Ja kontra bas (Wydawnictwo Literackie)

ŚWIAT JERZEGO STUHRA – ZZA KONTRABASU

Jerzy Stuhr, wybitny aktor, który dał się poznać czytelnikom jako autor brawurowych opowieści o rodzinie, teatrze, filmie i świecie współczesnym, znów zaskakuje. Upływający czas, odbywane podróże, zawiązywane przyjaźnie, a wszystko w kontekście fenomenalnego monodramu Kontrabasista według Patricka Süskinda, którym Jerzy Stuhr oszałamia publiczność już od trzydziestu lat.

— niewątpliwie nikt nie gra tego spektaklu dłużej ode mnie. Widziałem Kontrabasistę w wersjach niemieckich i włoskich w okresie szerokiego boomu tego tekstu w latach osiemdziesiątych. Żaden z tych aktorów już nie wykonuje Kontrabasisty, a przynajmniej nic mi o tym nie wiadomo.

W połowie lat osiemdziesiątych, w momencie polskiej premiery, Der Kontrabass był sztuką typowo wystawianą na niemieckojęzycznych scenach. Jerzy Stuhr podsumowuje, iż do dziś zagrał ten monodram w najróżniejszych zakątkach świata ponad siedemset razy. Świat się zmieniał, upływ czasu wymuszał śladowe zmiany scenariusza, a aktorska wirtuozeria Kontrabasisty Stuhra niezmiennie zniewalała i nadal zniewala widownię. Zapytany, co dostrzega w tym spektaklu publiczność, aktor odpowiada – siebie.

— Bohater Süskinda od lat ujmuje publiczność tym, iż się nie wywyższa — mówi Jerzy Stuhr. — Staje w jednym szeregu z widzem. Muzyk to artysta, zgoda. Lecz muzyk to w tym przypadku też urzędnik zatrudniony na umowę na czas nieokreślony i próbujący się jako-tako wywiązać ze swych zobowiązań. Dzięki temu przedstawicielom różnorodnych zawodów obecnym na widowni łatwo się wczuć w żywot kontrabasisty niżeli na przykład w rozterki Hamleta.

Tekst Kontrabasisty jest tragikomicznym traktatem o kondycji artysty i człowieka w ogóle, lustrem, w którym przegląda się Stuhr–artysta i Stuhr–człowiek. Na kartach książki Ja kontra bas opowiada o sobie, o sztuce aktorskiej i ogromnej pasji, która pozwoliła utrzymać przedstawienie na scenie poprzez tyle lat. O premierach i codzienności, o nagrodach i ciężkiej pracy, o wsparciu rodziny, chorobach i wyzdrowieniu. Nie pomija najważniejszych spraw współczesnego świata, które obchodzą go tak, jak jego gra i sztuka.