Tytuł Struktura społeczna Autor Henryk Domański Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-7383-245-9 seria WYKŁADY Z SOCJOLOGII Rok wydania 2007 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 379 Format pdf Spis treści Przedmowa 9 Rozdział 1. Struktura społeczna 12 1.1. Społeczeństwo a struktura społeczna 13 1.2. Przykłady definicji 16 1.3. Proba systematyzacji 19 1.4. Teoretyczna refleksja a wyniki badań 23 1.5. Podsumowanie 23 Rozdział 2. Zrożnicowanie i nierówności społeczne 25 2.1. Zrożnicowanie społeczne 25 2.2. Nierówności społeczne 27 2.3. Nierówności w aspekcie moralnym 30 2.4. Empiryczna ilustracja nierówności dochodow w krajach Europy Środkowo-Wschodniej 35 2.5. Podsumowanie 37 Rozdział 3. Stratyfikacja 38 3.1. Stratyfikacja a nierówności społeczne 38 3.2. Trzy tradycje 41 3.2.1. Weber 41 3.2.2. Warsztat badań terenowych 44 3.2.3. Ergonomiczna teoria uwarstwienia 49 3.3. Podsumowanie 51 Rozdział 4. Klasy społeczne 53 4.1. Definiowanie klasy społecznej w terminach statusu 54 4.2. Weber i Marks – przesłanki teorii 57 4.3. Kwestia stopniowalności i formowanie się klas 62 4.4. Niezrealizowana prognoza rewolucji 65 4.5. Podsumowanie 67 Rozdział 5. Neomarksizm – próba dostosowania teorii marksowskiej do współczesnych społeczeństw 69 5.1. Struktura klasowa 70 5.1.1. Jak powstają klasy – mechanizm wyzysku 70 5.1.2. Kształt struktury klasowej 73 5.2. Problemy interpretacyjne – nietypowe lokacje klasowe 76 5.3. Formowanie się klas 78 5.4. Podsumowanie: typowe atrybuty neomarksistowskiego podejścia 79 Rozdział 6. Teza o śmierci klas 81 6.1. Argumenty za zanikaniem klas i ich krytyka 84 6.1.1. Praca 84 6.1.2. Własność 88 6.1.3. Fason życia i wzory konsumpcji 92 6.1.4. Zachowania polityczne 94 6.1.5. Nowe lojalności 98 6.2. Podsumowanie 103 Rozdział 7. Nowe klasy 104 7.1. Historia problemu 104 7.2. Nowa klasa średnia 105 7.3. Teorie społeczeństw przemysłowych, postprzemysłowych, klas technokratyczno-biurokratycznych i „nowych klas" 110 7.4. Nowa klasa robotnicza 113 7.5. Inteligencja jako klasa panująca 115 7.6. Podsumowanie 116 Rozdział 8. Wybrane zagadnienia pomiaru 118 8.1. Wskaźniki i pomiar 119 8.2. Dobór wskaźników 121 8.3. Cechy prawidłowego wskaźnika 122 8.4. Pomiar wielowskaźnikowy i błędy pomiaru 125 8.5. Podsumowanie 126 Rozdział 9. Wskaźniki pozycji społecznej 128 9.1. Pomiar wielowskaźnikowy w społecznościach lokalnych 128 9.2. Dlaczego zawód? 131 9.3. Klasyfikacje zawodów 136 9.4. Skale zawodów 139 9.5. Dwa nierozwiązane problemy 145 9.6. Podsumowanie 148 Rozdział 10. Narzędzia pomiaru pozycji społecznej w Polsce 150 10.1. Polskie klasyfikacje zawodów 150 10.2. Polskie skale zawodów 157 10.3. Cztery problemy, które każdorazowo należy rozstrzygnąć 162 Aneks 164 Rozdział 11. Empiryczne analizy struktury klasowej i problemy pomiaru 166 11.1. EGP, czyli uaktualniona teoria Webera 167 11.2. Jak stosować EGP: Wskazowki użyteczne 170 11.3. Neomarksistowski schemat podziałów klasowych 173 11.4. Inne schematy podziałów klasowych 180 11.5. Polskie schematy podziałów klasowych 182 Aneks 1: Schemat konstrukcji EGP 185 Aneks 2: Syntaks podziału na 12 klas społecznych w neomarksistowskiej teorii E.O. Wrighta 189 Rozdział 12. Ruchliwość społeczna 194 12.1. Podstawowe pojęcia 194 12.2. Analiza tabel: Podejście klasyczne 198 12.3. Modele logarytmiczno-liniowe 201 12.4. Analizy struktury ruchliwości 205 12.5. „Szkoła osiągania statusu" i analiza ścieżkowa 208 12.6. Modele „historii wydarzeń" 212 12.7. Podsumowanie 213 Rozdział 13. Funkcje ruchliwości 216 13.1. Wpływ na formowanie się struktury społecznej 217 13.2. Wpływ na stabilność polityczną 221 13.3. Wpływ na sprawność ekonomiczną 225 13.4. Wpływ na funkcjonowanie jednostek 228 13.5. Podsumowanie 231 Rozdział 14. Wyniki badań nad ruchliwością 233 14.1. Natężenie ruchliwości i otwartość struktury społecznej 233 14.2. Wzory ruchliwości 239 14.3. Badania ruchliwości w Polsce 243 14.4. Ruchliwość kobiet 247 14.5. Podsumowanie 250 Rozdział 15. Homogamia małżeńska 254 15.1. Kontekst teoretyczny 254 15.2. Właściwości jednostkowe, czynniki strukturalne, presja norm 257 15.3. Zasady: podobieństwa statusu małżonków i przyciągania się sprzeczności 259 15.4. Wyniki międzykrajowych badań porównawczych 264 15.5. Zmiany w czasie 269 15.6. Podsumowanie 272 Rozdział 16. Legitymizacja nierówności 274 16.1. Czynniki legitymizacji 274 16.2. Systemy wartości i ideologia 281 16.3. Typy legitymizacji 284 16.4. Dwie ilustracje empiryczne 287 16.4.1. Norma sprawiedliwej dystrybucji 288 16.4.2. Aspiracje zarobkowe 290 16.5. Podsumowanie 292 Rozdział 17. Struktura społeczna w Polsce 295 17.1. Struktura zawodowa 295 17.2. Ruchliwość międzypokoleniowa w latach 1982–2004 299 17.3. Pochodzenie społeczne a poziom wykształcenia 304 17.4. Mechanizmy zróżnicowania dochodów 307 17.5. Zmiany nierówności dochodów 311 17.6. Ubóstwo w hierarchii społecznej 313 17.7. Podsumowanie 318 Rozdział 18. Globalizacja, procesy umiędzynarodowienia, nierówności społeczne 320 18.1. Czym są globalne nierówności? 321 18.2. Rozmiary globalizacji 322 18.2.1. Nierówności ekonomiczne 322 18.2.2. Ilustracje empiryczne – dochody i warunki mieszkaniowe 322 18.2.3. Nierówności polityczne 339 18.3. Klasy transnarodowe 341 18.4. Podsumowanie 343 Literatura 345 Indeks nazwisk 372