POLSKA SZABLA HUSARSKA Z PALUCHEM BEZ POCHWY
Producent: Płatnerze (WZ 1750 )
informacje technologiczne:
wymiary:
Długość szabli bez pochwy: ok 90 cm
Długość klingi: ok 78 cm
Grubość ostrza przy rękojeści: ok 4 mm
Szerokość ostrza przy rękojeści: ok 3,6 cm
Waga bez pochwy: ok 1,2 kg
Szabla husarska to rodzaj szabli stosowanych przez różne formacje polskiej jazdy (w dodatku poprzez husarię) w XVII i XVIII wieku. Jej pierwowzorem była szabla węgiersko-polska z XVI wieku.
Szabla ta miała wykrzywioną kołowo głownię. Jej dolną część stanowiło tzw. Pióro – obustronne ostrze umożliwiające zadawanie pchnięć. Rękojeść umocniona była rozbudowanym jelcem z wąsami i kapturem, które dodawały jej ciężkości. Dzięki temu szablą było wyraźnie łatwiej operować. W dodatku jelec z niemal całkowicie zamkniętym kabłąkiem, a także tzw. Paluch broniły dłoń przed ostrzem nieprzyjaciela. Paluch w dodatku polepszał kontrolę nad szablą i umożliwiał szybsze cofanie ręki i realizowanie kolejnych cięć. Głowica rękojeści była lekko wysunięta ku przodowi.
Prezentowana replika ma wygrawerowany napis „JESUS MARIA JOSEF SPES MEA" na jednej stronie ostrza, a także „HUSSARIA" na drugiej. Wyprodukowana jest z najwyższej jakości stali toledańskiej.
W cenę nie wlicza się zaprezentowanego stojaka.
Rys historyczny:
Historia szabli w wojsku polskim sięga drugiej połowy XV wieku. Trafiła ona do Polski za pośrednictwem Węgier, utrzymujących kontakty z Turkami.
Początkowo była wyłącznie bronią lekkozbrojnej jazdy i piechoty,nawet rycerstwo, posługujące się podczas bitew mieczem, z ochotą korzystało z szabli w czasie podróży, polowań i przeróżnych świąt. Służyła im przeważnie tam, gdzie występowali bez zbroi, a chcieli mieć przy boku skuteczną broń.
Do początku XVI wieku szabla zyskała w Polsce olbrzymią popularność. Już w 1503 roku na ulicach Krakowa mawiano, że nikt nie chciał kupować mieczy, wszyscy woleli szablę.
Tak szybka kariera szabli związana była z najazdami rabunkowymi Tatarów Krymskich na ziemie Rzeczypospolitej. Kawaleria tatarska, uzbrojona w łuki i niekiedy na dodatek szable była najczęściej bardzo mobilna i nieuchwytna. Atakowali w niewielkich grupach nazywanych besz-basz (pięć głów). Adoptowanie szabli do uzbrojenia polskiej jazdy było militarną koniecznością tamtych niespokojnych czasów. Najazdy Chanatu Krymskiego na Rzeczpospolitą były szczególnie częste w latach 1474-1534 i w latach 1605-1633. Najazdy te, liczne wojny z Rosją, a także przymierze wojskowe Tatarów z Kozakami (1648-1654) wymusiły zmiany w polskim wojsku, które wykraczały poza modernizację uzbrojenia. Po reformach sejmu w 1562 r. Stałe wojsko zaciężne, zwane obroną potoczną zastąpione zostało poprzez wojsko kwarciane, utrzymywane z ¼ dochodów króla.
ponadto na początku XVI stulecia wypracowano nowy szyk bojowy jazdy zwany starym urządzeniem polskim. Dwa silne hufce (czelny i walny) ustawione jeden za drugim wspomagane były na flankach przez trzy linie mniejszych hufczyków – posiłkowe, czarne i stracenia. W drugiej połowie XVI wieku włączono do szyku oddziały piechoty i artylerii.
Husaria będąca początkowo lekkozbrojną jazdą w połowie XVI wieku przejęła rolę kopijników. Uzbrojeni w kopie (tylko towarzysze), szable, napierśniki i napleczniki, a także hełmy (niejednokrotnie kapaliny), husarze stanowili trzon polskiej armii. Od lat 30. XVII wieku liczebność husarii była stopniowo ograniczana ze względu na wysokie koszty utrzymania. Zrezygnowano z napleczników na rzecz lamparcich i tygrysich skór. Zaczęto używać pistoletów. W latach 90. XVII wieku, pod koniec wojen z Turcją, zamiast kopii towarzysze uzbrajani byli w muszkiety.
Husaria przesądziła o ładnych wygranych w takich bitwach jak: bitwa pod Curtea de Arges (1600), bitwa pod Kircholmem (1605), bitwa pod Kłuszynem (1610), bitwa pod Chocimiem (1621) czy bitwa pod Wiedniem (1683). Przetrwała do połowy XVIII wieku.