Polski wydział lekarski w edynburgu (1941-1949) - miejsce edukacji poznańskich lekarzy. historia. tradycja. współczesność (Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego)

Sło­wo JM Rek­to­ra An­drze­ja Ty­kar­skie­go: Wy­da­nie al­bu­mu po­świę­co­ne­go Pol­skie­mu Wy­dzia­ło­wi Le­kar­skie­mu w Edyn­bur­gu uwa­żam za god­ne uczcze­nie przy­pa­da­ją­ce­go w tym ro­ku 100-le­cia aka­de­mic­kich stu­diów le­kar­skich w Po­zna­niu.

Po­wo­ła­nie do ży­cia w 1941 r. Pol­skie­go Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go w Edyn­bur­gu nie tyl­ko da­ło Po­la­kom, któ­rzy prze­do­sta­li się na Za­chód, moż­li­wość kon­ty­nu­owa­nia stu­diów, lecz tak­że po­ka­za­ło, iż mi­mo re­pre­sji ze stro­ny oku­pan­tów nie za­prze­sta­no na­ucza­nia me­dy­cy­ny w ję­zy­ku pol­skim.

Tak­że dla śro­do­wi­ska po­znań­skiej me­dy­cy­ny aka­de­mic­kiej Pol­ski Wy­dział Le­kar­ski w Edyn­bur­gu ma cha­rak­ter szcze­gól­ny, żeby nie po­wie­dzieć sym­bo­licz­ny. Otóż twór­cą i pierw­szym dzie­ka­nem te­go Wy­dzia­łu był prof.

An­to­ni T. Ju­rasz, by­ły dzie­kan Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go i pro­rek­tor Uni­wer­sy­te­tu Po­znań­skie­go, a tak­że za­ło­ży­ciel i kie­row­nik Ka­te­dry i Kli­ni­ki Chi­rur­gii w Po­zna­niu. Je­śli do­dat­ko­wo uwzględ­ni się, iż w gro­nie pe­da­go­gicz­nym Pol­skie­go Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go pra­wie jed­na trze­cia wy­kła­dow­ców wy­wo­dzi­ła się z Uni­wer­sy­te­tu Po­znań­skie­go, to moż­na po­wie­dzieć, że The Po­lish Scho­ol of Me­di­ci­ne at the Uni­ver­si­ty of Edin­burgh był bar­dzo sprzy­ja­ją­cym miej­scem edu­ka­cji dla wie­lu po­znań­skich le­ka­rzy, któ­rym uda­ło się prze­do­stać w cza­sie II woj­ny świa­to­wej do Wiel­kiej Bry­ta­nii.

(…) Z re­cen­zji: Książ­ka […] jest bar­dzo rze­tel­nie udo­ku­men­to­wa­ną pra­cą po­świę­co­ną lo­som Pol­skie­go Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go w Edyn­bur­gu i współ­pra­cy tej uczel­ni z Uni­wer­sy­te­tem Me­dycz­nym im.

Ka­ro­la Mar­cin­kow­skie­go w Po­zna­niu, uwzględ­nia­ją­cą ak­tu­al­ny stan ba­dań i się­ga­ją­cą po no­we źró­dła. Funk­cję tych ostat­nich peł­nią licz­ne fo­to­gra­fie, two­rzą­ce odręb­ną, choć kom­pa­ty­bil­ną z tek­stem, nar­ra­cję.

Wy­raź­nie jest to zgod­ne z za­ło­że­nia­mi twór­ców […] za­kła­da­ją­cych, zgod­nie z pod­ty­tu­łem, al­bu­mo­wy cha­rak­ter pu­bli­ka­cji. […] Książ­ka po­wsta­ła w na­wią­za­niu do ob­cho­dów stu­le­cia po­wsta­nia Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go Uni­wer­sy­te­tu Po­znań­skie­go (1929–2020) i sta­no­wi waż­ny ele­ment je­go hi­sto­rio­gra­fii, nie bę­dąc jed­nak tyl­ko oka­zjo­nal­ną pu­bli­ka­cją ju­bi­le­uszo­wą.

Do­ku­men­tu­je waż­ną hi­sto­rycz­nie ak­tyw­ność po­znań­skie­go śro­do­wi­ska me­dycz­ne­go. Ze wstę­pu: (…) Al­bum zo­sta­je wy­da­ny z oka­zji ju­bi­le­uszu 100-le­cia po­wsta­nia Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go na Uni­wer­sy­te­cie Po­znań­skim.

To dzię­ki wy­sił­kom gro­na pro­fe­so­rów, a szcze­gól­nie sta­ra­niom pierw­sze­go rek­to­ra UP prof. He­lio­do­ra Świę­cic­kie­go, pierw­sze­go dzie­ka­na prof. Ada­ma Wrzo­ska, a tak­że wspo­mnia­ne­go prof.

Ju­ra­sza 100 lat te­mu — 19 li­sto­pa­da 1920 r. — ze­bra­ła się na swoim pierw­szym po­sie­dze­niu Ra­da Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go. Dwie de­ka­dy póź­niej po­now­nie prof. Wrzo­sek i prof. Ju­rasz są or­ga­ni­za­to­ra­mi kształ­ce­nia me­dycz­ne­go, lecz już w in­nej, wo­jen­nej rze­czy­wi­sto­ści.

Są­dzi­my, że po­poprzez słow­ne i wi­zu­al­ne wy­eks­po­no­wa­nie do­ko­nań wy­kła­dow­ców i stu­den­tów Pol­skie­go Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go w Edyn­bur­gu, wy­wo­dzą­cych się z Uni­wer­sy­te­tu Po­znań­skie­go, przy­po­mni­my, lecz i przy­bli­ży­my ich nie­kie­dy za­po­mnia­ne syl­wet­ki i za­słu­gi dla kształ­ce­nia me­dycz­ne­go w okre­sie II woj­ny świa­to­wej.

Tak­że sta­ra­my się uka­zać po­wo­jen­ny roz­wój kon­tak­tów mię­dzy po­znań­skim śro­do­wi­skiem me­dycz­nym a Uni­wer­sy­te­tem w Edyn­bur­gu, opar­tych na tra­dy­cji Pol­skie­go Wy­dzia­łu Le­kar­skie­go.

(…)