Teajtet, sofista, polityk (Vis-a-Vis Etiuda)

Kolejna tetralogia Platona (ok 423-347 p.n.e) - jednego z najważniejszych filozofów świata antycznego (obok Arystotelesa), a zarazem w całej historii filozofii - w naszej edycji w serii z Kalliope obejmuje trzy dialogi: Teajtet, Sofista i Polityk.

W pierwszym z dialogów próbuje Platon przeanalizować czym jest wiedza i w jaki sposób ją nabywamy. Mówiąc językiem współczesnym jest to dialog epistemologiczny, dotyczący nauki o poznaniu. Czy jest jedna prawda, uniwersalna, czy jest subiektywna, czy jej osiągnięcie jest w ogóle realne.

A jeśli tak to w jaki sposób. Platon odrzuca subiektywizm i relatywizm opowiadając się jasno po stronie rozumu i prawdy obiektywnej. Bez wątpienia Teajtet to jeden z najważniejszych dialogów Platona.

Kolejny dialog - Sofista - dotyczy tego co istnieje (jest więc dialogiem ontologicznym), zaś ostatni czyli Polityk jest dilogiem późnym i skupionym na rzeczach bardziej doczesnych czyli na polityce, na sposobach rządzenia i co niebanalne - ponieważ jest to dialog pisany w ostatnich latach życia ucznia Sokratesa - znacznie bardziej pesymistyczny lecz też realistyczny konwencjonalne platońskie Państwo.

Jak pisze B.A.G. Fuller w Polityku Platon gotów jest przyzznać, iż póki rząd wykazuje umiejętność sterowania państwem, wariant konstytucji, jaką przyjmuje państwo, ma mniejsze znaczenie. Równocześnie władzę państwową najlepiej sprawuje jednostka poddana ograniczeniom konstytucyjnym.

Stąd najlepszą formą rządu jest w praktyce ograniczona monarchia. Doświadczenia życiowe Platona w tym późnym dialogu skłoniły go do dużej rewizji poglądów. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.