Ogień i pył (MG)

Warszawa – wrzesień 1942 roku. Dobiega właśnie końca obszerna akcja likwidacyjna warszawskiego getta, podczas której Niemcy wywożą do obozów zagłady około dwustu pięćdziesięciu tysięcy mieszkających tam Żydów. Przy życiu pozostają jedynie zatrudnieni w niemieckich warsztatach, a także ci, którzy zdołali ujść egzekucjom, łapankom i transportom, a teraz ukrywają się po piwnicach, strychach i opuszczonych domach. Zarówno jedni, jak i drudzy popadają w coraz większą apatię, starając się przetrwać kolejny, wyrwany Zagładzie dzień. Prawie nikt nie wierzy już w ocalenie.

W tym momencie zjawia się w getcie Mordechaj Anielewicz. Nawiązuje kontakt ze swymi nielicznymi przyjaciółmi z Żydowskiej Organizacji Bojowej i przekonuje ich do podjęcia walki. Lecz w jego wizji ma to być walka inna niż wszystkie, ponieważ jej celem nie będzie ani ratunek, ani zwycięstwo, ale złożenie ofiary z własnego życia w imię zachowania godności w obliczu ideologii zbrodni. A także dla pamięci przyszłych pokoleń.

Obydwie strony przygotowują się do ostatecznej rozprawy. Zbrodnicze i nadzwyczajnie uzbrojone formacje przeciw charyzmatycznemu przywódcy oraz garstce młodych ludzi, którzy dopiero uczą się walczyć. Trwa wyścig z czasem.

Nadchodzi 19 kwietnia 1943 roku, przeddzień żydowskiego święta Pesach. Do getta wkraczają oddziały niemieckie – ponad tysiąc esesmanów, policjantów i żołnierzy, dysponujących karabinami maszynowymi i miotaczami płomieni, wspierani przez czołg, samolot i wozy pancerne. Naprzeciw nich staje kilkuset młodych Żydów – uzbrojonych w pistolety, kilka karabinów, w butelki z benzyną oraz własnej produkcji granaty. W ten sposób inicjuje się powstanie, które przejdzie do historii jako najmocniej zadziwiający i jeden z najistotniej heroicznych zrywów drugiej wojny światowej.

Wartka akcja, potoczysta narracja i nieszablonowe postaci – równocześnie autentyczne, jak i fikcyjne, znaczna dawka historii, sugestywne opisy życia codziennego getta i liczne i ekspresyjnie oddane sceny batalistyczne – składają się na tę szczególnie barwną i tragiczną opowieść o niesłychanym męstwie, poświęceniu i ofierze.