Prezentowany tom jest pierwszą częścią dyptyku demonstrującego plastikowy obraz relacji kulturowych Rzeczypospolitej z Europą (część druga nosi tytuł W przestrzeni Południa...). Zgodnie z mapą mentalną najpowszechniej akceptowaną w okresie wczesnonowożytnym, w tym ujęciu osią polaryzacji jest podział kontynentu na Północ i Południe. Międzynarodowy zespół badaczy z ośrodków naukowych w Polsce, Szwecji, Niemczech i Czechach demonstruje więc Rzeczpospolitą w perspektywie septentrionalnej, także znaczenie państwa polsko-litewskiego dla słowiańskiej i naddunajskiej idei tożsamościowej i rolę, jaką w jego dialogu z narodami Północy odegrały wspólne, choć niejednokrotnie odmiennie interpretowane wartości religijne, republikańskie, humanistyczne. 12-tomowa seria monografii "Kultura Pierwszej Rzeczypospolitej w dialogu z Europą. Hermeneutyka wartości" przedstawia dziedzictwo kulturowe XV-XVIII wieku jako nierozłączną, ale oryginalną część kultury europejskiej. Celem badawczym jest rozpoznanie dróg i form obustronnej transmisji wartości estetycznych, politycznych i religijnych oraz ukazanie w szerokim, multilateralnym kontekście porównawczym oryginalnej struktury aksjologicznej kultury polskiej epok dawnych. Teksty kultury są badane w perspektywie wewnętrznej jako zapisy aktów ukierunkowanych na rozumienie wartości, a w perspektywie zewnętrznej jako wypowiedzi włączające się w europejskie dyskusje literacko-estetyczne, polityczne, religijne. W dynamicznym dialogu kultura Rzeczypospolitej przejawia nie tylko chłonność na świeże idee, lecz także kreatywność i dynamikę działania na obszarze Europy.