Tytuł Rodzina a system społeczny Podtytuł Reprodukcja i kooperacja w perspektywie interdyscyplinarnej Autor Anna Giza-Poleszczuk Język polski Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego ISBN 978-83-235-2826-5 seria Rozprawy UW Rok wydania 2005 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 296 Format pdf Spis treści Wprowadzenie 9 Rozdział I. Reprodukcja, kooperacja i rodzina 23 1. Intuicje pojęciowe: reprodukcja, kooperacja i układ społeczny 25 2. Proces reprodukcji i jego aspekty 28 3. Modele reprodukcji populacji w naukach społecznych i biologii 31 4. Rodzina jako układ dynamicznie złożony 42 Rozdział II. Rodzina: pole pojęciowe 50 1. Model rodziny w hierarchicznie złożonym systemie społecznym 52 1.1. Budowa „jednostki reprodukcyjnej" 56 1.2. Ciągłość reprodukcji 63 1.3. Zasady integracji 66 1.4. Wzrost złożoności: problem integracji międzygrupowej 71 2. Stabilność systemu a autonomia jednostek 76 3. Dynamika przynależności: ruchliwość wewnątrz- i międzygrupowa 80 4. Kooperacja a reprodukcja 82 Rozdział III. Specyfika rodziny ludzkiej w świetle biologii ewolucyjnej 87 1. Biologia a socjologia 87 1.1. Model i rzeczywistość 88 1.2. Determinizm genetyczny a ludzka autonomia 91 1.3. „Walka o byt"- fitness i mechanizm doboru naturalnego 96 1.4. Adaptacja, wyjaśnienia ultymatywne i proksymalne 102 2. Pole pokrewieństwa: kooperacja i konflikt 104 2.1. Dynamika układu pokrewieństwa 106 2.2. Płeć: konflikty na tle inwestycji rodzicielskich 109 2.3. Uspołecznienie reprodukcji: teoria inclusive fitness 113 2.4. Altruizm uogólniony a kwestia doboru grupowego 118 2.5. Rodzice, dzieci, rodzeństwo: ograniczenia altruizmu i sfery niepewności 119 2.6. Rodzina ludzka: specyfika systemu reprodukcji człowieka 125 Rozdział IV. Dziedziczenie środowiska społecznego 128 1. Uspołecznienie w perspektywie biologii 128 1.1. Waga środowiska społecznego: kooperacja i emocje społeczne 129 1.2. Waga środowiska społecznego: dziedziczenie artefaktów 136 2. Środowisko społeczne a reprodukcja kooperacji 142 2.1. Pojęcie „woli naturalnej" i „wspólnoty" 145 2.2. Pojęcie „woli arbitralnej" i „zrzeszenia" 155 2.3. Pojęcie „woli refleksyjnej" i „wspólnoty wyboru" 159 2.4. Elementarne sytuacje międzyludzkie w rodzinie a „gen" kooperacji 164 Rozdział V. Ekonomia i reprodukcja 172 1. Rodzina i ekonomia w świetle demografii historycznej 177 1.1. „dostępność" małżeństwa 177 1.2. Wiek zawierania małżeństw 183 1.3. Wybór małżeński 190 1.4. Dzieci 192 1.5. Przemiany gospodarcze a indywidualizacja reprodukcji 197 2. Reprodukcja w perspektywie neoklasycznej teorii ekonomii 200 2.1. Założenia ekonomicznego modelu małżeństwa i rodziny 200 2.2. Krytyczne momenty reprodukcji 203 2.3. Gospodarstwo domowe jako przedsiębiorstwo 207 2.4. Gospodarstwo domowe a rodzina: efektywność miłości 211 2.5. Podsumowanie 214 Rozdział VI. Historia rodziny 216 1. Społeczeństwa bez historii: klan i ethnos 219 2. Ród, rasa i dom: konstelacje rodziny „rolniczej" 226 3. „Rodzina" jako medium reprodukcji struktury społecznej: dominacja logiki rynku i państwa 234 4. Zmierzch społeczeństwa przemysłowego i upadek rodziny 244 Rozdział VII. Rodzina a hierarchicznie złożony system społeczny 253 1. Rodzina jako „jednostka reprodukcyjna" 254 2. Jednostki reprodukcyjne wyższego rzędu 260 3. Efektywność „grupy grup": problem segmentacji i otwartości 264 4. „Schładzanie świata"- od więzi rodzinnych do relacji w sferze instytucji publicznych 267 5. Dylematy współczesnej rodziny 271 6. Pole doświadczeń socjalizacyjnych we współczesnej rodzinie 274 7. Konflikt schematów: presja refleksyjności 278 Bibliografia 283