Podpis elektroniczny w obrocie prawnym, D0526138EB (Jacek Janowski)

Tytuł Podpis elektroniczny w obrocie prawnym Autor Jacek Janowski Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-264-2506-6 Rok wydania 2007 liczba stron 316 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów
str. 15

Akty prawne
str. 15
Czasopisma
str. 16
Inne
str. 17

Od autora
str. 19

Wstęp
str. 21

Rozdział I
Podpis i jego rodzaje
str. 25

1. Pojęcie podpisu w ogólności
str. 25
1.1. Wstępny opis podpisu
str. 25
1.2. Struktura podpisu
str. 26
1.3. Istota podpisu
str. 27
1.4. Sposoby definiowania podpisu
str. 28
1.5. Konsekwencje prawne zróżnicowanego ujęcia podpisu
str. 28
1.6. Funkcje podpisu
str. 29
1.7. Rola podpisu
str. 31
1.8. Typy podpisów
str. 32
2. Podpis własnoręczny
str. 33
2.1. Definicja podpisu własnoręcznego
str. 33
2.2. Podpis własnoręczny a inne sposoby znakowania
str. 34
2.3. Zastępcze postacie podpisu
str. 35
2.4. Parafy
str. 35
2.5. Kopia podpisu własnoręcznego
str. 36
2.6. Oczekiwania pewności podpisu własnoręcznego
str. 36
3. Podpis elektroniczny
str. 37
3.1. Definicja podpisu elektronicznego
str. 37
3.2. Typy podpisów elektronicznych
str. 38
3.3. Ujęcia podpisu elektronicznego
str. 40
3.4. Interpretacja ujęć podpisu elektronicznego
str. 41
3.5. Zastosowanie ściśle pojętego podpisu elektronicznego
str. 42
4. Podpis własnoręczny a podpis elektroniczny
str. 43
4.1. Pojawienie się podpisu elektronicznego obok podpisu własnoręcznego
str. 43
4.2. Rozróżnienie podpisu elektronicznego i własnoręcznego
str. 44
4.3. Atrybuty wspólne podpisu elektronicznego i własnoręcznego
str. 45
4.4. Atrybuty najróżniejsze podpisu elektronicznego i własnoręcznego
str. 47
4.5. Posługiwanie się podpisem elektronicznym i podpisem własnoręcznym
str. 48
4.6. Podpis własnoręczny i elektroniczny a pieczęć
str. 49
4.7. Istota różnicy między podpisem elektronicznym a własnoręcznym
str. 50

Rozdział II
technologia i organizacja podpisu elektronicznego
str. 53

1. Mechanizm podpisu elektronicznego
str. 53
1.1. Podstawowe elementy działania podpisu elektronicznego
str. 53
1.2. Znaczące etapy obsługi podpisu elektronicznego
str. 55
1.3. Bezpieczeństwo podpisu elektronicznego
str. 56
1.4. Użycie technice podpisu elektronicznego
str. 58
2. Algorytm kryptograficzny a podpis elektroniczny
str. 59
2.1. Kryptologia
str. 59
2.2. Szyfrowanie i deszyfrowanie dokumentu
str. 59
2.3. Elementy kryptosystemu podpisu elektronicznego
str. 60
2.4. Algorytm kryptograficzny
str. 61
2.5. Kryptografia asymetryczna
str. 62
2.6. Standardy algorytmów kryptograficznych
str. 64
3. Funkcja skrótu a podpis elektroniczny
str. 65
3.1. Przyspieszenie szyfrowania za pomocą funkcji skrótu
str. 65
3.2. Istota funkcji skrótu
str. 65
3.3. Legalna definicja funkcji skrótu
str. 66
3.4. Funkcja skrótu SHA-I
str. 66
3.5. Wykorzystanie funkcji skrótu w podpisie
str. 67
3.6. Weryfikacja podpisu elektronicznego poprzez porównanie skrótów
str. 68
3.7. Analogia pomiędzy skrótem a odciskiem palca
str. 68
4. Składanie i weryfikacja podpisu elektronicznego
str. 69
4.1. Etapy składania i weryfikacji podpisu elektronicznego
str. 69
4.2. Podpisanie i nadanie dokumentu elektronicznego
str. 70
4.3. Wielokrotny podpis elektroniczny
str. 72
4.4. Odbieranie i weryfikowanie dokumentu elektronicznego
str. 72
5. Zaufana strona trzecia
str. 74
5.1. Pojęcie infrastruktury klucza publicznego
str. 74
5.2. Pojęcie zaufanej strony trzeciej klucza publicznego
str. 75
5.3. Uczestnicy posługiwania się podpisem elektronicznym
str. 75
5.4. Modele infrastruktury klucza publicznego
str. 76
5.5. Rola urzędów certyfikacji
str. 77
5.6. Hierarchia urzędów certyfikacji
str. 77
5.7. Uwierzytelnianie się urzędów certyfikacji
str. 78
6. Dokument podpisu elektronicznego
str. 79
6.1. Rodzaje dokumentów
str. 79
6.2. Wykorzystanie certyfikatu do podpisu elektronicznego
str. 79
6.3. Definicja atestu podpisu elektronicznego
str. 80
6.4. Komponenty atestu podpisu elektronicznego
str. 81
6.5. Stosowanie atestu podpisu elektronicznego
str. 82
6.6. Cykl wystawiania certyfikatu podpisu elektronicznego
str. 82
6.7. Polityka certyfikacji
str. 83

Rozdział III
Prawna regulacja podpisu elektronicznego
str. 84

1. Przebieg prawnej regulacji podpisu elektronicznego
str. 84
1.1. Ryzyko uznania podpisu elektronicznego
str. 84
1.2. Podpis elektroniczny w społeczeństwie informacyjnym
str. 85
1.3. Historia prawnej regulacji podpisu elektronicznego
str. 85
1.4. Pierwszy akt prawny o podpisie elektronicznym
str. 87
1.5. Modele prawnej regulacji podpisu elektronicznego
str. 88
1.6. Modelowe prawo UNCITRAL
str. 89
1.7. Prawna regulacja podpisu a ustalanie pochodzenia i prawdziwości oświadczeń
str. 90
2. Podpis elektroniczny w Europie
str. 91
2.1. Dyrektywa UE o podpisie elektronicznym
str. 91
2.2. Charakterystyka dyrektywy o podpisie elektronicznym
str. 92
2.3. Zasady naczelne dyrektywy o podpisie elektronicznym
str. 93
2.4. Definicja podpisu elektronicznego w dyrektywie o podpisie elektronicznym
str. 94
2.5. Wykorzystywanie podpisu elektronicznego w dyrektywie o podpisie elektronicznym
str. 96
2.6. Zobowiązanie państw członkowskich UE
str. 97
3. Przepisy polskie o podpisie elektronicznym
str. 98
3.1. Wprowadzenie przepisów o podpisie elektronicznym
str. 98
3.2. Cele ustawowej regulacji podpisu elektronicznego
str. 99
3.3. Zakres unormowania podpisu elektronicznego
str. 100
3.4. Zasady unormowania podpisu elektronicznego
str. 101
3.5. Typy podpisów elektronicznych w prawie polskim
str. 102
3.6. Szczególne unormowania podpisu elektronicznego
str. 103

Rozdział IV
Zwykły podpis elektroniczny
str. 106

1. Pojęcie zwykłego podpisu elektronicznego
str. 106
1.1. Definicja zwykłego podpisu elektronicznego
str. 106
1.2. Zakres definicji zwykłego podpisu elektronicznego
str. 108
1.3. Funkcje zwykłego podpisu elektronicznego
str. 109
1.4. Typy zwykłych podpisów elektronicznych
str. 110
2. Składanie zwykłego podpisu elektronicznego
str. 111
2.1. Definicja składania podpisu elektronicznego
str. 111
2.2. Osoba składająca podpis elektroniczny
str. 113
2.3. Dane służące do składania podpisu elektronicznego
str. 115
2.4. Urządzenia służące do składania podpisu elektronicznego
str. 116
3. Weryfikacja zwykłego podpisu elektronicznego
str. 117
3.1. Definicja weryfikacji podpisu elektronicznego
str. 117
3.2. Podmiot weryfikujący podpis elektroniczny
str. 118
3.3. Informacje służące do weryfikacji podpisu elektronicznego
str. 119
3.4. Urządzenia służące do weryfikacji podpisu elektronicznego
str. 120
4. Atest zwykły
str. 120
4.1. Pojęcie dokumentu zwykłego
str. 120
4.2. Wydawanie atestów zwykłych
str. 121
4.3. Ważność atestów zwykłych
str. 123
4.4. Informacja o ważności atestu zwykłego
str. 124
4.5. Modele zaufania certyfikatom
str. 125
4.6. Poświadczenie elektroniczne
str. 126
4.7. Zaświadczenie certyfikacyjne
str. 127
5. Usługi certyfikacyjne
str. 128
5.1. Definicja usług certyfikacyjnych
str. 128
5.2. Świadczenie usług certyfikacyjnych
str. 128
5.3. Podmioty świadczące usługi certyfikacyjne
str. 129
5.4. Odbiorcy usług certyfikacyjnych
str. 130
5.5. Znakowanie czasem
str. 131
5.6. Rola wyraźnika czasu
str. 133
5.7. Inne usługi certyfikacyjne
str. 135

Rozdział V
Bezpieczny podpis elektroniczny
str. 137

1. Pojęcie bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 137
1.1. Szczególna postać podpisu elektronicznego
str. 137
1.2. Definicja bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 138
1.3. Neutralność techniczna definicji bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 139
1.4. Bezpieczny podpis elektroniczny a biometria
str. 140
1.5. Właściwości bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 141
2. Składanie bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 142
2.1. Unormowanie składania bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 142
2.2. Informacje służące do składania bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 143
2.3. Właściwości danych służących do składania bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 144
2.4. Bezpieczne urządzenia służące do składania podpisu elektronicznego
str. 146
2.5. Kontrola nad urządzeniami służącymi do złożenia bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 147
2.6. Przystępność bezpiecznych sprzętów służących do składania podpisu elektronicznego
str. 149
2.7. Elementy bezpiecznych sprzętów służących do składania podpisu elektronicznego
str. 149
2.8. Wymagania dotyczące komponentu technicznego
str. 150
2.9. Bezpieczna ścieżka uwierzytelnienia
str. 151
2.10. Masowe składanie bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 152
3. Weryfikacja bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 153
3.1. Przebieg weryfikacji bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 153
3.2. Dane służące do weryfikacji bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 155
3.3. Bezpieczne urządzenia służące do weryfikacji podpisu elektronicznego
str. 156
3.4. Komponenty bezpiecznych urządzeń służących do weryfikacji podpisu elektronicznego
str. 157
3.5. Potwierdzenie danych służących do weryfikacji bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 158
3.6. Wyniki weryfikacji bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 159
3.7. Wpływ ważności dokumentu na wyniki weryfikacji bezpiecznego podpisu elektronicznego
str. 160

Rozdział VI
Kwalifikowany podpis elektroniczny
str. 162

1. Pojęcie kwalifikowanego podpisu elektronicznego
str. 162
1.1. Definicja kwalifikowanego podpisu elektronicznego
str. 162
1.2. Oczekiwania gwarantujące pewność kwalifikowanego podpisu elektronicznego
str. 163
1.3. Kwalifikowany certyfikat
str. 164
1.4. Udostępnienie kwalifikowanego certyfikatu
str. 165
1.5. Obowiązek wskazania lub podania kwalifikowanego atestu
str. 166
1.6. Obligatoryjna zawartość kwalifikowanego certyfikatu
str. 167
1.7. Fakultatywna zawartość kwalifikowanego dokumentu
str. 169
1.8. Format kwalifikowanego certyfikatu
str. 170
2. Ważność kwalifikowanego certyfikatu
str. 172
2.1. Przypadki wyłączenia albo ograniczenia ważności kwalifikowanego certyfikatu
str. 172
2.2. Przypadki unieważnienia kwalifikowanego dokumentu
str. 173
2.3. Unieważnienie kwalifikowanego certyfikatu z powodu utraty pełnej zdolności do czynności prawnych
str. 174
2.4. Unieważnienie kwalifikowanego atestu w razie upublicznienia klucza prywatnego
str. 174
2.5. Unieważnienie certyfikatu kwalifikowanego na wniosek
str. 175
2.6. Zawieszenie kwalifikowanego dokumentu
str. 176
2.7. Przebieg zawieszenia albo unieważnienia dokumentu
str. 177
2.8. Wpływ ważności kwalifikowanego dokumentu na produktywność kwalifikowanego podpisu elektronicznego
str. 178
2.9. Lista unieważnionych i zawieszonych dokumentów
str. 179
3. Kwalifikowane podmioty świadczące usługi certyfikacyjne
str. 181
3.1. Systemy świadczenia usług certyfikacyjnych
str. 181
3.2. Definicja kwalifikowanego podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne
str. 182
3.3. Uprawnienia kwalifikowanego podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne
str. 183
3.4. Obowiązki kwalifikowanego podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne
str. 185
3.5. Obowiązek opracowania polityki certyfikacji
str. 187
3.6. Obowiązek zachowania tajemnicy
str. 189
3.7. Obowiązek archiwizacji
str. 190
3.8. Udostępnianie informacji osobowych właścicieli atestów kwalifikowanych
str. 192
4. Uzyskanie statusu kwalifikowanego podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne
str. 194
4.1. Dopuszczenie do świadczenia kwalifikowanych usług certyfikacyjnych
str. 194
4.2. Akredytacja podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne
str. 195
4.3. Wpis do rejestru kwalifikowanych podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne
str. 196
4.4. Wydawanie zaświadczeń certyfikacyjnych
str. 198
4.5. Dane służące do składania poświadczenia elektronicznego
str. 199
4.6. Informacje służące do weryfikacji poświadczenia elektronicznego
str. 200
4.7. Rodzaje zaświadczeń certyfikacyjnych
str. 201
4.8. Powierzenie zadań poprzez ministra właściwego do spraw gospodarki
str. 202
5. Nadzór nad kwalifikowanymi podmiotami świadczącymi usługi certyfikacyjne
str. 203
5.1. Narzędzia nadzoru nad podmiotami świadczącymi usługi certyfikacyjne
str. 203
5.2. Niezgodna z prawem działalność podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne
str. 205
5.3. Unieważnienie zaświadczenia certyfikacyjnego
str. 206
6. Umowa o wydanie dokumentu kwalifikowanego
str. 208
6.1. Warunki wydania certyfikatu kwalifikowanego
str. 208
6.2. Umowa o wydanie atestu
str. 208
6.3. Strony umowy o wydanie dokumentu
str. 209
6.4. Obowiązek informacyjny wystawcy atestu
str. 210
6.5. Zgoda na stosowanie informacji do weryfikacji podpisu elektronicznego
str. 211
6.6. Forma umowy o wydanie dokumentu
str. 212
6.7. Ważność umowy o wydanie certyfikatu
str. 213
7. Odpowiedzialność związana ze świadczeniem usług certyfikacyjnych
str. 214
7.1. Ogólny zakres zastosowania odpowiedzialności podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne
str. 214
7.2. Przypadki zastosowania odpowiedzialności podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne
str. 216
7.3. Odpowiedzialność w razie przekroczenia warunków certyfikatu
str. 217
7.4. Odpowiedzialność z tytułu prawdziwości informacji zawartych w certyfikacie
str. 218

Rozdział VII
Obrót prawny z użyciem podpisu elektronicznego
str. 219

1. Skutki prawne podpisu elektronicznego
str. 219
1.1. Rola podpisu elektronicznego w obrocie prawnym
str. 219
1.2. Implementacja prawa międzynarodowego
str. 220
1.3. Idea zrównania podpisu elektronicznego i własnoręcznego
str. 222
1.4. Sposoby rozumienia dokumentu elektronicznego
str. 223
1.5. Zasada równoważności podpisu elektronicznego
str. 224
1.6. Istota skutków prawnych podpisu elektronicznego
str. 225
1.7. Zróżnicowanie wykorzystania podpisów elektronicznych
str. 226
1.8. Efektywność w czasie złożenia kwalifikowanego podpisu elektronicznego
str. 227
1.9. Skutek prawny złożenia zwykłego podpisu elektronicznego
str. 228
1.10. Moc dowodowa niekwalifikowanego podpisu elektronicznego
str. 230
1.11. Sprawdzenie sprawności informacji opatrzonych kwalifikowanym podpisem elektronicznym
str. 231
1.12. Skutki prawne znakowania czasem
str. 234
1.13. Wykorzystanie unormowań skutków prawnych znakowania czasem
str. 236
2. Domniemania dotyczące chwili złożenia podpisu elektronicznego
str. 238
2.1. Typy domniemań dotyczących podpisu elektronicznego
str. 238
2.2. Domniemanie niepodzielności informacji
str. 239
2.3. Domniemanie dotyczące osoby uwidocznionej w certyfikacie
str. 240
2.4. Domniemanie dotyczące maszyn i informacji
str. 241
2.5. Domniemanie dotyczące chwili złożenia podpisu elektronicznego
str. 242
3. Moc dowodowa dokumentu elektronicznego
str. 245
3.1. Pojęcie dowodu w podpisie elektronicznym
str. 245
3.2. Problemy zastosowania dokumentów wprowadzanych do sieci
str. 246
3.3. Moc dowodowa w zależności od typu podpisu elektronicznego
str. 248
3.4. Dokument urzędowy i dokument prywatny
str. 249
3.5. Dowód istnienia danych w określonym czasie
str. 251
3.6. Dowód elektroniczny w postępowaniu cywilnym
str. 253
3.7. Dowód elektroniczny w innowacyjnaniu administracyjnym
str. 254
3.8. Niezaprzeczalność autorstwa i zaznajomienia się z dokumentem
str. 254
4. Złożenie podpisu elektronicznego przez osobę nieuprawnioną
str. 256
4.1. Posłużenie się podpisem poprzez osobę nieuprawnioną
str. 256
4.2. Prawnokarna ocena użycia podpisu elektronicznego przez osobę nieuprawnioną w ustawie o podpisie elektronicznym
str. 258
4.3. Prawnokarna ocena zastosowania podpisu elektronicznego przez osobę nieuprawnioną w kodeksie karnym
str. 260
4.4. Prawnocywilna ocena wykorzystania podpisu elektronicznego przez osobę nieuprawnioną
str. 262
4.5. Dobrowolne udostępnienie sprzętów i danych do składania podpisu
str. 263
4.6. Samowolne przejęcie danych i maszyn do składania podpisu elektronicznego
str. 264
4.7. Prawnoadministracyjna ocena zastosowania podpisu elektronicznego poprzez osobę nieuprawnioną
str. 265
4.8. Odpowiedzialność za sfałszowanie widocznika czasu
str. 266
5. Podpis elektroniczny w obrocie prawnym
str. 268
5.1. Możliwości posługiwania się dokumentami elektronicznymi przed wejściem w życie ustawy o podpisie elektronicznym
str. 268
5.2. Możliwości posługiwania się dokumentami elektronicznymi po wejściu w życie ustawy o podpisie elektronicznym
str. 269
5.3. Ograniczenia zastosowania dokumentu elektronicznego
str. 270
5.4. Podpis elektroniczny w prawie cywilnym
str. 271
5.5. Podpis elektroniczny w prawie papierów wartościowych
str. 272
5.6. Podpis elektroniczny w prawie administracyjnym
str. 274
5.7. Podpis elektroniczny w prawie podatkowym
str. 275
5.8. Zastosowanie podpisu elektronicznego do faktur
str. 277
5.9. Podpis elektroniczny w kontroli finansowej
str. 278
5.10. Podpis elektroniczny w kontaktach z PFRON-em
str. 279
6. Podpis elektroniczny a forma czynności prawnej
str. 280
6.1. Elektroniczne czynności prawne
str. 280
6.2. Forma prawna elektronicznej czynności prawnej
str. 281
6.3. Postać elektroniczna i forma elektroniczna w przepisach
str. 283
6.4. Elektroniczna postać a elektroniczna forma oświadczenia woli
str. 284
6.5. Obligatoryjne wykorzystanie podpisu elektronicznego
str. 285
6.6. Złagodzenie wymogu używania kwalifikowanego podpisu elektronicznego
str. 287
6.7. Konstytutywna rola podpisu elektronicznego
str. 288
6.8. Stanowiska w zakresie zastosowania kwalifikowanego podpisu elektronicznego
str. 290
6.9. Sytuacje wykorzystania podpisu elektronicznego
str. 291
6.10. Elektroniczna postać formy szczególnej pisma z datą pewną
str. 292
7. Elektroniczny obrót notarialny
str. 293
7.1. Istota elektronicznego obrotu notarialnego
str. 293
7.2. Elektroniczny akt notarialny
str. 295
7.3. Udział notariusza w elektronicznym obrocie prawnym
str. 296
7.4. Konieczność posługiwania się elektronicznymi środkami komunikacji poprzez notariuszy
str. 297
7.5. Problemy związane z elektronicznym aktem notarialnym
str. 298
7.6. Zasięg formalny elektronicznego obrotu prawnego
str. 298

Zakończenie
str. 301

Bibliografia
str. 305

Literatura podstawowa
str. 305
Literatura uzupełniająca
str. 305
Literatura pozostała
str. 306

Akty prawne
str. 311

Podstawowe akty prawne
str. 311
uzupełniające akty prawne
str. 311
Pozostałe akty prawne
str. 312