Wpływ aktywności finansowej unii europejskiej na położenie społeczne romów w polsce (Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego)

Sięgając do przeszłości, Joanna Talewicz-Kwiatkowska stara się ułatwić czytelnikowi zrozumie-nie specyfiki kulturowej, a zarazem wielości problemów, z jakimi boryka się zbiorowość romska w dążeniu do ukształtowania ponadlokalnej wspólnoty – społeczności o charakterze narodowym.

Autorka omawia politykę państwową, regulacje prawne i programy posiadające na celu poprawienie sytuacji tej społeczności; analizuje także ich rezultaty. Demonstruje, jak wielkim utrudnieniem w podejmowaniu produktywnych działań poprzez unijne i polskie instytucje jest niedostatek wiedzy członków społeczności romskiej na temat rysujących się przed nią możliwości i przysługujących jej praw.

Ten stan rzeczy jest skutkiem nie tylko poziomu edukacji, lecz także działalności niektórych liderów ograniczających dostęp do takiej wiedzy. Joanna Talewicz-Kwiatkowska identyfikuje się z badaną poprzez siebie społecznością romską, wyszła z niej, a zarazem do niej należy.

Z jednej strony, będąc wewnątrz, miała możliwość uzyskania pełniejszej wiedzy, nieograniczanej postrzeganiem jej jako osoby obcej. Z drugiej jednak strony utrudniało jej to zapewne obiektywne ujęcie różnorodnych kwestii z przeszłości, lecz też czasów współczesnych.

Ta dwoistość sytuacji wyostrzała także problemy etyczne – lojalność wobec grupy skłaniała do unikania poruszania pewnych spraw, rzetelność badawcza wymagała mówienia i pokazujenia uzyskanej wiedzy bez jej cenzurowania.

Joanna Talewicz-Kwiatkowska doskonale poradziła sobie z tym dylematem; dzięki czemu powstała szczególnie wartościowa praca, unikatowa w polskiej literaturze dotyczącej Romów. Prof. Dr hab. Lech Mróz