Współczesne społeczeństwo polskie (Scholar)

Tytuł Współczesne społeczeństwo polskie Podtytuł Dynamika zmian Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-7383-202-2 Rok wydania 2006 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 492 Format pdf Spis treści WSTĘP (Jacek Wasilewski) 9 MAREK S. SZCZEPAŃSKI: ANI ELIZJUM, ANI HADES. PIĘTNASTOLECIE POLSKIEJ TRANSFORMACJI W PERSPEKTYWIE SOCJOLOGICZNYCH TEORII ZMIANY 13 1. Polska 1989–2004: pomiędzy progresywnością i chaosem 13 2. Teorie modernizacji: liberałowie i prawicowi euroorędownicy 15 3. Dependyści: pomiędzy centrum świata a peryferiami 22 4. Modernizacja zależności czy zależność zmodernizowana? 25 5. Rozwój alternatywny i dylematy syndykalistów 31 6. Integralne uwarunkowania zmian i rozwoju – pochwała racjonalnego eklektyzmu 35 7. Polska transformacyjna: czyli jaka? III Rzeczpospolita albo pięć grzechów głównych 37 8. III Rzeczpospolita i pięć dróg jej naprawy 41 9. Zamiast zakończenia 44 Bibliografia (wybrane pozycje orientujące w socjologicznych teoriach zmiany oraz polskiej transformacji) 44 JACEK WASILEWSKI: FORMOWANIE SIĘ NOWEJ STRUKTURY SPOŁECZNEJ 47 1. Wprowadzenie 47 2. Historyczny kontekst zmian w strukturze społecznej 50 3. Kształtowanie się struktury społeczeństwa rynkowego i demokratycznego 77 4. Podsumowanie 98 Bibliografia 100 MAREK OKÓLSKI: PŁODNOŚĆ I RODZINA W OKRESIE TRANSFORMACJI 103 1. Wprowadzenie 103 2. Zmiany zaludnienia 103 3. Podstawowe dane o spadku rozrodczości 105 4. Parametry strukturalne spadku płodności w latach 1984–2004 111 5. Wzorce tworzenia i rozpadu rodziny podłożem spadku płodności 124 Bibliografia 141 MAREK ZIÓŁKOWSKI: ZMIANY SYSTEMU WARTOŚCI 145 1. Wprowadzenie. Określenie wartości 145 2. Czynniki wpływające na system wartości współczesnego społeczeństwa polskiego 147 3. Wybrane wymiary zróżnicowania systemów wartości współczesnych Polaków 156 4. Wartości życiowe Polaków 169 Bibliografia 171 BOHDAN JAŁOWIECKI: PRZEMIANY MIAST I ZBIOROWOŚCI MIEJSKICH 175 1. Wprowadzenie 175 2. Urbanizacja 175 3. Suburbanizacja 178 4. Metropolizacja 181 5. Zróżnicowania społeczno-przestrzenne 187 6. Zmiany społecznego wykorzystywania przestrzeni miast 192 7. Prywatyzacja przestrzeni 194 Bibliografia 196 HANNA PODEDWORNA: PRZEMIANY ZBIOROWOŚCI WIEJSKICH 199 1. Wieś a obszary wiejskie. Wieś w Polsce jako residuum systemowe 199 2. Zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce 206 3. Polski „koniec chłopów" 214 4. Zmiany społeczne na obszarach wiejskich 218 5. Nowe funkcje obszarów wiejskich 227 6. Podsumowanie 228 Bibliografia 228 MIROSŁAWA GRABOWSKA: PARTIE POLITYCZNE W POLSCE PO 1989 ROKU 231 1. Definiowanie partii politycznych. Przeróżne typy partii 231 2. Partyjne otoczenie i wewnętrzna budowa partii 238 3. Powstawanie partii politycznych po komunizmie – wedle Petera Maira 243 4. Potężna pozycja partii postkomunistycznej i wielki brak innych partii 249 5. Przypadek Polski 257 Bibliografia 269 JERZY SZCZUPACZYŃSKI: PRZEDSIĘBIORSTWO I JEGO OTOCZENIE W PROCESIE TRANSFORMACJI SYSTEMOWEJ 275 1. Wprowadzenie 275 2. Dwa przedsiębiorstwa 276 3. Przekształcenia własnościowe 280 4. Dobranie przedsiębiorstw do warunków rynkowych 286 5. Świeże wzory kultury organizacyjnej przedsiębiorstwa 293 6. Instytucjonalizacja nowego modelu zbiorowych stosunków pracy 304 7. Sektor śladowych i średnich przedsiębiorstw 311 8. Podsumowanie 315 Bibliografia 316 ELŻBIETA TARKOWSKA: UBÓSTWO I WYKLUCZENIE SPOŁECZNE. KONCEPCJE I POLSKIE PROBLEMY 319 1. Wprowadzenie 319 2. Ubóstwo: koncepcje i miary 320 3. Zróżnicowanie ubóstwa i ludzi biednych 326 4. Przyczyny ubóstwa a kontekst ocen i wartości: perspektywa strukturalna i kulturowa 329 5. Koncepcja kultury ubóstwa Oscara Lewisa 331 6. Underclass 335 7. Marginalność i marginalizacja 338 8. Wykluczenie społeczne 340 9. O badaniu ubóstwa 344 10. Dawna i nowa bieda w Polsce 345 11. Zróżnicowanie polskiej biedy 349 12. Podsumowanie 360 Bibliografia 362 ANTONI Z. KAMIŃSKI: KORUPCJA W WARUNKACH POSTKOMUNISTYCZNYCH PRZEMIAN USTROJOWYCH: PODEJŚCIE INSTYTUCJONALNE 367 1. Istota korupcji 367 2. Motywacja i kontrola w instytucji, czyli 3. Zainteresowanie korupcją w świecie po 1989 roku 374 4. Kilka uwag o wpływie czynników ustrojowych na poziom korupcji 377 5. Postkomunistyczna transformacja ustrojowa a korupcja: perspektywa ogólna 382 6. Transformacja ustrojowa a korupcja: przypadek Polski 385 7. Podsumowanie 399 Bibliografia 400 BARBARA SZACKA: PRZEBUDOWA USTROJOWA I PAMIĘĆ PRZESZŁOŚCI 405 1. Wprowadzenie 405 2. Pamięć zbiorowa 405 3. Pamięć zbiorowa w życiu społecznym 411 4. Zmiany pamięci zbiorowej w Polsce 414 5. Podsumowanie 425 Bibliografia 426 SŁAWOMIR KAPRALSKI, JANUSZ MUCHA: KULTURA POLSKA W OCZACH MNIEJSZOŚCI 429 Wprowadzenie 429 1. Badania kulturowe z „perspektywy mniejszościowej" 431 2. Podstawowe pojęcia 432 3. Grupa etniczna 435 4. Dominacja i opór 439 5. Mniejszości etniczne w Polsce 441 6. Romowie/Cyganie: kontrowersje teoretyczne 443 7. Odwrócony obraz: klasyczna kultura romska jako źródło wiedzy o kulturze dominującej 450 8. Od modelu kulturowego do rzeczywistości społecznej 456 Bibliografia 463 ANDRZEJ RYCHARD: POSTKOMUNIZM: INSTYTUCJONALNY ŁAD CZY CHAOS? 467 1. Wprowadzenie: od zmian języka do zmian instytucji? 467 2. Zmiana języka: nowa rewolucja kulturalna?1 470 3. Instytucjonalny ład czy chaos? 479 Bibliografia 486 NOTY O AUTORACH 489