O wielowymiarowości współczesnego czeskiego eseju literaturoznawczego, AZ#5FAFAA6CEB/DL-ebwm/pdf (Uniwersytet Śląski)

Książka ukazuje analizę tekstów ze zbiorów eseistycznych trzech wyraźnych osobowości twórczych we współczesnej literaturze czeskiej: Sylvii Richterovej (Místo domova, 2004), Danieli Hodrovej (Citlivé město, 2006) i Michala Ajvaza (Příběh znaků a prázdna, 2006).

Eseje zostały ukazane w kontekście innych tekstów albo zjawisk społecznych. Troje współczesnych artystów sięga po tematy uniwersalne, takie jak język, podmiot, tożsamość, i w eseistycznych dociekaniach analizuje te zjawiska.

Do tego celu autorzy wykorzystują własne czytelnicze, twórcze i badawcze doświadczenia. W monografii pozostało omówione m.in. Zjawisko „żeńskiego pisania", którym na gruncie literaturoznawstwa czeskiego zajmował się Jan Matonoha i które zostało zaprezentowane na przykładzie solidnych czeskich tekstów eseistycznych.

pozostała także przedstawiona teoria map synoptycznych Petera Zajaca. Autorka zestawia ją z tekstami Richterovej i Hodrovej, a także refleksją na temat centrum i peryferii. Wśród analizowanych kategorii znalazły się m.in.: zjawisko poliglotyzmu i bilingwizmu, tekst petersburski, sfery yin i yang zaczerpnięte z chińskiej filozofii, przekraczanie granic, ślady, znaki, pustka, doświadczenie i mnóstwo innych.

Każda z omawianych kategorii jest obecna w twórczości trojga eseistów, choć inaczej rozkładają oni punkty ciężkości. O języku najwięcej napisała Richterová, tekst dominuje w utworze Hodrovej, natomiast u Ajvaza centralny motyw stanowią znak i pustka.

tematyką, który bezustannie towarzyszy wszystkim tym aspektom, jest doświadczenie. Publikacja jest asygnowana dla bohemistów i literaturoznawców zajmujących się problematyką literatur i kultur Europy Środkowej.