Artykuł przybliża podstawy dogmatyczne, doktrynalne, a także historyczno-prawne związane z problematyką okoliczności wyłączających bezprawność czynów, ze szczególnym uwzględnieniem obrony potrzebnej. Obrona konieczna jako kompozycja prawnicza jest wiekowa i na przestrzeni dziejów występowała wszędzie tam, gdzie władza publiczna stosowała represję karną. Praca poświęcona jest refleksjom nad polskim systemem prawnym. Dlatego również przytoczone wnioski ograniczają się do polskiej myśli karnistycznej.