Dziesięć lat temu ukazał się pierwszy tom Cywilizacji europejskiej, rok później – drugie, rozszerzone wydanie pierwszego. Tom drugi ukazał się dopiero w 2010 r. U źródeł projektu były potrzeby dydaktyczne i względy poznawcze.
O tym, że udało się zachować harmonię obu motywów świadczy lista autorów i wybór tematów. Opinia ta w kolejnych latach znalazła potwierdzenie w oczach dydaktyków, skoro dzieło figuruje wśród lektur obowiązkowych i zalecanych kilkunastu uczelni polskich i co najmniej trzech środkowoeuropejskich.
Jej walory poznawcze potwierdzają opinie uczonych, którzy po jeden z dwóch tomów sięgnęli. Tom trzeci mieści rozwinięcie wątków wcześniej podjętych lub tylko ledwie zasygnalizowanych, a zarazem wprowadza świeże tematy i ujęcia.
W tomie pierwszym chodziło o dostrzeżenie ciągłości i podobieństw, źródeł i inspiracji w dziejach kontynentu, w drugim – o wzbogacenie i strukturalizację problemową. Tom aktualnie oddawany do rąk Czytelników nawiązuje bezpośrednio do różnic i podziałów, które należy dostrzegać i uwzględniać w badaniach i dydaktyce uniwersyteckiej, ku refleksji – poznawczej, humanistycznej, obywatelskiej.
prawidłowym przykładem może być problem globalizacji. Nie wątpię, że tendencje globalizacyjne – w znacznej mierze nieuchronne – zasługują na stałą, baczną uwagę, by nie prowadziły na manowce jałowej homogenizacji.
(prof. Dr hab. Maciej Koźmiński)