Tytuł Instytucjonalne uwarunkowania i otoczenie globalnych standardów rachunkowości Autor Radosław Ignatowski Język polski Wydawnictwo Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego ISBN 978-83-7525-268-2 Rok wydania 2009 Łódź Wydanie 1 ilość stron 504 Format pdf Spis treści WSTĘP 7 Rozdział 1. HARMONIZACJA RACHUNKOWOŚCI POD DYKTANDO IASB W KONTEKŚCIE procesÓW GLOBALIZACJI 23 1.1. Wyzwania stawiane rachunkowości poprzez globalizację światowych rynków 23 1.1.1. Rozmiary globalnej gospodarki 23 1.1.2. Potrzeba harmonizacji rachunkowości dla spełnienia wymogów globalnej gospodarki 33 1.2. O pojęciach: kanon, standaryzacja, harmonizacja, unifikacja i konwergencja w rachunkowości 39 1.3. Pomiar stopnia harmonizacji i konwergencji systemów rachunkowości 57 1.3.1. Pomiar stopnia harmonizacji rachunkowości miarami indeksowymi 58 1.3.2. Pomiar stopnia harmonizacji rachunkowości z użyciem wskaźnika konserwatyzmu S. Graya 64 1.4. Rola i znaczenie Unii Europejskiej we wczesnej harmonizacji rachunkowości 68 1.5. Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej i ich bliskie otoczenie instytucjonalne 74 1.5.1. Cele działania Fundacji IASCF 75 1.5.2. Struktura organizacyjna Fundacji IASCF 77 1.5.2.1. Mężowie Zaufania (Trustees) 78 1.5.2.2. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB) 81 1.5.2.3. Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (IFRIC) 82 1.5.2.4. Komisja Doradcza ds. Standardów SAC 83 1.5.2.5. Biuro Fundacji IASCF 85 1.5.3. Kryteria doboru składu osobowego IASB 85 1.5.4. Finansowe aspekty działalności IASB i przestrzeganie zasad ładu organizacyjnego 86 1.5.5. Główne produkty IASB - Standardy i Interpretacje 96 1.5.5.1. Międzynarodowe Standardy Rachunkowości MSR 1 - MSR 41 97 1.5.5.2. Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej MSSF 1 - MSSF [...] 103 1.5.5.3. Interpretacje SKI (SIC) i IFRIC 104 1.5.6. Inne ważne dokumenty wydawane przez IASCF 110 1.5.7. Struktura Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 114 1.5.8. Zawiłości zakresu przedmiotowego obowiązywania MSSF 116 Rozdział 2. MIĘDZYNARODOWE STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ JAKO SYSTEM GLOBALNYCH standardÓW RACHUNKOWOŚCI 121 2.1. W poszukiwaniu światowej akceptacji MSSF 121 2.2. Kryzys rachunkowości w USA na przełomie wieków jako główna przyczyna orientacji rynków światowych na MSSF 135 2.3. Orientacja Unii Europejskiej na MSSF 146 2.3.1. Droga Unii Europejskiej do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 146 2.3.2. Rozporządzenie Unii Europejskiej w sprawie używania międzynarodowych standardów rachunkowości 157 2.3.3. Dualizm MSSF związany z instytucjonalnymi ramami wdrażania MSSF na gruncie Unii Europejskiej i wynikające stąd problemy 167 2.3.4. Wpływ MSSF na księgowe dyrektywy Unii 180 2.4. Akceptacja MSSF na rynkach światowych 184 2.5. Używanie MSSF na rynkach amerykańskich 202 2.5.1. Działania amerykańskiej SEC na polu akceptacji MSSF 202 2.5.2. Porozumienie o współpracy transatlantyckiej - akceleratorem powstania globalnych standardów rachunkowości 219 2.6. Dialog między IASB i FASB na rzecz powstania globalnych standardów rachunkowości 231 Rozdział 3. INSTYTUCJONALNE DZIAŁANIA NA RZECZ SPÓJNOŚCI WE WDRAŻANIU I stosowanIU MSSF 243 3.1. Przesłanki instytucjonalnych działań na rzecz spójności we wdrażaniu i używaniu MSSF 243 3.2. Zewnętrzne obszary problemowe spójności MSSF i ich instytucjonalne możliwości rozwiązywania 248 3.3. Niektóre działania IASB na polu spójności w użytkowaniu MSSF 251 3.3.1. Działalność edukacyjna IASB 252 3.3.2. Dialog z krajowymi i innymi regulatorami rachunkowości 253 3.4. Działania organizacji środowiskowej IFAC na rzecz spójności w stosowaniu MSSF 257 3.5. Działania organizacji regulującej europejski rynek kapitałowy 262 3.5.1. Działania CESR na polu zapewnienia spójności w używaniu MSSF 263 3.5.2. Wspólne działania CESR i innych regulatorów dostosowywanych rynków kapitałowych 275 3.6. Działania Komisji Europejskiej na polu spójności w wykorzystywaniu MSSF 277 3.6.1. Forum „okrągłego stołu" europejskich ekspertów rachunkowości 277 3.6.2. Raport ICAEW na temat praktycznej implementacji MSSF w Europie 280 3.6.2.1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy zastosowania rozporządzenia UE 1606/2002 o wykorzystywaniu międzynarodowych standardów rachunkowości 282 3.6.2.2. Ocena sporządzających, użytkowników i audytorów cyklu wdrażania, używania MSSF i użyteczności sprawozdań finansowych 294 3.6.2.3. Nakłady finansowe związane z wdrażaniem i wykorzystywaniem MSSF 301 3.6.2.4. Analiza reakcji rynków kapitałowych na użytkowanie MSSF 304 3.6.2.5. Zgodność sporządzanych sprawozdań finansowych z MSSF 306 3.7. Działania niektórych lokalnych regulatorów na europejskim rynku kapitałowym 310 3.7.1. Raporty brytyjskiego Financial Reporting Review Panel o stosowaniu MSSF 310 3.7.2. Rekomendacje AMF w sprawie stosowania MSSF 316 3.8. Działania polskich regulatorów na polu spójności w użytkowaniu MSSF 319 Rozdział 4. ROLA MSSF W OCENIE I KSZTAŁTOWANIU WARTOŚCI RYNKOWEJ lub EKONOMICZNEJ PRZEDSIĘBIORSTW oraz W OCENIE ICH STANDINGU FINANSOWEGO 324 4.1. Reakcja rynków kapitałowych na wykorzystywanie MSSF. Przegląd i wnioski z badań empirycznych 324 4.1.1. Badania nad reakcjami rynku kapitałowego przy dobrowolnym wykorzystywaniu MSSF przed 2005 r. 325 4.1.2. Badania nad kosztem kapitału w kontekście używania MSSF 329 4.1.3. Badania nad innymi rynkowymi skutkami obligatoryjnego używania MSSF 332 4.2. Niektóre wnioski o skutkach wykorzystania MSSF z badania ICAEW na użytek Komisji Europejskiej 337 4.3. Wnioski ogólne na temat relewantności MSSF dla rynków kapitałowych 340 4.4. Badania nad użytkowaniem rozwiązań MSSF mogących mieć wpływ na reakcje rynków kapitałowych 342 4.4.1. Zakres zastosowania koncepcji wartości godziwej jako podstawy wyceny 342 4.4.2. Badanie skłonności do zachowania tradycjonalizmu i wykorzystywania uproszczeń dla potrzeb i w sprawozdawczości finansowej 346 4.5. W poszukiwaniu nowych wzorców sprawozdawczości finansowej 349 Rozdział 5. POLSKIE REGULACJE I PRAKTYKA wykorzystywanIA MIĘDZYNARODOWYCH standardÓW SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ 357 5.1. Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej w polskim prawie bilansowym i praktyce rachunkowości 357 5.1.1. MSR w początkowym okresie transformacji ustrojowych Polski 357 5.1.2. MSR pod rządami źródłowej ustawy o rachunkowości 359 5.1.3. MSR w regulacjach ustawy o rachunkowości z 2000 r 360 5.1.4. Zakres podmiotowy i przedmiotowy używania MSSF w Polsce w kontekście wymogów prawa unijnego i postanowień UoR 364 5.1.5. MSSF w regulacjach Krajowych Standardów Rachunkowości 370 5.2. Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej w regulacjach polskiego rynku kapitałowego 371 5.2.1. MSR w regulacjach rynku kapitałowego lat dziewięćdziesiątych XX w 372 5.2.2. MSR w regulacjach rynku kapitałowego przed implementacją postanowień Unii Europejskiej o używaniu MSSF 379 5.2.3. Regulacje rynku kapitałowego w obliczu postanowień Unii Europejskiej o wykorzystywaniu MSSF 380 5.2.4. MSSF pod rządami nowego ładu instytucjonalnego polskiego rynku kapitałowego z 2005 r 386 5.2.5. Kilka uwag podsumowujących regulacje rynku kapitałowego o MSSF 391 5.3. Praktyka stosowania MSSF przez polskie spółki publiczne w badaniach naukowych 392 5.4. Wpływ wykorzystania MSSF na polskie spółki publiczne - badanie własne stopnia konserwatyzmu systemu UoR względem MSSF 402 5.4.1. Założenia ogólne badania, zakres, a także źródła informacji 402 5.4.2. Badanie stopnia konserwatyzmu UoR względem MSSF w całej zbiorowości krajowych spółek publicznych 406 5.4.3. Badanie stopnia konserwatyzmu UoR względem MSSF w zbiorze spółek indeksu WIG20 411 5.4.4. Badanie stopnia konserwatyzmu UoR względem MSSF w zbiorze najmniejszych spółek indeksu WIRR 415 5.4.5. Porównanie wyników badania stopnia konserwatyzmu spółek oraz wnioski ogólne z całościowego badania 419 5.5. Wykorzystanie wybranych wskaźników rentowności do oceny rynkowych skutków zastosowania MSSF - badanie własne 421 5.6. Analiza wybranych elementów jakościowych sprawozdań finansowych krajowych spółek publicznych, sporządzanych według MSSF - badanie własne 425 5.6.1. Wartość godziwa jako podstawa wyceny części bilansu 427 5.6.2. Użycie MSSF do sporządzania jednostkowych sprawozdań finansowych 432 5.6.3. Użytkowane formaty podstawowych elementów sprawozdań finansowych 434 5.6.4. Zwolnienia ze stosowania niektórych postanowień MSSF na moment przejścia na MSSF 439 5.6.5. Analiza wybranych innych składników użytkowanych rozwiązań z MSSF 441 5.6.6. Typ składanych oświadczeń o zgodności prezentowanych sprawozdań finansowych z MSSF 444 5.6.7. Informacja na temat wydanych i jeszcze nieobowiązujących MSSF 448 5.7. Kilka uwag uogólniających na temat praktyki wdrażania i używania MSSF w Polsce na tle Europy 451 PODSUMOWANIE I WNIOSKI KOŃCOWE 453 LITERATURA 465 SPIS RYSUNKÓW I TABEL 493 WYKAZ INSTYTUCJI 494 OD REDAKCJI 501