Pierwszorzędna klasyka literatury polskiej, wielowątkowa powieść obyczajowa osadzona w rzeczywistości XIX-wiecznej Warszawy. Jej akcja rozgrywa się pomiędzy styczniem 1878 a październikiem 1879 roku w mieście, które żyje pozytywistycznymi ideałami dorabiania się jednostek i całego narodu. Weteran powstania styczniowego szukający szczęścia w biznesie i płocha zubożała arystokratka, charakterystyczna „lalka salonowa” – historia miłosna Stanisława Wokulskiego i Izabeli Łęckiej budzi emocje także całkiem współczesnych czytelników. Powieść doczekała się ekranizacji z udziałem czołowych polskich aktorów.