Słownik historyczny i krytyczny. wybór (Pierre Bayle)

Niezwykła erudycja francuskiego filozofa i historyka Pierre'a Bayle'a (1647-1706) sprawiła, że jego wydany w 1696 r. Słownik historyczny i krytyczny stanowił ważne uzupełnienie i krytyczny komentarz do wielu wcześniejszych publikacji tego typu. Znacząca wartość tego dzieła tkwi jednak nie w warstwie faktograficznej, ale w filozoficznych komentarzach, które Bayle zawarł w obszernych przypisach. Rozchwytywany, czytany i podziwiany za drobiazgową analizę źródeł i wnikliwość polemik, Słownik budził również niekiedy zgorszenie sceptycznym wydźwiękiem filozoficznych rozważań i nazbyt postępowymi poglądami jego autora nawołującego do całkowitej tolerancji religijnej. Ostatecznie zaś potwierdził on swą wartość w rękach kolejnych pokoleń filozofów, gdy stał się obowiązkową lekturą myślicieli oświeceniowych, dostarczając im - jak mawiał Voltaire - amunicji w toczonych poprzez nich sporach.

Niniejszy dobór ze Słownika historycznego i krytycznego, pierwszy w języku polskim, zawiera hasła, które wywarły największy wpływ na filozofię osiemnastego stulecia, a równocześnie ukazują kunszt polemiczny Bayle'a.