Tytuł Świadomość międzykulturowa Podtytuł Od militaryzacji antropologii do antropologizacji wojska Autor Hanna Schreiber Język polski Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego ISBN 978-83-235-2055-9 Rok wydania 2013 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 364 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów 9 Podziękowania 11 Wstęp 13 Rozdział I. „Zwrot kulturowy" w stosunkach międzynarodowych 25 Wprowadzenie 25 1. Pojęcie kultury 28 2. Zagadnienie kultury w teorii stosunków międzynarodowych 33 3. Wyzwania metodologiczne 37 4. Pojęcie „zwrotu kulturowego" 40 5. Pułapki „zwrotu kulturowego" 48 6. Konsekwencje „zwrotu kulturowego" 52 7. Polityzacja kultury 54 Podsumowanie 57 Rozdział II. „Zwrot kulturowy" we współczesnym wojsku 59 Wprowadzenie 59 1. Zagadnienie kultury w dotychczasowych badaniach nad bezpieczeństwem 61 1.1. Kultura strategiczna 62 1.2. Bezpieczeństwo kulturowe 66 2. „Zwrot kulturowy" we współczesnym wojsku 67 3. Rola kultury w wojnach przyszłości 71 4. Od „rewolucji w sprawach wojskowych" (Revolution in Military Affairs) do „rewolucji kulturalnej w sprawach wojskowych" (Cultural Revolution in Military Affairs)? 75 5. Przejawy „zwrotu kulturowego" 81 5.1. Znaczenie kultury dla wojska – brytyjska Joint Doctrine Note 84 6. „Militaryzacja kultury" 87 Podsumowanie 89 Rozdział III. Koncepcja świadomości międzykulturowej w operacjach wielonarodowych sił wojskowych 91 Wprowadzenie 91 1. Operacje wielonarodowych sił wojskowych 92 2. Wielonarodowy Eksperyment 6 - Multi-National Experiment 6 95 3. Kształtowanie się koncepcji świadomości międzykulturowej w operacjach wielonarodowych sił wojskowych 97 4. Definicja i kształt końcowy koncepcji świadomości międzykulturowej 109 5. Świadomość międzykulturowa a kompetencja i komunikacja (pomiędzy)kulturowa 116 6. Świadomość międzykulturowa a stereotypy kulturowe i szok kulturowy 122 6.1. Polacy w Afganistanie 125 7. Edukacja (między)kulturowa 132 8. Operacjonalizacja kultury 140 Podsumowanie 142 Rozdział IV. Kultura organizacji wojska – u podstaw świadomości międzykulturowej wielonarodowych sił wojskowych 143 Wprowadzenie 143 1. Wielokulturowość w wielonarodowych siłach wojskowych 145 2. Kultura wojska jako kultura organizacji 152 3. Kultura organizacyjna NATO 155 4. Narodowa kultura wojskowa 161 4.1. Kultura organizacyjna Wojska Polskiego 163 5. Wielokulturowe armie „narodowe" 166 6. Kultura organizacyjna wojska a kultura organizacji cywilnych 171 7. Kulturowe warunki i czynniki integrujące formacje wielonarodowe 178 8. Bariery międzykulturowe a problem sprawności operacji prowadzonych poprzez wielonarodowe siły wojskowe 181 8.1. Operacja „Przywrócić Nadzieję" (Restore Hope) w Somalii 189 Podsumowanie 196 Rozdział V. Pomiędzy militaryzacją antropologii a antropologią „przeciw-przeciwpartyzancką" – zdobywanie wiedzy o kulturze przez państwo i wojsko 199 Wprowadzenie 199 1. Narodziny antropologii i kolonialne wykorzystywanie wiedzy o kulturze 201 2. Antropologowie w służbie państwa w czasie II wojny światowej – casus Japonii 206 3. Powojenna antropologia zaangażowana – casus Wietnamu 216 4. Projekt Camelot i „tajski skandal" 227 5. Militaryzacja antropologii w XXI wieku 229 5.1. Human Terrain System 232 6. Antropologiczna „doktryna przeciw-przeciwpartyzancka" 239 7. „Arabski umysł" i Abu Ghraib 244 8. Dylematy antropologii 247 Podsumowanie 250 Rozdział VI. Antropologizacja wojska i działań wojskowych 252 Wprowadzenie 252 1. Świadomość międzykulturowa – konieczność i trudności wykorzystywania w działaniach wojskowych 254 2. „Zdobyć serca i umysły" – u źródeł koncepcji świadomości międzykulturowej 257 2.1. Działania przeciwpartyzanckie w Malezji 260 3. Świadomość międzykulturowa jako narzędzie i warunek „zdobywania serc i umysłów" w operacjach przeciwpartyzanckich 263 4. Doktryny przeciwpartyzanckie i ich realizacja w Iraku i Afganistanie 267 5. CIA – w stronę Cultural Intelligence Agency? 279 6. Antropologizacja wojska czy antropologowie w wojsku? 283 7. Pułapki świadomości międzykulturowej 286 Podsumowanie 288 Uwagi końcowe 291 Aneks 301 1. Thomas E. Lawrence, 27 Articles (27 Artykułów), 1917_301 2. Franz Boas, Scientists as Spies (Naukowcy jako szpiedzy), 1919_308 3. David Kilcullen, Twenty-Eight Articles: Fundamentals of Company-Level Counter- insurgency (Dwadzieścia osiem punktów: podstawy działań przeciwpartyzanckich na poziomie kompanii) – streszczenie, 2006 309 4. Generał David Petraeus, 14 Observations from Iraq (14 spostrzeżeń z Iraku), 2006_317 5. The Network of Concerned Anthropologists, Pledge of Non-Participation in Counter- insurgency (Deklaracja odmowy udziału w działaniach przeciwpartyzanckich), 2009 318 6. Joint Doctrine Note 1/09, The Significance of Culture to the Military, Cultural Analysis Template (Formularz analizy kulturowej przygotowany na potrzeby brytyjskich Sił Zbrojnych), 2009 319 Bibliografia 321 Indeks osób 345 Wykaz tabel, rysunków i wykresów 355 Summary 357