Emblematy (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego)

Tytuł Emblematy Autor Andrea Alciato Języki łaciński, polski Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego Tłumaczenie Bartłomiej Czarski ISBN 978-83-235-4923-9 kolekcja BIBLIOTEKA RENESANSOWA Rok wydania 2021 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 662 Format pdf Spis treści Przed­mo­wa 13 Nota edytorska 75 Andrea Alciato, Emblematy 87 Przedmowa słynnego mężczyzny Andrei Alciata do pierwszej księgi Emblematów, skierowana do Konrada Peutingera z Augsburga 89 Emblematy dedykacyjne 91 [1] Do jaśnie oświeconego księcia Maksymiliana na herb Księstwa Mediolanu 93 [2] Mediolan 97 [3] Niczego nie należy odkładać na później 99 Bóg, czyli wiara 101 [4] cieszyć trzeba się w Bogu 103 [5] Ludzka mądrość wobec Boga jest głupotą 105 [6] Fałszywa wiara 107 [7] Nie tobie, ale bóstwu 109 [8] Należy iść tam, gdzie wskazują bogowie 111 Wierność 113 [9] Symbol wierności 115 [10] Sojusze 117 [11] Na milczenie 119 [12] Nie należy ujawniać treści narad 121 [13] Zdradzić nie wolno nawet na torturach 123 Mądrość 125 [14] Chimerę, czyli silniejszych i przebiegłych, pokonuje się mądrością i odwagą 127 [15] Czujność i piecza 129 [16] Żyj rozsądnie i nie zawierzaj niczemu pochopnie – to są „członki" umysłu / Należy żyć rozsądnie i niczemu pochopnie nie wierzyć 131 [17] Jaki błąd popełniłem? Czego dokonałem? Jakie obowiązki zaniedbałem? / Jakiego dopuściłem się wykroczenia? Co zdziałałem? Co zaniedbałem? 133 [18] Mędrcy 135 [19] lepsza mądra niż niewymowna 137 [20] Należy działać w porę 139 [21] Na schwytanego 141 [22] Dziewcząt należy strzec 143 [23] Wino wzmaga mądrość 145 [24] Mądrzy unikają wina 147 [25] Na posąg Bachusa 149 [26] Trawa 153 Sprawiedliwość 155 [27] Nikomu nie wolno uczynić krzywdy ani słowem, ani czynem 157 [28] Nareszcie, nareszcie sprawiedliwość zwycięża 159 [29] Poskramiać choćby najsroższych 161 [30] Należy się odwdzięczać 163 [31] Wstrzemięźliwość 165 [32] Dobrzy nie powinni obawiać się bogaczy 167 Męstwo 169 [33] Symbole bohaterów 171 [34] Wytrzymaj i powstrzymaj się 173 [35] Na nieumiejącego się przymilać 175 [36] Przeciwności należy wytrwale znosić 177 [37] Wszystko, co posiadam, noszę przy sobie 179 Zgoda 181 [38] Symbol zgody 183 [39] Zgoda 185 [40] Niezwyciężona zgoda 187 [41] Jeden nic nie zdoła, lecz dwóch sporo 189 [42] Tym, co najistotniejsze, nie da się zachwiać 191 Nadzieja 193 [43] Bliska nadzieja 195 [44] Na wizerunek Nadziei 197 [45] Z dnia na dzień coraz lepiej 201 [46] Nie pokładaj nadziei w niczym, co zakazane 203 Czystość 205 [47] Czystość 207 Przewrotność 209 [48] Na zwycięstwo osiągnięte podstępem 211 [49] Na oszustów 213 [50] Podstęp wobec swych 215 [51] Kąśliwy język 217 [52] Na tych, co bronią morderców 219 [53 ] Na pochlebców 221 [54] Temu, kto zmarnował swoją własność, nie należy powierzać cudzej 223 Głupota 225 [55] Bezmyślność 227 [56] Wściekłość i szał 229 [57] Na zuchwalców 231 [58] Na tych, co podejmują się zadania ponad swoje siły 233 [59] Niemożliwe 235 [60] Kukułki 237 [61] Nietoperz 239 [62] Na to samo 241 [63] Gniew 243 [64] Na tego, kto sam sobie szykuje nieszczęście 245 [65] Głupota 247 [66] Zapominalstwo rodzi ubóstwo 249 Pycha 251 [67] Pycha 253 [68] Bezwstydność 255 [69] Miłość do siebie samego 257 [70] Gadatliwość 259 Zazdrość 261 [71] Zazdrość 263 Rozpusta 265 [72] Rozpusta 267 [73] mnogość rozpustników 269 [74] Grób nierządnicy 271 [75] Na kochanków nierządnic 273 [76] Ladacznic należy się wystrzegać 275 [77] Amulet na Wenerę 277 [78] oporni na strzały Kupidyna 279 [79] Rozpusta 281 Bezczynność 283 [80] Bezczynność 285 [81] Precz z bezczynnością 287 [82] Na tych, którzy z łatwością rezygnują z cnoty 289 [83] Lenie 291 Skąpstwo 293 [84] Skąpstwo 295 [85] Na skąpców 297 [86] Na dworaków 299 [87] Na nieczystych 301 [88] Na bogacących się publicznym kosztem 303 [89] Na zachłannych bądź tych, którym obcy zaoferowali ulepszone warunki 305 Łakomstwo 307 [90] Łakomstwo 309 [91] Obraz Oknusa. Na tych, którzy ofiarują nierządnicom to, co powinno posłużyć korzystnym celom 311 [92] Na pieczeniarzy 313 [93] minimalna kuchnia nie wykarmi dwóch żarłoków 315 [94] Schwytany z powodu łakomstwa 317 [95] Na gadatliwego obżartucha 319 Przezwiska uczonych 321 [96] Przezwiska uczonych 323 Natura 327 [97] Siła natury 329 [98] Sztuka wspiera naturę 331 [99] Na młodość 333 [100] Na cztery pory roku 335 Astrologia 337 [101] Puchar Nestora 339 [102] To, co ponad nami, nas nie dotyczy 341 [103] Na astrologów 343 [104] Skupiający się na sprawach nieba upadają 345 Miłość 347 [105] Najpotężniejszym uczuciem jest miłość 349 [106] Potęga Amora 351 [107] Siła Amora 353 [108] Na owładniętego miłością uczonego 355 [109] Anteros, czyli Miłość cnoty 357 [110] Anteros, Miłość cnoty, pokonuje inną Miłość 359 [111] Słodkie czasami staje się gorzkie 361 [112] Prawie to samo z Teokryta 363 [113] Na posąg Amora 365 [114] Na niepamięć o ojczyźnie 369 [115] Syreny 371 [116] Starzec zakochany w młodej dziewczynie 373 [117] Na barwy 375 Los 379 [118] Powodzenie towarzyszem cnoty 381 [119] Fortuna triumfująca nad cnotą 383 [120] Ubóstwo utrudnia rozwój największym talentom 385 [121] Na Okazję 387 [122] Na paniczny strach 389 [123] Na chwalących rzeczy tego niegodne 391 [124] Na chwilowe powodzenie 393 [125] Ze szkody jednego inny czerpie korzyść 395 [126] Zaczynać należy pod prawidłową wróżbą 397 [127] Nic nie pozostało 399 [128] Rzecz niegodnie nabyta, niegodnie przepada 401 [129] Nieszczęście za każdym razem czyha w pobliżu 403 [130] O udoskonalenie trudno, a o nieszczęście z łatwością 405 Cześć 407 [131] Wieczna sława rodzi się w trudzie 409 [132] ponadczasowość osiągnięta dzięki nauce 411 [133] Grób Gian Galeazza Viscontiego, pierwszego księcia Mediolanu 413 [134] najlepszy obywatel 415 [135] ponadczasowa sława bohaterów 417 [136] Szlachetni i wysoko urodzeni 419 [137] Dwanaście prac Herkulesa 421 [138] Na bękartów 425 [139] Nierówność 427 [140] Na sprzeniewierców 429 [141] Nierówna rywalizacja 431 [142] Albutius do Alciata z zachętą, aby porzucił italskie konflikty i udał się nauczać do Francji 433 Władca 435 [143] Władca troszczący się o bezpieczeństwo poddanych 437 [144] Na doradców dobrego władcy 439 [145] Czego nie weźmie Chrystus, zagarnie skarb państwa 441 [146] dostatek tyrana ubóstwem poddanych 443 [147] Doradcy władców 445 [148] Łaskawość władcy 447 Państwo 449 [149] Powszechne zdrowie 451 [150] Oswobodzone państwo 453 Życie 455 [151] Na ludzkie życie 457 [152] Czasami za ocalenie życia trzeba zapłacić 459 Śmierć 461 [153] Z duchami zmarłych się nie walczy 463 [154] O Śmierci i Miłości 465 [155] Na piękną dziewczynę przedwcześnie zabraną poprzez Śmierć 467 [156] Na przedwczesną śmierć 469 [157] Terminus 471 [158] Spadek po bogaczu 473 Przyjaźń 475 [159] Przyjaźń trwająca nawet po śmierci 477 [160] Wzajemne wsparcie 479 [161] bezawaryjna pomoc 481 [162] Gracje 483 Wrogość 485 [163] Na oszczerców 487 [164] Próżny atak 489 [165] Zło wyrządzone poprzez złego sąsiada 491 [166] Na zgubionego okrucieństwem bliskich 493 [167] Dary od wrogów nie są darami / Na dary od wrogów 495 [168] Lękać się trzeba też najmniejszych 497 [169] Słabość naraża na zgubę 499 [170] Przerażający choćby po śmierci 501 Kara 503 [171] Zasłużona kara 505 [172] Zasłużona zemsta 507 [173] Wina sprawcy i namawiającego jest równa 509 [174] Jeden zawinił, drugi ponosi karę 511 [175] Miecz szaleńca 513 wnętrze 515 [176] pomieszczenie 517 [177] Z wojny pomieszczenie 519 [178] mnogość owocem pokoju 521 Uczoność 523 [179] Nie godzi się, aby uczeni występowali przeciw uczonym 525 [180] Wymowa góruje nad siłą 527 [181] skomplikowana sztuka wymowy 529 [182] Wszystko, co starodawne, jest zmyśleniem 531 [183] Godła poetów 533 [184] Bogowie troszczą się o muzykę 535 [185] Pismo zabija, duch ożywia 537 [186] Sentencje siedmiu mędrców 539 Niewiedza 543 [187] Niewiedzę trzeba zwalczyć 545 [188] Umysł znaczy więcej aniżeli uroda 547 [189] Bogaty głupiec 549 Małżeństwo 551 [190] Na wierność żony 553 [191] W małżeństwie konieczny jest szacunek 555 [192] Na urodzaj będący przyczyną zguby 557 [193] Miłość do dzieci 559 [194] Miłość dzieci do rodziców 561 [195] Sławić należy prawidłową reputację kobiety, a nie jej urodę 563 [196] Na pomnik Wstydu 565 [197] Zaślubiona dotkniętemu chorobą 567 Drzewa 569 [198] Cyprys 571 [199] Dąb 573 [200] Wierzba 575 [201] Jodła 577 [202] Świerk 579 [203] Pigwa 581 [204] Bluszcz 583 [205] Dąb 585 [206] Cytron 587 [207] Bukszpan 589 [208] Morwa 591 [209] Migdałowiec 593 [210] Laur 595 [211] Topola 597 Apendyks 599 [212] Grzeszący przeciwko naturze 601 Bibliografia 603 Wykaz skrótów 615 Indeks miejsc cytowanych 623 Indeks rzeczowy 631 Indeks nazw osobowych 641 Indeks nazw geograficznych 653 Alfabetyczny spis tytułów 655 Spis ilustracji 661