"jestem filozofem świata" (κόσμου φιλόσοφός εἰμι), cz. 2 - radosław kuliniak, mariusz pandura (pdf) (Marek Derewiecki)

Druga część biografii Romana Witolda Ingardena Jes­tem filozofem świata obejmuje lata 1939–1970. Omawia niebanalny, ale także niełatwy etap w życiu filozofa. Wojna była czasem, w którym walka o przetrwanie własne i rodziny, pod dwiema okupacjami, stanowiła największe wyzwanie.

Przebywał wówczas z rodziną we Lwowie, gdzie uczestniczył w tajnym nauczaniu. Po zakończeniu wojny nastąpiło zderzenie z komunistyczną rzeczywistością, zmagania o reaktywację ośrodków akademickich, czasopism i towarzystw filozoficznych, zabiegi o realizację kariery naukowej, obrona autonomii polskiej nauki, a także dorobku Szkoły Lwowskiej.

W pierwszej połowie lat pięćdziesiątych, z inspiracji Adama Schaffa – pod pretekstem zwalczania „reakcyjnej" filozofii – marksiści zainicjowali kampanię przeciwko uczniom Kazimierza Twardowskiego, posiadającą na celu wyeliminowanie ich z życia akademickiego.

Zadanie światopoglądowego prześladowania Ingardena powierzono jego byłemu uczniowi ze Lwo­wa, marksistowskiemu neoficie, Tadeuszowi Kroń­skiemu. Wynikiem tych działań było odsunięcie od nauczania akademickiego, a także zakaz publikacji.

Ingarden, z gronem wykluczonych filozofów, skupił się na pracy redakcyjnej i tłumaczeniach w ramach „Biblioteki Klasyków Filozofii". Powrócił do nauczania akademickiego dopiero w roku 1957. Pomimo niesprzyjających warunków dla naukowego rozwoju filozof napisał i opublikował wówczas nad wyraz ważne prace, m.in.

Spór o istnienie świata, Studia z estetyki, Wykłady i dyskusje z estetyki, Z badań nad filozofią współczesną, Wstęp do fenomenologii Husserla, Wykłady z etyki i Książeczkę o człowieku. (Od wydawcy)