Szkice do teorii wychowania kreatywnego (Andrzej J. Sowiński)

Tytuł Szkice do teorii wychowania kreatywnego Autor Andrzej J. Sowiński Język polski Wydawnictwo Impuls ISBN 978-83-7850-407-8 Rok wydania 2013 Kraków Wydanie 1 liczba stron 274 Format epub Spis treści Wstęp 9
Przedmowa 13


Rozdział 1
Prymarność wychowania w rodzinie

1.1. Uwarunkowania autonomii wychowawczego funkcjonowania rodziny 15
1.1.1. Rodzina jako środowisko życia i wychowania 15
1.1.2. Podmiotowy walor wychowania rodzinnego 21
1.1.3. Psychospołeczna przestrzeń rodziny 24
1.2. Rodzina jako wartość w orientacji życiowej młodzieży 26
1.2.1. Wychowanie moralne a wartości 26
1.2.2. Rodzina w hierarchii wartości. Wyniki badań 30
1.2.3. Rodzina jako wartość autoteliczna i źródło wartości 33
1.2.4. Orientacja prorodzinna 35
1.3. Nauki edukacyjne o wychowaniu do życia w rodzinie 39
1.3.1. Zadania nauk edukacyjnych a swoistość wychowania w rodzinie 39
1.3.2. Funkcja edukacyjna i demaskatorska nauk edukacyjnych 43


Rozdział 2
Rozwój moralny człowieka w aspekcie podmiotowości

2.1. Niepełnosprawność w dziedzinie moralnej z perspektywy podmiotu 47
2.1.1. Niepełnosprawność moralna zawiniona i niezawiniona 47
2.1.2. Przesłanki prakseologiczno-etyczne zjawiska niepełnosprawności 50
2.1.3. Sprawność moralna osób niepełnosprawnych 53
2.1.4. Niepełnosprawność moralna osób sprawnych 56


2.2. Podmiotowość w wychowaniu i samowychowaniu 60
2.2.1. Idea podmiotowości 60
2.2.2. Podmiotowy charakter stosunku wychowawczego 62
2.2.3. Kategorie „podmiot" i „przedmiot" w piśmiennictwie pedagogicznym 67
2.2.4. Interpretacja relacji podmiot – przedmiot w wychowaniu
i samowychowaniu 70
2.2.5. Typologia wychowania w kontekście podmiotowości (kształt) 75


Rozdział 3
Trud autokreacyjny

3.1. Koncepcja samowychowania młodzieży w nauczaniu Jana Pawła II.
Próba rekonstrukcji 81
3.1.1. Ogólna charakterystyka koncepcji „więcej być" 81
3.1.2. Struktura samowychowania w ujęciu Jana Pawła II 85
3.1.3. Znaczenie i aktualność samowychowania 94
3.2. O pracy studenta nad sobą 95
3.2.1. Metodologiczne ujęcie problematyki samokształcenia
i samowychowania 95
3.2.2. W kierunku integracji procesów samokształcenia i samowychowania 97
3.2.3. Struktura pracy nad sobą (kształt) 99
3.2.4. Studiowanie a praca nad sobą 101


Rozdział 4
Aksjologiczne i etyczne problemy wychowania i samowychowania

4.1. Ideały i cele wychowania wobec wartości transcendentnych 105
4.1.1. Człowiek w świecie wartości 105
4.1.2. Wartości a cele życia 107
4.1.3. Wartości a cele wychowania i samowychowania 109
4.1.4. Ideał wychowania a wartości i cele 111
4.2. Idea pracy nad sobą w poglądach młodzieży 114
4.2.1. Idee pedagogiczne 114
4.2.2. Świadomość idei pracy nad sobą 117
4.3. Literatura i media w perspektywie pedagogicznej 120
4.3.1. Literatura i media wobec zagrożeń 120
4.3.2. Relacja: literatura – medium – człowiek 123
4.3.3. Literatura i media objęte stosunkiem wychowawczym 125



Rozdział 5
Literackie inspiracje autokreacji

5.1. Literacki wzór monologu kreatywnego 129
5.1.1. Monolog wewnętrzny 129
5.1.2. Warunki monologu kreatywnego 131
5.1.3. Efekty monologu kreatywnego 137
5.2. Podmiotowy charakter dialogu wychowawczego 138
5.2.1. O potrzebie dialogu 138
5.2.2. Rodzaje i odmiany dialogu 140
5.2.3. Kształt wybranych typów dialogu wychowawczego 142
5.2.4. Podmiotowy dialog wychowawczy 144
5.2.5. Spotkanie i dialog 146
5.3. Cisza i milczenie – implikacje pedagogiczne 147
5.3.1. Natura ciszy 147
5.3.2. Odmiany i funkcje milczenia 150


Rozdział 6
Charakter aktywności wolnoczasowej

6.1. Dobrowolność zachowań wolnoczasowych 153
6.1.1. Dobrowolność uczestnictwa 153
6.1.2. Dobrowolność uczestnictwa w grupie 155
6.1.3. Dobrowolność uczestnictwa a samowychowanie 158
6.2. Ekspresja w wychowaniu i samowychowaniu 162
6.2.1. Ekspresja w wychowaniu 162
6.2.2. Ekspresja w samowychowaniu 166
6.2.3. Wychowawca wyzwalający ekspresję 169


Rozdział 7
Czas wolny ważny dla rozwoju człowieka

7.1. Autokreacja w sferze aktywności fizycznej 173
7.1.1. Wychowanie fizyczne jako dziedzina teorii wychowania 173
7.1.2. Praca nad sobą w aktywności fizycznej 177
7.1.3. O kulturze fizycznej człowieka 179
7.2. W poszukiwaniu ideału osobowości wolontariusza 183
7.2.1. Działalność związana z wolontariatem, wolontariat, wolontariusz 183
7.2.2. Osobowość wolontariusza 187
7.2.3. Ideał a charakter człowieka 191


Rozdział 8
Kreator edukacji wyzwalającej

8.1. Nauczyciel w roli wychowawcy klasy 195
8.1.1. Zagrożona wychowawcza funkcja szkoły 195
8.1.2. Rola wychowawcy klasy i jej model 197
8.1.3. Model jako wizja normatywna 202
8.2. Samopoznanie nauczyciela-wychowawcy w kontekście
jego kompetencji pedagogicznych 204
8.2.1. Znaczenie samopoznania 204
8.2.2. Samopoznanie i samowiedza 206
8.2.3. Pojęcie i model kompetencji pedagogicznych 212
8.2.4. Kompetencje dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze 215


Rozdział 9
Państwo – patriotyzm – wychowanie

9.1. Państwo jako podmiot wychowania patriotycznego 221
9.1.1. Zdrowe państwo – podmiot wychowania 221
9.1.2. Państwo a naród 223
9.1.3. Wychowanie patriotyczne 225
9.1.4. Stosunek państwa do innych podmiotów wychowania 228
9.2. Patriotyzm – wymiar osobowej tożsamości 232
9.2.1. Patriotyzm jako wartość kultury narodowej 232
9.2.2. Tożsamość osobowa a patriotyzm 235
9.2.3. Walor patriotyzmu w ideale wychowania 237


Rozdział 10
Wartości kultury akademickiej

10.1. Kultura akademicka w perspektywie pedagogicznej 241
10.1.1. Normatywy charakter kultury akademickiej 241
10.1.2. Związki kultury z wychowaniem i pedagogiką 243
10.1.3. Ku pedagogice szkoły wyższej 245
10.2. Prawda i profesjonalizm w kulturze akademickiej 249
10.2.1. Prawda w przestrzeni wyższej edukacji 249
10.2.2. Relacja: prawda – profesjonalizm – perfekcjonizm 252
10.3. Wiedza i mądrość w edukacji akademickiej 254
10.3.1. Wiedza – atrybut szkoły wyższej 254
10.3.2. Mądrość jako wartość kultury akademickiej 257

Bibliografia 261
Spis rysunków i tabel 273