Bezpieczeństwo międzynarodowe (Scholar)

Tytuł Bezpieczeństwo międzynarodowe Autorzy Roman Kuźniar, Agnieszka Bieńczyk-Missala, Bolesław Balcerowicz, Patrycja Grzebyk, Marek Madej, Kamila Pronińska, Marek Tabor, Mirosław Sułek, Anna Wojciuk Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-7383-547-4 Rok wydania 2012 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 478 Format pdf Spis treści [Roman Kuźniar]
Wstęp 9

Rozdział 1 [Roman Kuźniar]
Ewolucja problemu bezpieczeństwa – rys historyczny 18
1. Pierwsze traktaty o pokoju i równowadze sił 19
2. Liga Narodów – niedoceniony wynalazek
systemu bezpieczeństwa zbiorowego 24
3. Po drugiej wojnie – zimna wojna 28

Część I. Współczesne zagrożenia bezpieczeństwa

Rozdział 2 [Roman Kuźniar]
klasyczne zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego 40
1. Strukturalne przyczyny zagrożeń bezpieczeństwa międzynarodowego 43
2. Państwo jako źródło zagrożeń bezpieczeństwa 46
3. Niezakończone procesy państwowotwórcze 51
4. Ideologie i bezpieczeństwo 56

Rozdział 3 [Bolesław Balcerowicz]
Procesy międzynarodowe. Tendencje, megatrendy 59
1. Współczesne megatrendy rozwojowe 61
2. Wpływ megatrendów na bezpieczeństwo 78

Rozdział 4 [Marek Madej]
Zagrożenia asymetryczne –
„nowy" problem bezpieczeństwa międzynarodowego 80
1. Zagrożenia asymetryczne – istota pojęcia 80
2. Ogólna charakterystyka zagrożeń asymetrycznych 83
3. Główne kategorie zagrożeń asymetrycznych 86

Rozdział 5 [Kamila Pronińska]
Współczesne konflikty zbrojne 97
1. Zjawisko konfliktów zbrojnych
we współczesnym środowisku bezpieczeństwa 97
2. Przyczyny współczesnych konfliktów zbrojnych 102
3. Tendencje we współczesnych konfliktach zbrojnych 106
4. Geografia i statystyka
współczesnych największych konfliktów zbrojnych 116

Część II. Prawnoinstytucjonalne ramy i aktywność
na rzecz bezpieczeństwa międzynarodowego

Rozdział 6 [Patrycja Grzebyk]
Ramy prawne użycia siły 120
1. Prawo do wykorzystania siły 120
2. Prawo do samoobrony 126
3. Legalność interwencji 129
4. Praktyczna działalność ONZ na rzecz pokoju i bezpieczeństwa 131

Rozdział 7 [Marek Tabor]
Porozumienia w sprawie kontroli zbrojeń i rozbrojenia 143
1. Problemy terminologiczne 143
2. Porozumienia dotyczące zbrojeń jądrowych 146
3. Zakaz broni biologicznej i chemicznej 158
4. Regulacje dotyczące broni klasycznej 160
5. Środki budowy zaufania i bezpieczeństwa 165

Rozdział 8 [Marek Madej]
Sojusze polityczno-wojskowe – NATO 171
1. Sojusze polityczno-wojskowe – kwestie terminologiczne i teoretyczne 171
2. Sojusz Północnoatlantycki – geneza, podstawa działania i struktura
organizacyjna 175
3. Funkcjonowanie Sojuszu w okresie pozimnowojennym 178

Rozdział 9 [Anna Wojciuk]
Unia Europejska jako wspólnota bezpieczeństwa 190
1. Historia WPZiB 191
2. Struktura organizacyjna 194

Rozdział 10 [Agnieszka Bieńczyk-Missala]
Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie 199
1. Historia procesu helsińskiego 199
2. Organy i instytucje OBWE 201
3. Rozmiary zaangażowania OBWE 203

Rozdział 11 [Kamila Pronińska]
Międzynarodowe instytucje bezpieczeństwa Ameryki, Afryki,
Azji i regionu WNP 208
1. Międzynarodowe instytucje bezpieczeństwa zachodniej hemisfery 208
2. Afrykańskie międzynarodowe instytucje bezpieczeństwa 216
3. Regionalny kompleks bezpieczeństwa Azji i Pacyfiku 225
4. Kompleks bezpieczeństwa Wspólnoty Niepodległych Państw 229

Rozdział 12 [Patrycja Grzebyk]
Międzynarodowe prawo humanitarne 234
1. Obowiązek przestrzegania MPH 234
2. Zasady MPH 235
3. Odpowiedzialność karna 237

Część III. Użyteczne problemy

Rozdział 13 [Marek Madej]
Międzynarodowa walka z terroryzmem 240
1. Międzynarodowa współpraca w walce z terroryzmem do 2001 r. 241
2. Uniwersalne ramy instytucjonalnoprawne walki z terroryzmem
po 11 września 2001 r. Rola ONZ 246
3. Wojskowy wymiar przeciwdziałania terroryzmowi. Antyterrorystyczna
„koalicja chętnych" i globalna wojna z terroryzmem 249
4. techniczno-operacyjny wymiar walki z terroryzmem 252
5. Wnioski 257

Rozdział 14 [Marek Madej]
Zwalczanie proliferacji BMR
jako współczesny problem bezpieczeństwa międzynarodowego 259
1. Główne czynniki decydujące o obecnej randze strategicznej walki
z proliferacją BMR 261
2. Tradycyjne podejście do problemu nieproliferacji 270
3. Świeże środki walki z proliferacją BMR 272

Rozdział 15 [Agnieszka Bieńczyk-Missala, Kamila Pronińska]
Opanowywanie kryzysów i rozwiązywanie konfliktów – przykłady 279
1. Konflikty w byłej Jugosławii 279
2. Timor Wschodni – droga do niepodległości 285
3. Konflikt i operacje pokojowe NZ w DRK 287
4. Konflikt w Darfurze 291
5. Konflikt w Libii 298

Rozdział 16 [Kamila Pronińska]
świeże problemy bezpieczeństwa międzynarodowego:
bezpieczeństwo energetyczne i ekologiczne 303
1. Uwarunkowania poszerzenia zakresu security studies o problemy
energetyczne i ekologiczne 303
2. Bezpieczeństwo energetyczne 306
3. Bezpieczeństwo ekologiczne 317

Rozdział 17 [Marek Madej]
Prywatyzacja przemocy –
fenomen prywatnych przedsiębiorstw wojskowych
i jego implikacje dla bezpieczeństwa międzynarodowego 328
1. Podstawowe definicje i rozróżnienia 328
2. Geneza i uwarunkowania rozwoju rynku prywatnych usług wojskowych 331
3. Skala i specyfika rynku prywatnych usług wojskowych 333
4. Konsekwencje w sferze bezpieczeństwa 336

Rozdział 18 [Mirosław Sułek]
Przemysł zbrojeniowy i handel bronią 344
1. Przemysł zbrojeniowy – jego funkcje i specyfika 345
2. Przemysł zbrojeniowy pod ciśnieniem podwójnej logiki funkcjonowania 347
3. Kompleks militarno-przemysłowy 348
4. Budżety wojskowe a handel bronią 350
5. Handel bronią – współpraca i kontrola 356

Część IV. Narodowe polityki i strategie bezpieczeństwa
[Bolesław Balcerowicz]
1. Uwarunkowania polityki i strategii bezpieczeństwa państwa 364
2. Strategie, koncepcje strategiczne bezpieczeństwa 368
3. Stany Zjednoczone 370
4. Federacja Rosyjska 377
5. Niemcy 385
6. Francja 390
7. Chiny 395
8. Szwajcaria 400
9. Izrael 403
10. Polska 405

Część V. Bezpieczeństwo w teoriach stosunków międzynarodowych
[Anna Wojciuk]
1. Realizm 416
2. Neoliberalizm 430
3. Konstruktywizm 439
4. Podejścia krytyczne 443
Bibliografia 448
Indeks nazwisk 468
Noty o Autorach 476