W książce poszukuje się odpowiedzi na pytanie o miejsce humanistyki we współczesnym świecie i zadania, którym przychodzi jej sprostać. Wynikają one z jej nierozerwalnego związku z rdzennym określeniem kultury jako zwróconej ku korzystnu dbałości o człowieczeństwo uprawianej w rozmowie czy dialogu z innymi i Innym.
W części I pokazane są różnorodne sytuacje rozmowy w różnorakości ich ujęć i rozwiązań, począwszy od przesłania biblijnego przez rozmowy międzyreligijne, sytuacje dialogiczne w przekładach sporych Ksiąg (Biblia i Koran), osobowe i literackie wzory dialogiczności (Natan Mędrzec), potencjał dialogiczności poezji i obrazu, a także ich umieszczenie na tle problematyki granic i ich przekraczania jako właściwego kondycji ludzkiej.
Rozpoznania tych sytuacji dopełnione są w części II o prezentacje prób ich przekładania na projekty kształcenia i badawcze (studia międzykulturowe, studia włoskie, badania międzykulturowe europejskie i światowe, relacje z Chinami, projekty przekładów międzykulturowych), które wszystkie stanowią interdyscyplinarną humanistyczną, przenikającą się z innymi obszarami badań, propozycję wspólnych działań ludzkich w świecie i naturze jako odsłaniających i wzmacniających horyzont Dobra.
W ten sposób humanistyka może podejmować próby spełniania swojego przeznaczenia dostarczania kategorii ujmowania, rozumienia i działania w świecie, w którym żyjemy.