jego tropy i najróżniejsze jego literackie i kulturowe odwzorowania, od antyku do współczesności.

Wspólnym celem książki jest porównawcze przyjrzenie się rolom i znaczeniom śmiechu w historii, kulturze i literaturze europejskiej - ze szczególnym uwzględnieniem śmieszności w historii, śmiechu jako narzędzia manipulacji, miejsca i wieloznaczności śmiechu w tekstach historycznych i literackich, karnawałowości w historii i historii karnawałowości, elementu zabawy w historii i literaturze, historii jako zbiorowej histerii, elementu szaleństwa, paranoiczności i maniakalności w tekstach historycznych i literackich -, a także szeroko rozumianym teoretycznym, filozoficznym i psychologicznym aspektom śmiechu.

Wszystkie teksty wytwarzające "HistoRisus" przypominają jednocześnie, iż historia śmiechu w kulturze zachodniej to na dodatek historia prób jego tłumienia i zamykania w ramach, które dobrze określają bachtinowskie kategorie karnawałowości.

Od "Etyki nikomachejskiej" Arystotelesa i "Państwa Bożego" św. Augustyna po współczesne karykatury polityczne, śmiech budził i budzi zgrozę i oburzenie tych, którzy widzą w nim zagrożenie dla ustalonego porządku.

Niniejszy zbiór esejów jest zatem także wielogłosem, w którym analizowane są relacje pomiędzy śmiechem i śmiesznością a hierarchiami władzy. Pośród autorów zawartych w tomie tekstów są literaturoznawcy, historycy i socjologowie, piszący o śmiechu w antyku, w literaturze i historii XIX wieku, w twórczości futurystów, przedwojennych kabareciarzy i dwudziestowiecznych bardów, w filmach propagandowych i fabularnych i w powieściach graficznych.