Socjologowie polscy już od początku lat sześćdziesiątych XX wieku systematycznie podejmowali temat "żywej historii" - oddziaływania przeszłości na żyjące pokolenia. W ostatnich dekadach tematyka ta zyskała na znaczeniu, a w wielu krajach toczą się poważne, a trudne i bolesne dyskusje o rozmaitych sposobach reprezentowania zbiorowego doświadczenia. Prace przygotowane w ramach projektu badawczego "Współczesne społeczeństwo polskie wobec przeszłości" wnoszą do socjologicznej debaty propozycje teoretycznego ujęcia pamięci zbiorowej, podsumowania badań dawniejszych, nowe ustalenia empiryczne i wynikające z nich pytania i hipotezy. Książka Czas przeszły - pamięć - mit jest podsumowaniem badań Autorki, która od wielu lat zajmuje się tą problematyką. W pierwszej części tomu znajdujemy rozprawy, wyznaczające ramy teoretyczne socjologii pamięci zbiorowej. Część druga nawiązuje do badań empirycznych: Barbara Szacka analizuje różnice w postawach wobec czasu, mówi o tęsknocie Polaków za dawnymi laty i omawia znaczenie czasu i przestrzeni jako rozmiarów tożsamości grupowej. Trzecia część poświęcona jest pamięci Polaków o ważnych wydarzeniach z najnowszych dziejów i przemianom pamięci zbiorowej po zmianie ustrojowej.