Psychologia okrągłego stołu

„Okrągły Stół” został szanowany wśród psychologów na całym świecie za obfity sukces negocjacyjny, który pozwolił rozwiązać wyjątkowo skomplikowany konflikt społeczno-polityczny w sposób cywilizowany.

Czy można w pokojowy sposób zakończyć konflikt polityczny dzielący kraj na dwoje? I jak przekroczyć głęboką polaryzację polityczną? Te dwa pytania są dziś tak samo aktualne, co w 1989 roku, kiedy opozycja i władza w Polsce usiadły do wspólnych rozmów przy Okrągłym Stole. Aczkolwiek historia się nie powtarza, ufamy, że doświadczenie Okrągłego Stołu pozostaje szczególnie ważną i ponadczasową lekcją, także na poziomie techniki politycznej.

Książka posiada zapis rozmów między ludźmi zaangażowanymi bezpośrednio i pośrednio w Okrągły Stół (Janusz Reykowski i Janusz Grzelak) oraz komentatorów przedstawiających różne punkty widzenia: psychologiczny (Mirosław Kofta), historyczny (Andrzej Friszke) i społeczny (Wiktor Osiatyński).

Poza zapisem rozmów są w niej jeszcze dwa aktualne eseje dotyczące oceny tego ważnego wydarzenia społeczno-politycznego: Od Okrągłego Stołu do autorytarnej „kontrrewolucji” Janusza Reykowskiego i Okrągły Stół bez legend – mówią dokumenty Andrzeja Friszkego oraz niepublikowany wcześniej artykuł Wiktora Osiatyńskiego z 1991 roku Obrady Okrągłego Stołu w Polsce.

Chcielibyśmy, by po naszą książkę sięgnęli wszyscy żywo zainteresowani życiem politycznym, ale też historią najnowszą. Warto jednak zwrócić uwagę, że książka ta może być istotnie {pomocn|przydatn)a osobom zajmującym się w swoich studiach lub w pracy badawczej konfliktem politycznym i procesami negocjacyjnymi (w psychologii społecznej i politycznej, socjologii, politologii i tak dalej). Mogą w niej poszukiwać odpowiedzi na fundamentalne pytanie, jakie warunki muszą być spełnione, by udało się konstruktywnie rozwiązać konflikt uważany za nierozwiązywalny (intractable). Ważnym pytaniem jest więc nie tylko, „jak to było możliwe w Polsce”, lecz także jaka lekcja płynie z analizy procesu Okrągłego Stołu w odniesieniu do innych konfliktów.

Czego mogą się dowiedzieć ludzie, którzy zajmują się występującymi dziś pod każdą szerokością geograficzną konfliktami (etnicznymi, religijnymi, politycznymi, gospodarczymi), z przeprowadzonej przez nas analizy fenomenu Okrągłego Stołu?

Czy rozwiązania przyjęte przy Okrągłym Stole da się zastosować w innych czasach i w innych okolicznościach?

To pytania, na które dziś jeszcze nie znamy odpowiedzi.

ze „Wstępu” Mirosława Kofty i Adama Leszczyńskiego

Rekomendacje:

Okrągły Stół wciąż budzi kontrowersje – zarówno jego geneza, jak przebieg i rezultaty. Wczorajsi więźniowe zasiedli do negocjacji z wczorajszymi strażnikami więzień. Ta książka mówi o psychologicznych uwarunkowaniach, które wyznaczały postawy negocjatorów z obu stron. Dla mnie, uczestnika obrad Okrągłego Stołu, był to...