Tytuł Podologia Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-5944-1 Rok wydania 2020 Wydanie 1 liczba stron 650 Format epub, mobi Spis treści 1. Podstawy anatomii i fizjologii kończyn dolnych 1 1.1. Układ ruchu – Maria Klamczyńska 1 1.1.1. Układ kostno-stawowy 1 1.1.2. Układ mięśniowy 10 1.2. Układ krążenia – Maria Klamczyńska 13 1.2.1. Układ krwionośny – Maria Klamczyńska 14 1.2.2. Naczynia krwionośne kończyn dolnych – Maria Klamczyńska 18 1.2.3. Układ limfatyczny (absorpcyjny) – Maria Klamczyńska, Ewa Sobolewska 21 1.3. Układ nerwowy – Maria Klamczyńska 23 1.3.1. Budowa i funkcje 23 1.3.2. Nerwy kończyny dolnej 24 1.4. Funkcjonalność stóp i stawu skokowo-goleniowego – Aleksandra Bitenc-Jasiejko 27 1.4.1. Anatomia funkcjonalna 27 1.4.2. Stabilizacja i lokomocja 37 1.5. Budowa anatomiczna i funkcje skóry – Magdalena Ciupińska, Maria Klamczyńska 44 1.5.1. Skóra 44 1.5.2. Przydatki skóry 55 1.5.3. Tkanka podskórna 62 1.5.4. Skóra podeszew stóp 62 2. Wybrane zagadnienia z zakresu patologii kończyn dolnych – Magdalena Ciupińska, Maria Klamczyńska 65 2.1. Wpływ chorób ogólnoustrojowych na rozwój patologii stóp – Magdalena Ciupińska 68 2.1.1. Schorzenia układu krążenia 68 2.1.2. Choroby metaboliczne 78 2.1.3. Choroby reumatyczne 84 2.2. Choroby stóp i stawu skokowo-goleniowego 87 2.2.1. Wady stóp i stawu skokowo-goleniowego – Aleksandra Bitenc-Jasiejko 87 2.2.2. Zespół stopy cukrzycowej – Magdalena Ciupińska 101 2.2.3. Neuropatie obwodowe – Magdalena Ciupińska 108 2.3. Zmiany skóry stóp i goleni – Magdalena Ciupińska 112 2.3.1. Zakażenia wirusowe 112 2.3.2. Zakażenia bakteryjne 116 2.3.3. Zakażenia grzybicze 120 2.3.4. Schorzenia wywołane poprzez pasożyty 124 2.3.5. Łuszczyca 124 2.3.6. Liszaj płaski 128 2.3.7. Zmiany o charakterze wyprysku 130 2.3.8. Suchość skóry i nadmierne rogowacenie nabyte 133 2.3.9. Zaburzenia rogowacenia uwarunkowane genetycznie 137 2.3.10. Zmiany związane z działaniem przeróżnych czynników środowiska zewnętrznego 140 2.3.11. Inne zmiany niezapalne stóp 142 2.3.12. Zmiany pęcherzowe stóp 142 2.3.13. Znamiona melanocytowe i czerniak 142 2.3.14. Zaburzenia barwnikowe 144 2.3.15. Nadmierne pocenie się stóp 144 2.4. Zmiany paznokci stóp – Magdalena Ciupińska 144 2.4.1. Zmiana kształtu, wymiaru i przerost paznokci 145 2.4.2. Zmiana zabarwienia paznokci 148 2.4.3. Zmiany ukształtowania powierzchni paznokci 152 2.4.4. Twardość paznokci 155 2.4.5. Zmiana połysku paznokci 155 2.4.6. Zaburzenia przylegania płytki paznokciowej do łożyska 155 2.4.7. Nabyte zmiany paznokci 159 2.4.8. Zakaźne zmiany paznokci i wałów paznokciowych 162 2.4.9. Łagodne guzy aparatu paznokciowego 167 2.4.10. Złośliwe guzy aparatu paznokciowego 169 2.4.11. Zmiany paznokci w wybranych chorobach skóry 170 2.4.12. Zmiany paznokci w chorobach ogólnoustrojowych i polekowe 173 2.4.13. Najczęstsze zmiany aparatu paznokciowego i zmiany wywołane zabiegami pedikiuru 176 2.4.14. Diagnostyka chorób skóry i paznokci 177 3. Podologia jako dziedzina interdyscyplinarna – Maria Klamczyńska 185 3.1. Historia podologii 186 3.2. Aktualna sytuacja zawodu podologa w Polsce 188 3.2.1. Zakres czynności podologa 189 3.2.2. Obecna sytuacja zawodu 189 3.2.3. Perspektywy zatrudnienia podologa 190 3.2.4. Poprawność terminologiczna 190 4. Zasady organizacji i funkcjonowania gabinetu podologicznego – Maria Klamczyńska 195 4.1. Wybór pomieszczenia – Maria Klamczyńska 196 4.2. Wyposażenie stanowiska podologicznego – Maria Klamczyńska, Ewa Bielecka, Jacek A. Michalski 198 4.2.1. Meble podologiczne 199 4.2.2. Urządzenia do wykonania zabiegu podologicznego 202 4.2.3. Urządzenia do dezynfekcji i sterylizacji narzędzi podologicznych 204 4.2.4. Podstawowe narzędzia podologiczne 205 4.2.5. Narzędzia rotacyjne 208 4.2.6. Specjalistyczne narzędzia do wykonania i aplikacji klamer ortonyksyjnych 213 4.2.7. Dodatkowe akcesoria 213 4.3. Obowiązujące zasady i procedury higieniczne – Ewa Sobolewska, Maria Klamczyńska 216 4.3.1. Procedura progresywnania po ekspozycji na czynnik potencjalnie zakaźny 219 4.3.2. Procedura mycia i dezynfekcji dłoni 220 4.3.3. Procedura mycia, dezynfekcji i sterylizacji narzędzi 223 4.3.4. Procedura nowoczesnania z odpadami komunalnymi, medycznymi i specjalnymi 225 4.3.5. Procedura innowacyjnania z odzieżą i bielizną ochronną 226 4.3.6. Procedura utrzymania czystości w jednostce świadczącej usługi podologiczne 227 4.4. Przetwarzanie danych osobowych RODO – Maria Klamczyńska 227 5. Zakres czynności podologicznych – Maria Klamczyńska 231 6. Metody diagnostyczne w podologii – Maria Klamczyńska, Bożena Rajchel-Chyla 233 6.1. Wywiad podologiczny – Maria Klamczyńska, Bożena Rajchel-Chyla 234 6.2. Ocena wzrokowa i palpacyjna – Maria Klamczyńska, Bożena Rajchel-Chyla 237 6.2.1. Ocena stanu skóry stóp i jej przydatków – Maria Klamczyńska 238 6.2.2. Ocena wzrokowa i badanie palpacyjne kończyn dolnych – Bożena Rajchel-Chyla, Maria Klamczyńska 240 6.3. Badanie układu krążenia – Maria Klamczyńska, Jacek A. Michalski 248 6.4. Badanie czucia w stopach – Maria Klamczyńska 251 6.5. Metody badań morfologii i funkcjonalności stóp – Bożena Rajchel-Chyla 254 6.5.1. Testy diagnostyczne ergonomiczne – Bożena Rajchel-Chyla 255 6.5.2. Badania i ocena stanu zdrowotnego stóp z zastosowaniem rozmaitych urządzeń diagnostycznych – Bożena Rajchel-Chyla 258 6.5.3. Badania rozmieszczenia nacisków na podeszwowej stronie stopy w czasie stania i chodzenia – Robert Gajewski 273 6.5.4. Zdjęcia kończyn dolnych – Bożena Rajchel-Chyla 278 6.5.5. Pomiary antropometryczne stóp i goleni – Bożena Rajchel-Chyla 280 6.5.6. Pomiary długości kończyn dolnych – Bożena Rajchel-Chyla 284 6.5.7. Wykonanie negatywów i pozytywów stóp – Bożena Rajchel-Chyla 285 6.5.8. Obserwacja obuwia i wkładek użytkowanych przez osobę badaną – Bożena Rajchel-Chyla 286 6.5.9. Karta badania – Bożena Rajchel-Chyla 287 6.6. Pobranie materiału do badań mikrobiologicznych – Maria Klamczyńska, Magdalena Ciupińska 288 7. Dokumentacja podologiczna – Maria Klamczyńska 295 8. Procedury przygotowania stanowiska podologicznego i podologa do pracy – Maria Klamczyńska 299 9. Podstawowy zabieg podologiczny – Maria Klamczyńska 301 10. Nowoczesnanie w sytuacji patologii skóry stóp – Maria Klamczyńska 307 10.1. Suchość i nadpotliwość skóry stóp – Maria Klamczyńska, Jacek A. Michalski 308 10.1.1. Suchość skóry 308 10.1.2. Nadpotliwość skóry stóp 314 10.2. Hiperkeratozy – Maria Klamczyńska 320 10.2.1. Rodzaje hiperkeratoz 320 10.2.2. Mechanizm powstawania hiperkeratoz pod wpływem czynników mechanicznych 324 10.2.3. Rodzaje odcisków 325 10.2.4. Technologia pracy skalpelem i dłutkiem w trakcie usuwania hiperkeratoz 330 10.2.5. Praca ściernikiem 332 10.2.6. Nowoczesnanie dodatkowe w sytuacji głębokich i złożonych odcisków 333 10.2.7. Zaopatrzenie skóry po zabiegu 335 10.2.8. Zalecenia profilaktyczne 335 10.3. Pęknięcia i rozpadliny – Maria Klamczyńska 336 10.3.1. Definicja pęknięcia i rozpadliny 337 10.3.2. Podział na pęknięcia i rozpadliny suche, a także wilgotne 341 10.3.3. Innowacyjnanie podologiczne w sytuacji suchych pęknięć 343 10.3.4. Postępowanie podologiczne w sytuacji suchych rozpadlin 344 10.3.5. Progresywnanie podologiczne w sytuacji wilgotnych pęknięć 345 10.4. Brodawki wirusowe stóp – Maria Klamczyńska 347 10.5. Rany i opatrunki – Magdalena Ciupińska 355 10.5.1. Warianty ran i fazy procesu gojenia 355 10.5.2. Opatrunki 361 11. Innowacyjnanie podologiczne w sytuacji wrastania i deformacji paznokci – Maria Klamczyńska 369 11.1. Definicja wrastania paznokci – Maria Klamczyńska 369 11.2. Deformacje paznokci a wrastanie – Maria Klamczyńska 370 11.3. Dane epidemiologiczne – Maria Klamczyńska 373 11.4. Typy wrastania paznokci – Maria Klamczyńska 373 11.5. Klasyfikacje wrastania paznokci stóp – Maria Klamczyńska 376 11.5.1. Klasyfikacja wrastania według Scholza 376 11.5.2. Klasyfikacja wrastania według Mozena 377 11.6. Opracowanie jednostki paznokciowej w przypadku wrastania paznokcia – Maria Klamczyńska 378 11.6.1. Metody niezabiegowe 378 11.7. Tamponowanie – Maria Klamczyńska 382 11.8. Metody szynowania bocznego brzegu paznokcia – Maria Klamczyńska 383 11.9. Systemy i metody korygujące paznokcie stóp – Maria Klamczyńska 384 11.9.1. Rodzaje klamer 384 11.9.2. Poręczne wykorzystanie klamer ortonyksyjnych 385 11.9.3. Procedura wykonania i zasady aplikacji klamry Onyclip 387 11.9.4. Procedura wykonania i zasady aplikacji klamry Frasera 390 11.10. Zasada działania klamer ortonyksyjnych według praw fizyki – Jacek A. Michalski 394 11.11. Metoda Arkady – Katarzyna Kordus 397 11.11.1. Kostka Arkady 398 11.11.2. Preparaty użytkowane podczas zabiegu z zastosowaniem Kostki Arkady 398 11.11.3. Zalecenia i kontrole pozabiegowe 404 11.11.4. Modyfikacje podstawowego zabiegu przy użyciu Kostki Arkady 404 11.11.5. Profilaktyka powikłań 405 12. Przegląd wybranych metod zabiegowych w sytuacji wrastania paznokci 409 12.1. Typy metod chirurgicznych – Maria Klamczyńska 409 12.2. Plastyka chirurgiczna wałów paznokciowych w leczeniu zespołu paznokcia wrastającego – Adrian Brychcy 411 12.3. Plastyka wałów paznokciowych według Arkady – Katarzyna Kordus 416 13. Progresywnanie podologiczne w przypadku zaburzeń wzrostu paznokci – Maria Klamczyńska 421 13.1. Warianty zaburzeń wzrostu paznokci 421 13.2. Nowoczesnanie podologiczne 427 14. Rekonstrukcja paznokci stóp – Ewa Sobolewska, Jacek A. Michalski, Maria Klamczyńska 431 14.1. Budowa paznokci 432 14.2. Główny budulec paznokcia – keratyna 433 14.3. Charakterystyka uszkodzonej płytki paznokcia 435 14.4. Metody rekonstrukcji paznokci 435 14.4.1. Polimeryzacja 436 14.4.2. Preparaty do rekonstrukcji paznokci 438 14.4.3. Techniki rekonstrukcji paznokcia 442 14.4.4. Zalecenia pozabiegowe 446 15. Zastosowanie materiałów odciążających w praktyce podologicznej – Maria Klamczyńska 449 15.1. Indywidualne odciążenia z gotowych materiałów – Maria Klamczyńska 449 15.1.1. Typy materiałów 450 15.1.2. Zasady wykonania i aplikacji indywidualnych części odciążających 451 15.1.3. Plastrowanie odciążeń 452 15.2. Jednostkowe ortezy silikonowe na palce stóp – Maria Klamczyńska 458 15.2.1. Zastosowanie ortez indywidualnych 459 15.2.2. Technologia wykonania ortezy z składników w formie pasty 460 15.3. Wykorzystanie niewielkich ortez (realizowanych seryjnie) w profilaktyce i leczeniu rozmaitych dysfunkcji w obrębie stóp – Bożena Rajchel-Chyla 464 16. Wybrane techniki masażu stóp 473 16.1. Klasyczny masaż stóp i podudzi – Maria Klamczyńska 473 16.1.1. Techniki masażu 473 16.1.2. Wyróznionia i przeciwwskazania 475 16.1.3. Podstawowe zasady wykonania masażu stóp i goleni 476 16.1.4. Opis technik masażu 476 16.1.5. Bezpieczeństwo pracy i częstotliwość zabiegów 486 16.2. Drenaż limfatyczny – Ewa Sobolewska 486 16.2.1. Obrzęk 486 16.2.2. Techniki i chwyty stosowane w trakcie wykonywania drenażu limfatycznego 489 16.2.3. Poręczna technika wykonania drenażu limfatycznego kończyny dolnej metodą polską (według Adama Zborowskiego) 491 17. Wybrane substancje czynne użytkowane w preparatach do stóp – Ewa Sobolewska, Maria Klamczyńska 495 17.1. Substancje w preparatach do dezynfekcji skóry i paznokci 495 17.2. Substancje o działaniu nawilżającym 499 17.2.1. Naturalne mechanizmy zatrzymywania wody w skórze 499 17.2.2. Hydrofilowe elementy rozmiękczające i rozpulchniające zrogowacenia 501 17.2.3. Hydrofobowe substancje błonotwórcze 503 17.2.4. Regulatory lipidowego cementu międzykomórkowego 504 17.2.5. Niskocząsteczkowe substancje hydrofilowe 506 17.2.6. Hydroksykwasy o niskiej masie cząsteczkowej 507 17.2.7. Hydrofilowe substancje błonotwórcze 507 17.3. Substancje o działaniu keratolitycznym 511 17.4. Substancje o działaniu koagulującym 513 17.5. Substancje czynne o działaniu naprawczym 514 17.6. Substancje czynne w preparatach o działaniu bakteriostatycznym i fungistatycznym 514 18. Studium przypadków podologicznych – Andrzej Piotrowski 519 18.1. Wrastanie i wkręcanie się paznokci 519 18.1.1. Wprowadzenie 519 18.1.2. Technika aplikacyjna klamry drucianej ORA 522 18.2. Infekcja paznokcia palucha pałeczką ropy błękitnej 532 18.3. Paznokcie szponowate 534 18.4. Infekcja grzybicza paznokci 536 18.5. Hiperkeratozy 538 18.6. Pęknięcia i rozpadliny 541 19. Wkładki i obuwie – Bożena Rajchel-Chyla, Robert Gajewski 543 19.1. Wkładki 543 19.1.1. Podstawowa charakterystyka wkładek – podział, budowa i przeznaczenie 543 19.1.2. Przegląd metod realizowania wkładek ortopedycznych na miarę 550 19.1.3. Organizacja pracowni wykonywania wkładek na miarę 563 19.1.4. Podstawowe zasady projektowania i wykonywania wkładek na miarę 564 19.1.5. Wkładki dla osób chorych na cukrzycę 576 19.2. Obuwie 578 19.2.1. Obuwie zabezpieczające prawidłowy rozwój i funkcjonowanie stóp dzieci 582 19.2.2. Komfortowe obuwie dla dorosłych 585 19.2.3. Obuwie terapeutyczne wykonywane seryjnie i na miarę 587 20. Studium przypadków ortopodologicznych 595 20.1. I studium przypadku – osteoartropatia Charcota – Aleksandra Bitenc-Jasiejko 595 20.2. II studium przypadku – jałowa martwica kości piętowej – Maciej Kusiak 603 20.3. III studium przypadku – zespół stopy cukrzycowej – Michał Baryń 605 20.4. IV studium przypadku – jałowa martwica guza piętowego – Michał Baryń 609 20.5. V studium przypadku – stopa płasko-koślawa – Sylwia Kupc, Tomasz Kupc 611 20.6. VI studium przypadku – wrodzona stopa płaska – Monika Marglewska 619 20.7. VII studium przypadku – zniekształcenia palców stóp – Katarzyna B. Głodowska, Jan Głodowski 622 SKOROWIDZ 631