Cham (Eliza Orzeszkowa)

Tytułowy bohater to Paweł Kobycki – czterdziestoletni samotny rybak o prostym usposobieniu,prawidłowym sercu. Gdy poznaje Frankę – kobietę po wielu przejściach, znajdującą się w moralnym upadku, postanawia się z nią ożenić. W ten sposób zamierza uchronić ją od pogrążenia się w moralnej zgniliźnie. Osobowość zdemoralizowanej mieszczanki skonfrontowana jest z poczciwym charakterem miłosiernego chłopa. Wnikliwa powieść psychologiczna, której wydźwięk polemizuje z tytułem.