Technologiczne aspekty przemiany odkształceniowej w żeliwie sferoidalnym ausferrytycznym. zeszyt "mechanika" nr 265 (Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej)

Austenit w żeliwie sferoidalnym ausferrytycznym jest fazą krystaliczną, która od lat wzbudza zainteresowanie naukowców na całym świecie. Może mieć równocześnie pozytywny, jak i negatywny wpływ na cechy żeliwa. Z jednej strony, austenit jest utożsamiany z uzyskiwaniem wielkiej plastyczności, z drugiej strony, powoduje pokaźne kłopoty z obróbką skrawaniem odlewów. Na pytanie, jaki jest rzeczywisty wpływ tej fazy na parametry żeliwa sferoidalnego ausferrytycznego, można szukać odpowiedzi w postodlewniczej niejednorodności chemicznej i morfologicznej jego mikrostruktury, a także w przemianie odkształceniowej austenitu. W niniejszym opracowaniu analizie poddane pozostały wyniki prac zrealizowanych w kilku ośrodkach naukowych, dotyczące austenitu niestabilnego mechanicznie i jego przemiany w martenzyt pod wpływem różnych oddziaływań - naprężenia lub odkształcenia. Ma to szczególne znaczenie w procesach technicznych, jakim poddawane jest żeliwo sferoidalne ausferrytyczyne, np.: w trakcie obróbki skrawaniem, podczas procesów ścierania bądź kulowania. W ausferrytycznej osnowie żeliwa zachodzi wówczas zjawisko przemiany części austenitu w martenzyt, zwany martenzytem odkształceniowym. Powoduje ono umocnienie materiału, a także zmianę parametry magnetycznych żeliwa. Cechy te zostały potwierdzone przez autora opracowania wieloma wynikami badań doświadczalnych, co umożliwiło ocenę wpływu austenitu na atrybuty żeliwa sferoidalnego ausferrytycznego, a także opracowanie metody technicznej określającej szacunkowo udział austenitu niestabilnego mechanicznie w mikrostrukturze tego materiału.