Książka traktuje tytułową figurę oblężenia jako uniwersalny wzór postrzegania świata i jednostkowych zachowań. Autorzy, natchnioni pomysłem Jerzego Kwiatkowskiego o polskim archetypie oblężenia, rozpatrują ten problem, analizując twórczość Zygmunta Haupta, Józefa Wittlina, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Jerzego Stempowskiego, Wiesława Myśliwskiego.
Niekiedy poczucie pozostawania w oblężeniu związane bywa z sytuacją zewnętrzną (wojna, zdrada), innym razem – ma wymiar indywidualny i wewnętrzny, czasem wręcz psychotyczny.