Fabuła powieści toczy się w latach 30. XIX wieku, a początkuje się w chwili nadejścia narratora w okolice Pińska, gdzie zatrzymał się z powodu zepsucia się powozu. Niespodzianie poznaje pobliskiego mieszkańca, Pawła Żużla proponującego pomoc. Z ust nowo poznanego mieszkańca wsi dowiedzie się historii Czerczej Mogiły.
Pewnego razu do wsi przybył wysoko urodzony Saumel Hawnul ze swoją żoną i dziećmi. Krótko po przybyciu wdał się w konflikt o Czerczą Mogiłę ze swoim sąsiadem – Stefanem Wilczurą.