Geoliteratura. przewodnik, bedeker, poradnik (Sławomir Iwasiów, Jerzy Madejski)

Miejsce przewodnika wśród dzisiejszych gatunków piśmiennictwa uświadamia nam zakres zmian w kulturze współczesnej. Z gatunku peryferyjnego staje się on gatunkiem centralnym. W coraz obszerniejszym stopniu jest nie tylko nośnikiem treści poznawczych i użytkowych, ale bywa także swoistym instruktażem przeżywania przestrzeni – miasta i natury.równocześnie obserwujemy cykl przypasowania literatury do jej „przewodnikowego” rozumienia. Powieści stają się źródłem scenariuszy wędrówek po mieście. Współbieżne z tym są procesy przypasowania pisarzy do roli przewodników i profilowanie poprzez nich swej twórczości w taki sposób, by mieściła się we współczesnych ramach dyskursywnych. W coraz obszerniejszym stopniu współczesne poradniki nie są dziełem naukowców czy dziennikarzy, ale „amatorów” i pasjonatów. Nie mniej zajmujące są zagadnienia narodowe i etniczne w przewodnikach. A zatem w badaniach narracji przewodnikowych wyraźne jest, jak my widzimy innych i jak inni nas postrzegają.

Ze wstępu

"Geoliteratura na pewno okaże się kolejną ważną książką z nurtu badań związanych z rozwojem Nowego Regionalizmu. Teksty zamieszczone w tym zbiorze – jak to w głównej mierze bywa w takich przypadkach – różni nad wyraz niemało, jednak łączy rzetelny namysł nad określoną w tytule, rozlegle ujmowaną problematyką. Podjęcie badań nad społeczną rolą, wspólnotową perspektywą i obieraną jednostkowo poetyką dzieł, które można przyporządkować genologicznie do zbioru przewodników (bedekerów, „spacerowników”) zezwala na rozpoznanie dużo szerzej zakrojonych zagadnień, takich jak: tożsamość lokalna, kresowość, pogranicze kulturowe, obcość/swojskość. Pozwala nadto cechować współczesne sposoby pojmowania i stosowania samego pojęcia regionalizmu i sprawdzać poręczność wypracowanych w jego ramach narzędzi analitycznych i interpretacyjnych".

Z recenzji dr hab. Agnieszki Czyżak, prof. UAM