Anachoreta jest swojego typu kompozycją doświadczeń wojennych i powojennych autora, Sławomira Jaksy i głównego bohatera. Michał Sumicz, wychowany w atmosferze patriotyzmu, uczciwości, a także umiłowania człowieczeństwa, staje przed tragicznym dylematem przeżycia i zachowania nabytych w młodości ideałów. Kiedy bowiem kończy się wojna, zamiast wyczekiwanego pokoju i dobrobytu, Polaków spotyka bowiem kolejna przemoc i mitręga. Sumicz pragnie pomagać rodakom, lecz na drodze do zrealizowania celu staje mu zrujnowane zdrowie. W szpitalnym łóżku dręczą go wspomnienia. Czy bohaterowi uda się zachować moralność, czy także zmuszony będzie pójść drogą hipokryzji$10 Powyższy opis pochodzi od wydawcy.