Włosko-polskie pogranicze literackie za panowania stanisława augusta, AZ#1987A54AEB/DL-ebwm/pdf (Universitas)

Autorka książki przeanalizowała świadectwa włosko-polskich relacji kulturowych za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, biorąc pod uwagę m.in. Libretta oper wystawionych poprzez Wojciecha Bogusławskiego, dwie włoskie powieści i polskie edycje prawniczo-filozoficznych tekstów Cesarego Beccarii, Giacinta Dragonettiego i Gaetana Filangieriego. Wynikiem analiz polskich wersji tych utworów sławnych w drugiej połowie XVIII wieku, ale nadal w szerokiej mierze aktualnych, jest uwidocznienie roli pośrednictwa francuskiego. Francuskie wydanie wykorzystał także – tym razem przewrotnie – największy manipulator spośród przedstawionych tu polskich pośredników: tłumacz dzieła o życiu i masońskiej działalności Giuseppe Balsamo (Cagliostra), opublikowanego pod auspicjami inkwizycji. Tłem rozważań dotyczących przekładów i adaptacji jest obraz Włoch i Włochów w polskiej prasie drugiej połowy XVIII w., twórczości Ignacego Krasickiego oraz pamiętnikach ostatniego króla Polski.

Justyna Łukaszewicz jest profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie kieruje Zakładem Italianistyki w Instytucie Filologii Romańskiej. Redaktor naczelna półrocznika naukowego „Italica Wratislaviensia”, romanistka, komparatystka, przekładoznawczyni, tłumaczka. Autorka wielu prac poświęconych francusko-polskim i włosko-polskim relacjom w dziedzinie literatury i teatru od XVIII do XXI wieku, literaturze dziecięcej, seriom przekładowym, paratekstom przekładu, problemom kulturowym w tłumaczeniu. Opublikowała m.in. Monografie Carlo Goldoni w polskim Oświeceniu (1997) i Dramaty Franciszka Zabłockiego jako przekłady i adaptacje (2006).

Książka przynosi ważną porcję nowej wiedzy na temat procesów transferu kulturowego pomiędzy Italią i Polską, poszerza o znaczne ustalenia obraz polskiej kultury literackiej stanisławowskiego trzydziestolecia, ukazuje w nowym świetle jej otwartość na zewnętrzne kontakty i niepozbawioną dystansu reakcję na inspiracje płynące z innych kręgów kulturowych.
prof. Dr hab. Teresa Kostkiewiczowa

Przedstawiona w monografii panorama polskich przekładów włoskich utworów (czasem dokonywanych za pośrednictwem francuskich wersji) pozwala przyjrzeć się całej palecie charakterystycznych, ale także zaskakujących postaw dawnych tłumaczy.
prof. Dr hab. Jadwiga Miszalska