Austriacka szkoła ekonomii (Wydawnictwo Naukowe PWN)

Tytuł Austriacka Szkoła Ekonomii Podtytuł Jak może pomóc wyjaśnić stagnacje gospodarek i kryzysy Autor Marcin Mrowiec Język polski Wydawnictwo Wydawnictwo Naukowe PWN ISBN 978-83-01-19687-5 Rok wydania 2017 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 250 Format mobi, epub Spis treści Wstęp 9 O czym jest ta książka? 9 Jak czytać tę książkę? 9 Czy książka jest tylko dla zainteresowanych Austriacką Szkołą Ekonomii? 10 Wyzwania i trudności zaproponowanego podejścia 13 Podziękowania 16 Rozdział I. Teoria Austriackiej Szkoły Ekonomii 17 1. Paradygmat ekonomii w ujęciu Carla Mengera 17 Postrzeganie systemu ekonomicznego przez Carla Mengera 17 Teoria cen Mengera 19 System ekonomiczny jako system zależnych cen 20 2. Powiększenie paradygmatu ASE poprzez Ludwiga von Misesa i Friedricha von Hayeka – „austriacka" koncepcja cyklu rynkowego, a także roli przedsiębiorcy 21 cykl rynkowy – najważniejsza instytucja koordynacji gospodarczej 21 Rola przedsiębiorcy w procesie rynkowym 23 Rola wiedzy typu przedsiębiorczego 23 „wykorzystanie wiedzy w społeczeństwie" wg Hayeka – argumenty o niemożliwości kalkulacji w socjalizmie i przeciwko pozytywistycznym koncepcjom kształtowania gospodarki 25 3. Koncepcja wolnego i skrępowanego rynku, definicja interwencjonizmu 34 Podmioty stosujące interwencje 34 Ekspansja monetarna jako wariant interwencji w działanie wolnego rynku 35 4. Typologia interwencji w ujęciu Murraya Rothbarda 37 Ogólna systematyka interwencji 37 5. Teoria pieniądza i kredytu w ujęciu ASE 42 Geneza pieniądza w ujęciu Ludwiga von Misesa 43 Istota i warianty kredytu w ujęciu Ludwiga von Misesa, a także powiązane z nimi dwie role banków w ujęciu teorii monetarnej ASE 45 6. Teoria cyklu koniunkturalnego w ujęciu ASE: cykl jako wynik interwencjonizmu w sferze monetarnej 50 Austriacka Teoria cyklu Koniunkturalnego (ATCK) jako kontynuacja teorii pieniądza 50 7. Siatka pojęciowa teorii ASE używana do analizy gospodarki Japonii 68 Rozdział II. Źródła interwencjonizmu w Japonii, a także jego wpływ na architekturę instytucjonalną 79 1. Kulturowe źródła interwencjonizmu w Japonii 79 Źródła podejścia wspólnotowego w Japonii 79 Dominacja grup nad jednostką – znaczenie hierarchii 81 „Suchy" mechanizm rynkowy a uwzględniające emocje relacje biznesowe w Japonii 82 2. Historyczne źródła interwencjonizmu w Japonii 83 Trzęsienie ziemi 1923 roku i jego konsekwencje 83 Nasilenie się tendencji regulacyjnych w latach 30. XX wieku 85 „System 1940 roku" – transformacja sposobu działania przedsiębiorstw i banków na kolejne dekady 88 Cel powojennego państwa japońskiego 94 3. Biurokracja i jej rola w powojennym systemie gospodarczym 97 Biurokracja – okres powojennych zmian 97 Biurokracja – ciągłość personalna i organizacyjna 98 Biurokracja jako centrum koordynacyjne gospodarki w okresie powojennym 99 Licencjonowanie 104 Biurokracja – zmiany w prawie w okresie powojennym 105 Instrumentarium administracji rządowej Japonii w okresie powojennym 107 4. Główne wyznaczniki japońskiego modelu gospodarczego 108 5. Obserwacje z punktu widzenia teorii ASE 109 Rola konsumenta w powojennym ładzie ekonomicznym Japonii 113 Rola przedsiębiorcy w powojennym ładzie ekonomicznym Japonii 116 Rola rynku w powojennym ładzie ekonomicznym Japonii 117 Rola konkurencji w powojennym ładzie ekonomicznym Japonii 119 Rozdział III. Przedsiębiorstwo japońskie – ustrój wewnętrzny, a także usytuowanie w szerszych strukturach gospodarczych 125 1. Właściwości typowego przedsiębiorstwa japońskiego 125 2. Ewolucja systemu J-firmy w okresie powojennym 127 3. Stosunki pracownicze, regulacje rynku pracy 129 4. Usytuowanie przedsiębiorstwa japońskiego w strukturze instytucjonalnej gospodarki 134 Organizacje typu keiretsu 135 Rola zrzeszeń branżowych 139 Kartelizacja jako przykład „reakcji łańcuchowych", powiększania interwencjonizmu na kolejne obszary 140 Rola i skala działania karteli w Japonii 142 Kartele eksportowe 147 5. Ochrona rynku krajowego przed konkurencją zagraniczną – dualna struktura gospodarki 148 6. Konsekwencje interwencjonizmu dla konkurencyjności przedsiębiorstw japońskich 152 7. Podsumowanie 158 Rozdział IV. Interwencjonizm w sferze monetarnej gospodarki Japonii 167 1. Wpływ kryzysu bankowego 1927 roku i przemian w latach 30. I 40. XX wieku na strukturę i mechanizmy działania sektora finansowego 167 2. Struktura i logika działania powojennego systemu finansowego Japonii 171 3. System „banku głównego" 174 4. Mechanizmy polityki monetarnej 176 Kierowanie kredytem „przez okienko" (ang. window guidance) 179 Window guidance – początki odchodzenia od wyłącznego finansowania branż sprawnych 181 Spowolnienie gospodarcze początku lat 70. XX wieku – pierwsze wątpliwości na temat natury japońskiego systemu gospodarczego 183 Land kanon – japońska wersja gold kanon 184 Konsekwencje pęknięcia baniek spekulacyjnych 189 5. Zadłużenie publiczne – wyzwanie dla stabilności finansowej Japonii 192 Zakończenie. Japoński test granicznych możliwości pieniądza papierowego 201 Wnioski z analizy sfery realnej w Japonii 201 Wnioski z doświadczeń sfery monetarnej w Japonii 204 Arystoteles: pieniądz jako wartość samoistna vs. Wartość czysto umowna 206 Doświadczenia historyczne – starożytna Grecja 210 Doświadczenia historyczne – Rzym 211 Doświadczenia historyczne – średniowiecze w Europie 213 Chińskie doświadczenia z pieniądzem papierowym 219 Pierwsze europejskie doświadczenia z pieniądzem papierowym 225 Krytyka dyskrecjonalnego standardu pieniądza papierowego oraz propozycje reform 228 Aneks 1. Najważniejsi prekursorzy oraz przedstawiciele ASE 237 1. Prekursorzy ASE 237 Hiszpańscy scholastycy XVI–XVII wieku 237 Richard Cantillon 237 Jean-Baptiste Say 238 Frederic Bastiat 239 2. Geneza powstania ASE 240 3. Najważniejsi przedstawiciele ASE 240 Carl Menger 240 Eugen von Boehm-Bawerk 241 Ludwig von Mises 242 Friedrich von Hayek 244 Murray Rothbard 245 Aneks 2. Główne wyróżniki ASE 249 1. Najważniejsze wyróżniki metody austriackiej według R. Garrisona 249 Indywidualizm metodologiczny 249 Subiektywizm metodologiczny, a także nacisk na realizm przyjmowanych założeń 250 Skupienie zainteresowania na problematyce rynków kapitałowych i stopy procentowej 251 Uzupełnienie ilościowej teorii pieniądza efektami Cantillona 252 2. Najważniejsze aspekty eksponujące ASE względem podejść tzw. Głównego nurtu według F. Machlupa i I. Kirznera 252 Aneks 3. Porównanie ASE do szkół ekonomii „głównego nurtu" 255 Aneks 4. „Stracone dekady" Japonii 259 1. Dynamika wzrostu gospodarczego 260 2. Dynamika wzrostu gospodarczego na zatrudnionego 261 3. Skala wzrostu zadłużenia publicznego brutto 262 4. Skala wzrostu zadłużenia publicznego netto 263 Aneks 5. Typologia tytułów licencyjnych wykorzystywanych przez japońską biurokrację 265 Aneks 6. Cechy szczególne japońskiego modelu gospodarczego 268 Wykaz skrótów 272 Bibliografia 273 Spis rysunków 285 Spis schematów 286 Spis tabel i wykresów 287