Gospodarka światowa (Wydawnictwo Naukowe PWN)

Tytuł Gospodarka światowa Podtytuł Geneza i ewolucja – do czasów pandemii Autorzy Rafał Matera, Janusz Skodlarski Wydawnictwo Wydawnictwo Naukowe PWN ISBN 978-83-01-21834-8 Rok wydania 2021 Wydanie 2 liczba stron 448 Format mobi, epub Spis treści Wstęp 9 Rozdział 1. Gospodarka w starożytności. Znaczenie handlu dalekosiężnego 17 1.1. Uwagi wstępne 17 1.2. Cywilizacja sumeryjska (mezopotamska) 18 1.3. Egipt i Fenicja 19 1.4. Chiny i Indie 22 1.5. Grecja 24 1.6. Rzym 27 Pytania i problemy do dyskusji 33 Literatura zalecana 33 Rozdział 2. Wytwórczość i handel międzynarodowy w średniowieczu (500-1500) 35 2.1. Przesłanki rozwoju gospodarczego w średniowieczu 35 2.2. Rolnictwo podstawą rozwoju gospodarczego w przeciętniewieczu 38 2.2.1. Stosunki agrarne 38 2.2.2. Postęp techniczny w rolnictwie 41 2.3. Restytucja gospodarki towarowo-pieniężnej 43 2.3.1. Rzemiosło i rozwój sił wytwórczych 43 2.3.2. Rozwój miast przeciętniewiecznych 44 2.3.3. Pieniądz; powstanie nowych instytucji finansowych 46 2.4. Świeże przestrzenie w handlu międzynarodowym 49 2.4.1. Właściwości typowe handlu w wiekach przeciętnych 49 2.4.2. Handel bizantyjski 50 2.4.3. Osiągnięcia gospodarcze Arabów 52 2.4.4. Handel śródziemnomorski 54 2.4.5. Handel w Europie Zachodniej 56 2.4.6. Związek hanzeatycki 57 2.4.7. Pozaeuropejskie centra gospodarcze średniowiecznego świata 59 Pytania i problemy do dyskusji 60 Literatura zalecana 61 Rozdział 3. Budowanie rynku światowego (1500–1800) 62 3.1. Determinanty wzrostu gospodarczego 62 3.2. Kształtowanie się systemu kapitalistycznego w rolnictwie i przemyśle 66 3.2.1. Zmiany w ustroju rolnym 66 3.2.2. Nowoczesnie techniki rolnej 70 3.2.3. Wzrost znaczenia przemysłu 73 3.2.4. Wczesna industrializacja 76 3.3. Parametry kapitalizmu handlowego 79 3.4. W kręgu gospodarki atlantyckiej 87 3.4.1. Okres dominacji handlu iberyjskiego 87 3.4.2. Przewaga Holandii w handlu międzynarodowym 90 3.4.3. Ekspansja gospodarki angielskiej 93 3.4.4. Francuski model nacjonalizmu gospodarczego 97 3.4.5. Handel w pozostałych regionach Europy 98 3.4.6. Rozwój gospodarek pozaeuropejskich 99 Pytania i problemy do dyskusji 101 Literatura zalecana 101 Rozdział 4. Rozwój gospodarczy świata w dobie triumfu liberalizmu ekonomicznego (1800–1870) 103 4.1. Przesłanki rozwoju 103 4.2. Wzrost produkcyjności rolnictwa 107 4.3. Postęp industrializacji w skali światowej 112 4.4. Międzynarodowe stosunki handlowe 120 4.5. Światowy ruch kapitału 125 4.6. Postęp w transporcie i komunikacji 128 4.7. Dynamika dochodu narodowego 131 Pytania i problemy do dyskusji 132 Literatura zalecana 133 Rozdział 5. Ukształtowanie się gospodarki światowej (1870–1914) 134 5.1. Czynniki postępu 134 5.2. Właściwości kapitalizmu monopolistycznego 137 5.3. Zmiana trendów w gospodarce światowej. Pojawienie się nowych mocarstw gospodarczych 143 5.4. Powstanie gospodarki światowej (początek XX w.) 149 5.5. Zmiany w strukturze dochodu narodowego 155 Pytania i problemy do dyskusji 157 Literatura zalecana 157 Rozdział 6. Dezintegracja tradycyjnego międzynarodowego podziału pracy (1914–1939) 159 6.1. Charakterystyka okresu 159 6.2. Pierwsza wojna światowa i jej gospodarcze konsekwencje 163 6.3. Stabilizacja systemu kapitalistycznego – „złote lata 20." 172 6.4. Spory kryzys gospodarczy, jego skutki i próby przezwyciężenia – lata 30 177 6.5. Wzrost dochodu narodowego w okresie międzywojennymi 188 Pytania i problemy do dyskusji 190 Literatura zalecana 191 Rozdział 7. Ewolucja gospodarki w okresie drugiej wojny światowej i w pierwszych latach odbudowy (1939–1947) 192 7.1. Przemysł wojenny 192 7.2. Wydatki i straty wojenne. Koszty odbudowy 197 7.3. Determinanty rozwoju. Narastanie dysproporcji gospodarczych 202 7.4. Poziom wyżywienia i produkcja rolna 205 7.5. Trudności w handlu międzynarodowym 207 7.6. Nowy ład walutowy 212 7.7. Dysproporcje w światowym dochodzie narodowym 214 Pytania i problemy do dyskusji 216 Literatura zalecana 217 Rozdział 8. Gospodarka światowa w szczytowym okresie „zimnej wojny" (1947–1956) 218 8.1. Tło polityczne i gospodarcze 218 8.2. Przemiany w przemyśle i rolnictwie 222 8.3. Międzynarodowy handel i międzynarodowe finanse 229 8.4. Tendencje integracyjne 234 8.5. Dobrobyt w państwach Zachodu 236 Pytania i problemy do dyskusji 238 Literatura zalecana 239 Rozdział 9. Świat w okresie podboju Kosmosu i ekspansji gospodarczej Zachodu (1956–1970) 240 9.1. Stymulatory rozwoju 240 9.2. Kierunki rozwoju poszczególnych regionów świata 243 9.2.1. Świat Zachodu 243 9.2.2. Blok socjalistyczny 249 9.2.3. Trzeci Świat 252 9.3. Międzynarodowe obroty towarowe i kapitałowe 254 9.4. Instytucjonalizacja życia gospodarczego 261 9.5. Rekordowy wzrost dochodu narodowego 265 Pytania i problemy do dyskusji 268 Literatura zalecana 269 Rozdział 10. Gospodarka światowa w obliczu recesji w ostatnim dwudziestoleciu podziału politycznego świata (1970–1989) 270 10.1. Warunki postępu 270 10.2. Bariery rozwoju 274 10.3. Osiągnięcia i problemy gospodarcze regionów świata 281 10.3.1. Kraje wysoko rozwinięte 283 10.3.2. Kraje realnego socjalizmu 288 10.3.3. Świat semipeiyferii i peryferii 292 10.4. Zmiany w handlu światowym 296 10.5. Narastanie współzależności międzynarodowej 301 10.6. Kształtowanie się dochodu narodowego 305 Pytania i problemy do dyskusji 308 Literatura zalecana 309 Rozdział 11. Nowy ład ekonomiczny w latach 90. XX w. 311 11.1. Świat po załamaniu się systemu komunistycznego 311 11.2. Charakteiystyka podstawowych wskaźników makroekonomicznych 314 11.3. Zmiany strukturalne w gospodarce światowej 320 11.4. Proces międzynarodowej integracji ekonomicznej 322 11.5. Znaczenie globalizacji w gospodarce światowej 327 11.6. Poziom i dynamika dochodu narodowego w latach 90. XX w 332 Pytania i problemy do dyskusji 336 Literatura zalecana 337 Rozdział 12. Wzrost i perturbacje w gospodarce światowej na progu XXI w. Przyczyny i walka z globalnym kryzysem finansowym (2000–2010) 338 12.1. Polityczno-gospodarcze oblicze świata. Pozycja mocarstw 338 12.2. Koniunktura gospodarcza. Parametry globalnego kryzysu finansowego 342 12.3. Charakterystyka podstawowych wskaźników makroekonomicznych 345 12.4. Międzynarodowa integracja ekonomiczna i globalizacja w gospodarce światowej 350 12.5. Poziom i dynamika dochodu narodowego w pierwszym dziesięcioleciu XXI w 353 Pytania i problemy do dyskusji 356 Literatura zalecana 356 Rozdział 13.Gospodarka światowa 2.0 w obrazie 5D i w sieci 5G. Od globalnego kryzysu finansowego do światowej pandemii (2010–2020) 358 13.1. Zagrożenia dla rozwoju. Tło polityczne. Bezpieczeństwo, demografia i środowisko 358 13.2. Główne właściwości gospodarcze 363 13.3. Osiągnięcia technologiczne 371 13.4. Korporacje, mocarstwa, instytucje i porozumienia międzynarodowe w procesach globalizacji 374 13.5. Światowy PKB: wielkości i nierówności 378 Pytania i problemy do dyskusji 383 Literatura zalecana 384 Rozdział 14. Tendencje rozwoju gospodarki światowej na przestrzeni dziejów 385 14.1. Ewolucja gospodarki od starożytności do współczesności 385 14.2. Długotrwałe trendy 405 Pytania i problemy do dyskusji 427 Literatura zalecana 429 Bibliografia 430 Indeks nazwisk 445